Kardeş Kıskançlığı
KARDEŞ KISKANÇLIĞI
Kıskançlık; doğuştan getirdiğimiz bazen güzel bazen zararlı bir duygudur. Temelinde sevdiğimiz bir şeyi ( anne; baba; kardeş; eşya; oyuncak) paylaşamamaktır. Sağlıklı yetişinler kıskançlık duygusunu kontrol edebilir ve kıskançlık duygusunun kendisine ya da başkasına zarar vermesini önleyebilir. Kardeşini ya da arkadaşını kıskanan bir çocuk dikkat çekmek için kendisine veya çevresine zarar verebilir.
Yapılan araştırmalarda kardeş kıskançlığının oranının çocukların cinsiyetlerine ve yaş farklarına göre değişkenlik gösterdiği gözlenmiştir. Yaş farkı az olan kardeşlerdeki kıskançlık oranı; yaş farkı fazla olanlara oranla biraz daha yüksektir.
Kardeş kıskançlığının temel nedeni; o ana kadar ilginin ve sevginin tek bir çocuk üzerindeyken her şeyin (ilgi; sevgi; oda; oyuncak…) ikiye bölünecek olmasıdır. Abla ya da ağabey durumunda olan çocuk 2. plana atıldığını düşünmeye başlar.
KISKANÇLIĞIN BELİRTİLERİ
1. Sevilmediğini düşünen büyük çocuk anne ve babasından uzaklaşabilir.
2. İçine kapanabilir; yemek yememeye hatta zayıflamaya başlayabilir.
3. Bebeksi konuşmaya ve davranmaya başlayabilir.
4. Enürezis( altına çiş kaçırma) durumu görülebilir. Hatta enkoprezi (altına kaka kaçırma) durumuna bile rastlandığı olmuştur.
5. Kardeşine karşı düşmanca davranışlar sergileyebilir. Yastıkla oynuyormuş gibi yapıp boğmaya kalkmak; seviyor gibi yapıp canını acıtmak bu duruma örnek gösterilebilir.
6. Psikosomatik (psikolojik nedenlerle hissedilen fiziksel ağrılar) bozukluklar görülebilir. Örneğin; kusma; baş ağrısı; karın ağrısı gibi.
7. Evden ayrılamamak için okula gitmek istemeyebilir çünkü o gittikten sonra annesinin ve kardeşinin daha fazla zaman geçirecek olması onu sinirlendirebilir.
8. Annesine ve babasına sık sık onu sevip sevmediğini sorabilir.
9. Davranış problemleri görülebilir.
. Tırnak yeme
. İstekleri olamayınca kendini yere atma.
. Sosyal hayatta aileyi zora sokacak isteklerde bulunma
. Etrafındaki eşyalara zarar verme.
. Olumsuz ve nahoş sözcükler kullanma.
10. Kardeşinin eşyalarını kullanmak isteyebilir.
ÖNERİLER
1. Kardeşi doğmadan önce çocuğunuz anlayabileceği şekilde onu duruma hazırlayın. Evinizin bir süre kalabalık olabileceğini; annesinin biraz yorgun olacağını ve bebekle ilgilenmesi gerektiğini açıklayın. Bebeğin birçok gereksinimini yalnız başına yerine getiremeyeceğini bu yüzden annesine ihtiyaç duyduğunu anlatın.
2. Çocuğunuza sevginizin bölünmeyeceğini anlatın ve bunu ona gösterin.
3. Kardeşi ile ilgili küçük sorumluluklar verin ve onu takdir edin.
4. Kardeşi ile kıyaslamayın ve kimsenin kıyaslamasına da izin vermeyin.
5. “ Sen artık ablasın ya da ağabeysin böyle davranma!” diyerek yaşının gerektirdiği davranışları sergilemesini engellemeyin.
6. Onun da hala bir çocuk olduğunu ve kardeşinin olmasının onu büyütmediğini unutmayın
7. Kardeşine hediye alması için ortam hazırlayın. Siz de büyük çocuğunuza hediyeler alın.
8. Anne ve baba aralarında iş bölümü yaparak anne bebekle ilgilenirken baba da büyük çocukla kaliteli vakit geçirmeli.
9. Asla taraf tutmayın onların arasındaki olaylarda karar merci olamayın.
10. İki kardeşin aralarında yaşadığı tatsız bir olayı konuşarak halletmelerini sağlayın.
11. İyi bir dinleyici olun. Dikkatinizi sorun çıkaran çocuğa yöneltmeyin her ikisini de dinlemeyi başarın.
12. Kıskanmasın diye çocuğunuza taviz vermeyin; aşırı hoşgörü göstermeyin. ( Önceden yalnız yatıyorsa ve kardeşi doğduktan sonra sizinle yatmayı teklif ederse kabul etmeyin.)
13. Misafirlerinizin sürekli küçük çocukla ilgilenmesini engelleyin.
14. Çocuğunuzu başkalarının önünde takdir etmekten çekinmeyin.
15. Çocuklarınızın karakterlerinin birbirinden farklı olabileceğini unutmayın.