Saç Ekimi Hakkında Genel Bilgilendirme
Genel: Saç nakli (ekimi; transplantasyonu vb.) özellikle erkekler arasında en sık yapılan estetik müdahalelerden birisidir. Saç kaybı 50 yaşındaki her iki kişiden birini etkileyen bir olaydır. Erkeklerde kadınlara göre çok daha sık görülür. Dökülen saçlarımıza her gün aynada üzüntüyle izlemek; değişik saç tarama yöntemleri ile açık alanları gizlemek; buraları şapka vb. ile gizlemek aslında hayatımızı daha da zorlaştıran durumlardır. Erkeklerin büyük çoğunluğunda görülen saç dökülmesi soya çekimle ilgilidir. Ne yazık ki günümüzde bilimsel geçerliliği kanıtlanmış yöntemler dışında bunun önünde durabilmek son derece zordur. Saç dökülmesinin diğer nedenleri ise geçirilmiş cerrahi müdahaleler; çeşitli cilt hastalıkları; kazalar vb. olabilir. Aslında bu problemden kurtulmanız mümkündür. Günümüzde saç dökülmesini ilaç tedavisi ile yavaşlatmak ve dökülen kısımların saç transplantasyonu (saç ekimi) yöntemiyle doğal bir şekilde tekrar yerine konması mümkündür.
Kimler adaydır: Erkeklerde saç dökülmesi genellikle alın bölgesinden başlar ve yıllar içinde geriye doğru ilerler. Bir süre sonra tepe bölgesindeki dökülme de eşlik eder. Erkeklerde saç dökülmesi daha bölgesel olduğu için ve dökülme süreci öngörülebildiği için tedavisi daha kolaydır. Kadınlarda saç dökülmesi daha diffüz-yaygın bir alanda meydana gelir; bu nedenle de tedavi seçeneklerimiz ne yazık ki daha azdır. Ancak erkeklerde olduğu gibi belli bir alanda dökülme varsa cerrahi tedavi daha etkin bir şekilde uygulanabilmektedir. Ayrıca radyoterapi; kemoterapi vb.den sonra gelişen saç dökülmesinin tedavisi de nispeten daha zordur.
Tedavinin etkinliği: Erkelerde alın ve tepe bölgesindeki saç kökleri hormonal etkilere (dihidrotestesteron) karşı hassastır. Ense kısmındaki kökler ise daha dirençlidirler. Bu nedenle de ense kısmından alınan dirençli kökler alın-tepe bölgesine nakledildikleri zaman çok uzun süre kalıcı olurlar. Yani bu bölgedeki orijinal saçlar zamanla dökülmeye devam etse bile nakledilmiş olan saçlar kalıcıdır. Tedavinin etkinliğinde önemli bir faktör de alıcı ve verici alanların genişliğidir. Örneğin verici alanın az olması; diğer bir deyişle saç kaybı olan alanın geniş olması; ekim için elde edilebilecek saç (folliküler ünite) sayısını düşüreceğinden sınırlayıcı bir etken olabilmektedir.
İşlemi kimler; nerede yapar: Amerikan Plastik Cerrahi Cemiyeti’nin internet sayfasında “bir operasyon geçirmeye karar vermek kadar önemli olan; o operasyonu kimin yapacağına da karar vermektir” der. Diğer operasyonlarda da olduğu gibi saç ekiminde de ideal bir sonuç için müdahalenin gerekli eğitimi görmüş; ehliyetli; yetkili ve tecrübeli bir hekimin kontrolünde ve sağlıklı koşullarda yapılması önemlidir. Saç ekimi ekibi hekim dışında genelde 2 ya da 4 kişilik tecrübeli ve ehliyetli bir sağlık kadrosundan oluşmaktadır. Genellikle 1000’in üzerinde folliküler ünite tek bir seansta ekilebilmekte ve çoğunlukla 1 ila 3 seansta tedaviniz tamamlanmaktadır.
