Zeka Ölçeği Wısc-R Nedir?
WISC-R ZEKA ÖLÇEĞİ
WISC-R çocuklar için zeka ölçeği; 6-16 yaş arası çocuklara ve ergenlere uygulanan bir zeka testidir. Her biri genel zeka bölümünü oluşturan birden fazla yeteneği ölçen WISC-R zeka ölçeği; 12 alt testten oluşmaktadır. Bu 12 alt test sözel bölüm ve performans bölüm olmak üzere ikiye ayrılan bir sınıflama da çocuğa sunulmaktadır. Sözel bölümü oluşturan alt testler Genel Bilgi; Benzerlikler; Aritmetik; Sözcük Dağarcığı; Yargılama ve Sayı Dizisi’dir. Performans bölümündeki alt testler ise Resim Tamamlama; Resim Düzenleme; Küplerle Desen; Parça Birleştirme; Şifre ve Labirentler’dir.
Sözel bölümü oluşturan alt testler sözel anlama-kavrama gerektiren bilişsel etkinlikler de çocuğun içerisinde bulunduğu yaş normlarına göre zihinsel gelişim düzeyini değerlendirirken; performans bölümündeki alt testler ise çocuğun algısal organizasyon gerektiren bilişsel etkinliklerde ne durumda olduğunu değerlendirmeye yardımcı olur.
WISC-R Zeka Testi genel zeka bölümü hakkında bir yordama yapabilmemizi sağlarken; çocuğun test esnasındaki davranışları ve sorulara verdiği yanıtları da birebir gözlemleme şansını sunmaktadır. Bu sayede davranış problemleri ve ileride oluşabilecek kişilik bozukluklarının tanısını koyabilmede yardımcı olmaktadır.
WISC-R Zeka Testi’nin alt testleri arasındaki ilişkilere bakılarak çocuğun mekansal ve kavramsal yetenekleri; bilgi kazanma ve kullanabilme yetenekleri ve genel bilgisini sıralama yetenekleri gibi yetenekleri de değerlendirilebilmektedir. Bu gibi yeteneklerde çocuğun ne durumda olduğunu görmek onun eğitim planını oluşturmada eğitimcilere de yardımcı olmaktadır.
WISC-R zeka testi uygulanarak çocuğun sözel anlama-kavrama; algısal organizasyon ve dikkatinin dağılabilirliği gibi alanlardaki durumuna da bakılmaktadır. Bu gibi alanlardan herhangi birinde sorun varsa (bazen birkaçında veya hepsinde de olabilmektedir) bu durum tespit edilip gerekli müdahale yapılmaktadır.
Ortalama olarak 1-1.5 saat süren uygulama süresi bazı çocuklarda 2 saate kadar uzayabilmektedir.
WISC-R zeka testi uygulamasına girecek olana bir çocuğun uygulamaya başlamadan önce gerekli bazı koşulların sağlandığından emin olunmalıdır. Aç olmamak; yorgun olmamak; uykusunu almış olmak; hasta olmamak; ilaç kullanılıyorsa ve ilacın sakinleştirici/uyku getirici etkisi varsa ilaç etkisi altında olmamak…vb. gibi testin standardizasyonunu etkileyecek tüm bu koşulların stabilizasyonunun sağlanmış olması gerekir. Ayrıca kaygı; gerilim; endişe ve tehdit algısına neden olabileceğinden çocuğa zeka testine götürüldüğü de söylenmemelidir. Çocuğa gerekli olan açıklamalar uygulama öncesinde testör tarafından yapılır.
WISC-R zeka testi; zeka ile ilgili pek çok değişkenin ve pek çok davranış probleminin tanısını koymamıza yardımcı olacak bilgiler içermektedir. WISC-R zeka testinin kullanılabileceği psikolojik durumlar:
1)Öğrenme güçlüğü (disleksi; diskalkuli ve/veya disgrafi gibi bozuklukların var olup olmadığı)
2)Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu
3)Akademik başarısızlık (ders başarısızlığı)
4)Algılama güçlüğü
5)Okula uyum güçlükleri
6)İçe kapanıklık; sosyal kaygılar
7)Okul fobisi
8)Özgüven eksikliği
9)İletişim güçlükleri
10)Sınav kaygısı
11)Enürezis-enkoprezis
12)Saldırganlık; inatçılık; karşıt olma-karşıt gelme bozukluğu; dürtü kontrol bozuklukları; evden-okuldan kaçma… gibi sorunların zeka düzeyi ile bağlantılı olup olmadığının tespit edilmesinde WISC-R Zeka Testi’nin yordayıcı gücünden yararlanılmaktadır.
