Aile İçinde Çatışma Çözme Teknikleri
AİLE İÇİNDE ÇATIŞMA ÇÖZME YÖNTEMLERİ
Çatışma nedir diye sorulacak olursa; bireyin ya da grubun bir seçeneği tercih etmede zorlanması ve bu zorlanma sonucu karar verme mekanizmalarında bozulma olarak tanımlanır. Çatışma; bir bireyin kendi içinde; bir bireyle bir grup arasında ya da bir grupla diğer bir grup arasında olmak üzere üç farklı düzeyde ortaya çıkabilir.
Aile; kişilerarası etkileşimin yoğun olarak yaşandığı bir ortamdır. Aile içerisinde hem çocuklarla ana babalar arasında hem de çocukların kendi aralarında her gün süregelen bir etkileşim söz konusudur. Birbirleriyle sürekli etkileşim halinde olan aile üyeleri arasında zaman zaman anlaşmazlık olabilir Ailede yetişkinlerin herhangi bir anlaşmazlık ve çatışma durumunda nasıl davrandıkları; ailenin özellikle genç bireyleri açısından son derece önem taşımaktadır. Çocuklar ve gençler; ailede yetişkinlerin anlaşmazlıkları ve çatışmaları nasıl çözmeye çalıştıklarını gözlemleyerek onları taklit ederler.
O halde ailede çocuklara çatışma çözme becerilerinin öğretilebilmesi için; öncelikle anne babaların çatışmaları yapıcı bir biçimde çözme becerilerine sahip olmaları ve çocuklara olumlu birer model olmaları gerekmektedir. Anne babaların bu yönde atacakları ilk adım; çatışmaların nedenleri; çatışma karşısında gösterilen tepkiler ve bu tepkilerin sonuçları hakkında yeterli bir anlayışa sahip olmalarıdır. Bunun yanı sıra; anne babalar birer yetişkin olarak sıklıkla başvurdukları çatışma çözme stratejilerinin neler olduğu hakkında da farkındalık geliştirmelidirler.
Çatışma Nedenleri
1-Sınırlı Kaynaklar
Çatışmalar sınırlı kaynaklar nedeniyle ortaya çıkabilir. Örneğin zaman; para; mal; bilgi; statü; vb.; kişiler arasında çatışma çıkmasına neden olan kıt kaynaklardır
2-Temel Psikolojik Gereksinimler
Hemen hemen her çatışma; tarafların çatışmaya neden olan temel gereksinimlerini karşılamak için başvurdukları bir girişimi içerir. Bu girişim tatmin edici değilse; taraflar bir anlaşmaya ulaşmış olsalar bile çatışma devam eder.
3-Değer Farklılıkları
Değer farklılıkları nedeniyle (örneğin inançlarda; ilkelerde; önceliklerde farklılıklar) ortaya çıkan çatışmaları çözmek daha güçtür.
Çatışma Kaynakları
Karşılanmamış temel
gereksinimler
Farklı değerler
Zaman
Ait olma
İnançlar
Para
Güç
Öncelikler
Mal
Özgürlük
İlkeler
Eğlenme
Çatışma durumunda gösterilen tepkiler
Sert
İlkeli
Geri çekilme
Tehdit etme
Dinleme
Önem vermeme
İtme
Anlama
İnkar etme
Yumruklama
Saygılı olma
pes etme
Bağırma
Çözme
Sonuç
Yumuşak
Sert
İlkeli
Kaybet - kaybet
Kazan - kazan
Kaybet - kazan
Kazan - kaybet
Çatışmaya Gösterilen Tepkiler
Ailede çatışma çözme eğitiminin temel amacı; herhangi bir çatışma durumunda çatışmaya taraf olan herkesin kazançlı çıkabileceği bir çözüme ulaşma yöntemini öğretmek; başta çocuklar olmak üzere bütün aile üyelerini; bu yöntemi etkili bir biçimde kullanabilmeleri için gereken becerilerle donatmaktır
Ailede bu süreç; ana babaların nasıl bir çocuk yetiştirmek istediklerini kendi kendilerine sormaları ve buna uygun bir çocuk yetiştirme yöntemi uygulayıp uygulamadıklarını sorgulamasıyla başlar.
DERLEYEN: SEDEF BAL-UZM.PSİKOLOJİK DANIŞMAN
KAYNAK:Yüksek Lisans Ders Notları-Selahattin Öğülmüş; Ailde Çatışma Çözme Yöntemleri