Doktorunuzla görüşme: Müdahale öncesi görüşme esnasında isteklerinizi; şikayetlerinizi ve problemlerinizi doktorunuz dinleyecektir. Görüşme ve genel sağlık durumunuza göre daha kapsamlı bir muayene; check-up ve diğer bölüm uzmanlarının konsültasyonuna gerek duyulabilir. Görüşme sırasında doktorunuz sizinle beraber bir tedavi planı hazırlayacaktır (müdahale şekli; ekim yapılacak alanın genişliği; seans sayısı vb). Genel sağlık durumunuz; verici alanın genişliği; yaşınız; beklentileriniz vb. bu planlamayı etkileyecektir.
Transplantasyon öncesi: Müdahaleden günler; hatta haftalar öncesinden aspirin; E vitamini vb. pıhtılaşmayı engelleyici ilaçlar kullanmamanız son derece önemlidir. Bir ilaç kullanma durumunda iseniz ya da danışmak istediğiniz başka bir konu varsa doktorunuzu aramanız uygun olacaktır. Bir gece öncesinde ağır yememeniz ve istirahat etmeniz önemlidir. Müdahale sabahı yine ağır olmamak kaydıyla kahvaltı etmeniz (doktorunuz farklı şekilde önermemişse) ve duş almanız önerilir.
Transplantasyon günü: Müdahaleden hemen önce alın bölgesinde ekim yapılacak alanın sınırının çizimi yapılacaktır. Bu çizim yapılırken yaşınız; mevcut saçların ileri dönemdeki öngörülen dökülme şekli; verici alanın genişliği ve verici alandan elde edilebilecek saç sayısı vb. göz önünde bulundurulacaktır. Önce ense bölgeniz (verici alan) bölgesel olarak uyuşturulacak (lokal anestezi) ve ekimde kullanılacak saçları içeren saçlı deri parçası elde edilecektir. Lokal anestezi ile ağrısız bir şekilde bu müdahale tamamlanacaktır. Verici alandan alınan parça ayrı bir ekip tarafından folliküler ünite denen ekime elverişli parçalara ayrılmaktadır. Bu sırada alıcı alan hazırlanacaktır. Lokal anestezik maddenin enjeksiyonu sonrasında folliküler üniteler alıcı alana ekilecektir. Transplantasyon uzun süreli (saatler süren); sabır isteyen bir iştir. İşlem esnasında hastanın konforu için gerekli önlemler alınmaktadır. Müdahale sırasında tuvalet vb. ihtiyaçlarınızı giderebilir; bir şeyler yiyip içebilir; gazete okuyabilirsiniz. Çoğunluk hasta grubu hem müdahale esnasında hem de sonrasında az rahatsızlık hissetmektedirler.
Transplantasyon Sonrası: Müdahale sonrasında bir süre için uyuşukluk veya gerilme hissi olabilmekte; ancak bu durum genellikle fazla bir rahatsızlık yaratmamaktadır. Bu şikayetler düşünülenin aksine genellikle saç ekilen alanda değil de verici alanda olmaktadır. Doktorunuzun size vereceği ağrı kesiciler bu sorunları gidermede size yardımcı olacaktır. Yine çok kısa bir süre için göz çevrelerinde şişlik olabilmektedir. Çoğunluk hasta müdahaleden 1 ya da 2 gün sonra kendilerini son derece rahat hissetmektedir.
Verici alan dikişle onarılacak ve bu dikişler 7-10 gün sonra alınacaktır. Verici alanda genellikle ince bir çizgi halinde iz kalmaktadır. Eğer beklenmeyen bir sorun yaşanmaz ise bölgedeki saçların hafif uzaması ile bu iz kaybolmakta ve sorun olmaktan çıkmaktadır. Eğer ek seans veya seanslar gerekirli olursa aynı bölgeden yeniden saç almak mümkün olmaktadır.
Alıcı alanda ilk günler kabuklanma olabilir. Ancak bir çok hasta operasyondan 1 hafta sonra şapka kullanmaya gerek olmadan dışarı çıkabilmektedir. Ekilen saçlar ilk zamanlarda dökülmektedir. İçerideki köklerden yeni saç çıkması 3-5 ayı bulmaktadır. İkinci bir seans planlanıyorsa bu durum göz önünde bulundurulmalıdır. İlk çıkan saçlar ince; zayıf görünümlüdür. Bunları doğal halde görünmeleri için birkaç ay daha gereklidir.