UZMAN KLİNİK PSİKOLOG SERAP SÖZEN
WISC-R çocuklar için zeka ölçeği; 6-16 yaş arası çocuklara ve ergenlere uygulanan bir zeka testidir. Her biri genel zeka bölümünü oluşturan birden fazla yeteneği ölçen WISC-R zeka ölçeği; 12 alt testten oluşmaktadır. Bu 12 alt test sözel bölüm ve performans bölüm olmak üzere ikiye ayrılan bir sınıflama da çocuğa sunulmaktadır. Sözel bölümü oluşturan alt testler Genel Bilgi; Benzerlikler; Aritmetik; Sözcük Dağarcığı; Yargılama ve Sayı Dizisi’dir. Performans bölümündeki alt testler ise Resim Tamamlama; Resim Düzenleme; Küplerle Desen; Parça Birleştirme; Şifre ve Labirentler’dir.
Sözel bölümü oluşturan alt testler sözel anlama-kavrama gerektiren bilişsel etkinlikler de çocuğun içerisinde bulunduğu yaş normlarına göre zihinsel gelişim düzeyini değerlendirirken; performans bölümündeki alt testler ise çocuğun algısal organizasyon gerektiren bilişsel etkinliklerde ne durumda olduğunu değerlendirmeye yardımcı olur.
WISC-R Zeka Testi genel zeka bölümü hakkında bir yordama yapabilmemizi sağlarken; çocuğun test esnasındaki davranışları ve sorulara verdiği yanıtları da birebir gözlemleme şansını sunmaktadır. Bu sayede davranış problemleri ve ileride oluşabilecek kişilik bozukluklarının tanısını koyabilmede yardımcı olmaktadır.
WISC-R Zeka Testi’nin alt testleri arasındaki ilişkilere bakılarak çocuğun mekansal ve kavramsal yetenekleri; bilgi kazanma ve kullanabilme yetenekleri ve genel bilgisini sıralama yetenekleri gibi yetenekleri de değerlendirilebilmektedir. Bu gibi yeteneklerde çocuğun ne durumda olduğunu görmek onun eğitim planını oluşturmada eğitimcilere de yardımcı olmaktadır.
WISC-R zeka testi uygulanarak çocuğun sözel anlama-kavrama; algısal organizasyon ve dikkatinin dağılabilirliği gibi alanlardaki durumuna da bakılmaktadır. Bu gibi alanlardan herhangi birinde sorun varsa (bazen birkaçında veya hepsinde de olabilmektedir) bu durum tespit edilip gerekli müdahale yapılmaktadır.
Ortalama olarak 1-1.5 saat süren uygulama süresi bazı çocuklarda 2 saate kadar uzayabilmektedir.
WISC-R zeka testi uygulamasına girecek olana bir çocuğun uygulamaya başlamadan önce gerekli bazı koşulların sağlandığından emin olunmalıdır. Aç olmamak; yorgun olmamak; uykusunu almış olmak; hasta olmamak; ilaç kullanılıyorsa ve ilacın sakinleştirici/uyku getirici etkisi varsa ilaç etkisi altında olmamak…vb. gibi testin standardizasyonunu etkileyecek tüm bu koşulların stabilizasyonunun sağlanmış olması gerekir. Ayrıca kaygı; gerilim; endişe ve tehdit algısına neden olabileceğinden çocuğa zeka testine götürüldüğü de söylenmemelidir. Çocuğa gerekli olan açıklamalar uygulama öncesinde testör tarafından yapılır.
WISC-R zeka testi; zeka ile ilgili pek çok değişkenin ve pek çok davranış probleminin tanısını koymamıza yardımcı olacak bilgiler içermektedir. WISC-R zeka testinin kullanılabileceği psikolojik durumlar:
1)Öğrenme güçlüğü (disleksi; diskalkuli ve/veya disgrafi gibi bozuklukların var olup olmadığı)
2)Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu
3)Akademik başarısızlık (ders başarısızlığı)
4)Algılama güçlüğü
5)Okula uyum güçlükleri
6)İçe kapanıklık; sosyal kaygılar
7)Okul fobisi
8)Özgüven eksikliği
9)İletişim güçlükleri
10)Sınav kaygısı
11)Enürezis-enkoprezis
12)Saldırganlık; inatçılık; karşıt olma-karşıt gelme bozukluğu; dürtü kontrol bozuklukları; evden-okuldan kaçma… gibi sorunların zeka düzeyi ile bağlantılı olup olmadığının tespit edilmesinde WISC-R Zeka Testi’nin yordayıcı gücünden yararlanılmaktadır.
UZMAN KLİNİK PSİKOLOG SERAP SÖZEN