Çocuklar ve Hayal Kahramanları
Çocuklar ve Hayal Kahramanları Hakkında Genel Giriş Niteliğinde Bilgiler
Çocuklar özelikle üç ile altı yaşlar arasında hayal ve gerçekle ilgili algıları zaman zaman karışabilir hatta bazen birbirine içine geçebilir. Bu yaş aralığı çocuğun bazen bireysel özelliklerine göre bir yaş esneyebilir. Diğer bir ifade ile kendi bireysel özelliklerinden kaynaklandığı için ender de olsa çocuk iki ya da yedi yaşında da benzer karmaşalar yaşabilir.
Çocuklar hayal kahramanlarını gerçekmiş gibi algıladıklarından bazen bu hayal kahramanlarıyla konuşabilirler; onların çektiği acıya ağlayabilirler; onlar gibi konuşup onlar gibi davranarak kahramanlara yakınlaşmayı isteyebilirler. Bu çocukların yaş dönemlerinden kaynaklandığı gibi kahramanların niteliklerinin çekiciliğinden de etkilenmektedir. Hayal kahramanlarının çoğunluğu çocuğun dikkatini çekebilecek bir fiziksel görünümde; beğeni toplayacak kadar güçlü kısacası bunlara benzeyen üstün ve farklı niteliklerle donatılmış durumda karşımıza çıkmaktadırlar. Tüm bunların üzerine anne ve babaların da çeşitli pekiştirmeleri ile çocuklar birçok açıdan bu kahramanlara giderek daha da çok yakınlaşabilmektedir.
Aileler Bu Konuda Neler Yapabilir?
- Aile zaman zaman çocuğun gerçekle hayal ürünü olanı ne kadar ayırt edebildiğini test edebilir. Anne ve babalar ara sıra çocuklarına “Sence bu çizgi filmdeki kahraman gerçekte yaşayan birisi mi? İnsanlar da süpürgeli cadı gibi süpürgeye binip uçabilirler mi?” gibi sorular sorarak çocuklarının hayal kahramanlarını hayal ya da gerçek olarak algılayıp algılamadıklarını anlayabilirler.
- Çizgi film kahramanlarını çocukların günlük yaşamlarına çok fazla girmemesi için özen gösterilebilir. Örneğin yemek yemeyen bir çocuğa lokmaları ağzına götürürken çocuğun yemesini kolaylaştırmak amacıyla “ x kahramanı yemeği aldı ve çocuğun ağzına attı” gibi ifadeler kullanmak ya da “ıspanak yersen sen de x kahramanı gibi güçlü olursun” gibi benzeri cümleler kurulmaması önerilebilir. Bu tarz ifadeler kullanıldığında hayal kahramanları günlük yaşama aktarılmış olur ve çocuğun gözüyle gerçekmiş gibi algılanma olasılığı artabilir. Çocuk bu kahramanların bir yerde gerçekten yaşadıklarını dolayısıyla var oldukları fikrine yaklaşabilir.
- Çocuğu ödüllendirmek için anne ve babaların çizgi film kahramanlarıyla ilgili nesneler almayı tercih etmemeleri önemli görülebilir. Çocuk bir hayal kahramanının çizgi filmini çok sevdiği için ya da çevredeki diğer tüm çocuklara alındığı için çocuğa o kahramanın resimlerinin olduğu çanta; kalemlik; giysi; çıkartma; v.b. ürünler alınması çocuğun yaşamının birçok alanına o kahramanın dahil edilmesi anlamına gelebilir. Bu durum çocuğun kendisini o kahramanla bir bütün gibi algılaması riskini beraberinde getirebilir.
- Bir çocuğun sürekli olarak aynı çizgi filmi izlemesi çocuğun o filmdeki kahramanla bütünleşmeye çalışması; o kahramanı taklit etmesi; kahramana benzemeyi istediği için onun gibi davranmaya başlaması sonuçlarını doğurabilir. Bu nedenle anne ve babaların dikkatlerinden kaçırmamaları gereken bir konu da çocuklarının sürekli olarak aynı film izlemelerine ortam sağlayacak davranışlardan kaçınmak olabilir. Sürekli olarak aynı filmin seri filmlerini almak; tv akışında bu filmi yakalayıp çocuğa izletme v.b. gibi davranışlardan uzak durulması uygun olabilir.
- Çocuğun sürekli olarak çizgi film izlemesi bazen anne veya babayı rahatlatabilmektedir. Çocuğu tv başında tutan film vakitlerinde anne ve ya baba kendi ilerini yapabildiği için bu durum tüm ailenin işine gelebilmektedir. Bu durum sadece çocuğun bu film ve kahramanlara bağımlılığını arttıracağından değil onun sosyalleşmesi ve zihinsel gelişimi açısından da büyük sıkıntılar oluşturabileceğinden dolayı sakıncalı görülebilir.