Sonuç olarak; saç transplantasyonu kişinin bir gününü alan; ancak etkileri yıllarca; belki de ömür boyu süren ve günümüzde kaybedilmiş saçların telafisi için en doğal tedavi şekli olarak görülen bir işlemdir. Cerrahi bir müdahaledir ve bu nedenle de belli koşullarda yapılmalıdır. Kendisinde saç ekimi yaptırmak isteyen kişinin işlem hakkında yeterli bilgiye sahip olması ve bunu uygun şartlarda yaptırması çok önemlidir.
Doç.Op.Dr.Ömer Refik ÖZERDEM - Op.Dr.Gökhan ÖZERDEM
Kimler adaydır: Erkeklerde saç dökülmesi genellikle alın bölgesinden başlar ve yıllar içinde geriye doğru ilerler. Bir süre sonra tepe bölgesindeki dökülme de eşlik eder. Erkeklerde saç dökülmesi daha bölgesel olduğu için ve dökülme süreci öngörülebildiği için tedavisi daha kolaydır. Kadınlarda saç dökülmesi daha diffüz-yaygın bir alanda meydana gelir; bu nedenle de tedavi seçeneklerimiz ne yazık ki daha azdır. Ancak erkeklerde olduğu gibi belli bir alanda dökülme varsa cerrahi tedavi daha etkin bir şekilde uygulanabilmektedir. Ayrıca radyoterapi; kemoterapi vb.den sonra gelişen saç dökülmesinin tedavisi de nispeten daha zordur.
Tedavinin etkinliği: Erkelerde alın ve tepe bölgesindeki saç kökleri hormonal etkilere (dihidrotestesteron) karşı hassastır. Ense kısmındaki kökler ise daha dirençlidirler. Bu nedenle de ense kısmından alınan dirençli kökler alın-tepe bölgesine nakledildikleri zaman çok uzun süre kalıcı olurlar. Yani bu bölgedeki orijinal saçlar zamanla dökülmeye devam etse bile nakledilmiş olan saçlar kalıcıdır. Tedavinin etkinliğinde önemli bir faktör de alıcı ve verici alanların genişliğidir. Örneğin verici alanın az olması; diğer bir deyişle saç kaybı olan alanın geniş olması; ekim için elde edilebilecek saç (folliküler ünite) sayısını düşüreceğinden sınırlayıcı bir etken olabilmektedir.
İşlemi kimler; nerede yapar: Amerikan Plastik Cerrahi Cemiyeti’nin internet sayfasında “bir operasyon geçirmeye karar vermek kadar önemli olan; o operasyonu kimin yapacağına da karar vermektir” der. Diğer operasyonlarda da olduğu gibi saç ekiminde de ideal bir sonuç için müdahalenin gerekli eğitimi görmüş; ehliyetli; yetkili ve tecrübeli bir hekimin kontrolünde ve sağlıklı koşullarda yapılması önemlidir. Saç ekimi ekibi hekim dışında genelde 2 ya da 4 kişilik tecrübeli ve ehliyetli bir sağlık kadrosundan oluşmaktadır. Genellikle 1000’in üzerinde folliküler ünite tek bir seansta ekilebilmekte ve çoğunlukla 1 ila 3 seansta tedaviniz tamamlanmaktadır.
Doktorunuzla görüşme: Müdahale öncesi görüşme esnasında isteklerinizi; şikayetlerinizi ve problemlerinizi doktorunuz dinleyecektir. Görüşme ve genel sağlık durumunuza göre daha kapsamlı bir muayene; check-up ve diğer bölüm uzmanlarının konsültasyonuna gerek duyulabilir. Görüşme sırasında doktorunuz sizinle beraber bir tedavi planı hazırlayacaktır (müdahale şekli; ekim yapılacak alanın genişliği; seans sayısı vb). Genel sağlık durumunuz; verici alanın genişliği; yaşınız; beklentileriniz vb. bu planlamayı etkileyecektir.
Transplantasyon öncesi: Müdahaleden günler; hatta haftalar öncesinden aspirin; E vitamini vb. pıhtılaşmayı engelleyici ilaçlar kullanmamanız son derece önemlidir. Bir ilaç kullanma durumunda iseniz ya da danışmak istediğiniz başka bir konu varsa doktorunuzu aramanız uygun olacaktır. Bir gece öncesinde ağır yememeniz ve istirahat etmeniz önemlidir. Müdahale sabahı yine ağır olmamak kaydıyla kahvaltı etmeniz (doktorunuz farklı şekilde önermemişse) ve duş almanız önerilir.
Transplantasyon günü: Müdahaleden hemen önce alın bölgesinde ekim yapılacak alanın sınırının çizimi yapılacaktır. Bu çizim yapılırken yaşınız; mevcut saçların ileri dönemdeki öngörülen dökülme şekli; verici alanın genişliği ve verici alandan elde edilebilecek saç sayısı vb. göz önünde bulundurulacaktır. Önce ense bölgeniz (verici alan) bölgesel olarak uyuşturulacak (lokal anestezi) ve ekimde kullanılacak saçları içeren saçlı deri parçası elde edilecektir. Lokal anestezi ile ağrısız bir şekilde bu müdahale tamamlanacaktır. Verici alandan alınan parça ayrı bir ekip tarafından folliküler ünite denen ekime elverişli parçalara ayrılmaktadır. Bu sırada alıcı alan hazırlanacaktır. Lokal anestezik maddenin enjeksiyonu sonrasında folliküler üniteler alıcı alana ekilecektir. Transplantasyon uzun süreli (saatler süren); sabır isteyen bir iştir. İşlem esnasında hastanın konforu için gerekli önlemler alınmaktadır. Müdahale sırasında tuvalet vb. ihtiyaçlarınızı giderebilir; bir şeyler yiyip içebilir; gazete okuyabilirsiniz. Çoğunluk hasta grubu hem müdahale esnasında hem de sonrasında az rahatsızlık hissetmektedirler.
Transplantasyon Sonrası: Müdahale sonrasında bir süre için uyuşukluk veya gerilme hissi olabilmekte; ancak bu durum genellikle fazla bir rahatsızlık yaratmamaktadır. Bu şikayetler düşünülenin aksine genellikle saç ekilen alanda değil de verici alanda olmaktadır. Doktorunuzun size vereceği ağrı kesiciler bu sorunları gidermede size yardımcı olacaktır. Yine çok kısa bir süre için göz çevrelerinde şişlik olabilmektedir. Çoğunluk hasta müdahaleden 1 ya da 2 gün sonra kendilerini son derece rahat hissetmektedir.
Verici alan dikişle onarılacak ve bu dikişler 7-10 gün sonra alınacaktır. Verici alanda genellikle ince bir çizgi halinde iz kalmaktadır. Eğer beklenmeyen bir sorun yaşanmaz ise bölgedeki saçların hafif uzaması ile bu iz kaybolmakta ve sorun olmaktan çıkmaktadır. Eğer ek seans veya seanslar gerekirli olursa aynı bölgeden yeniden saç almak mümkün olmaktadır.
Alıcı alanda ilk günler kabuklanma olabilir. Ancak bir çok hasta operasyondan 1 hafta sonra şapka kullanmaya gerek olmadan dışarı çıkabilmektedir. Ekilen saçlar ilk zamanlarda dökülmektedir. İçerideki köklerden yeni saç çıkması 3-5 ayı bulmaktadır. İkinci bir seans planlanıyorsa bu durum göz önünde bulundurulmalıdır. İlk çıkan saçlar ince; zayıf görünümlüdür. Bunları doğal halde görünmeleri için birkaç ay daha gereklidir.
Sonuç olarak; saç transplantasyonu kişinin bir gününü alan; ancak etkileri yıllarca; belki de ömür boyu süren ve günümüzde kaybedilmiş saçların telafisi için en doğal tedavi şekli olarak görülen bir işlemdir. Cerrahi bir müdahaledir ve bu nedenle de belli koşullarda yapılmalıdır. Kendisinde saç ekimi yaptırmak isteyen kişinin işlem hakkında yeterli bilgiye sahip olması ve bunu uygun şartlarda yaptırması çok önemlidir.
Doç.Op.Dr.Ömer Refik ÖZERDEM - Op.Dr.Gökhan ÖZERDEM