Çocuklar Açısından Boşanma ve Aile Terapisi
BOŞANMA VE AİLE TERAPİSİ
Ruhsal açıdan boşanma; aileinin bölünmesine ya da tümden dağılmasına yol açan ve bütün aile üyelerini sarsan bir olaydır. Boşanma çocuklar için aşırı stresli bir yaşam olayı olup; bu çocuklarda antisosyal davranış; anksiyeteli depresyon; akademik başarılarda düşma görülür. Boşanmdan sonraki ilk 18 ay hem çocuk hemde ebeveyn için akut semptomların gelişmesine neden olur. 18. aydan sonra bu etkiler azalır yerini derin kayıp duygusu ve incinebilirlik duygusuna bırakır.
Okul Öncesi
3-5 yaş arasındaki çocuk boşanmanın etkilerini tam olarak anlayamaz; buna kendisinin sebep olduğunu düşünür. Kız çocuklar boşanma sonucunda içlerine kapanırken; erkek çocuklar ise dışa vurum davranışı gözlenir.
İlkokul Çocuğu
6-8 yaş arasınaki çocuklar düzensizlikten korkmuşlardır. Sorumluluk alma istekleri artar; beraber olduklrı ebeveyne direkt kızgınlık ifadesi; diğerine yönelik inhibe agresyon geliştirirler.
9-12 yaş çocukları ise her iki ebeveyn perspektifinden olaya bakabilir; kendini suçalamaz; bir ebeveyne karşı sadık olurlarken diğerine karşı ambivalqan olurlar.
Ergen
bu dönemde ebevynin boşanması düz bir mantıktan zişyade karmaşık bir hal alır. Bu konudaki kaygılarını ifade eder; samimiyetleri immatürdür. Bazı ergenler boşanmanın yasını tutar; çoğunlukla sadakat çatışması artmıştır. Bazıları duygusal yakınlığa ihatiyaç duyarken; bazıları ise ailede büyük sorumluluk almanın tadına varır.Boşanma sonrası ebeveyn arası çatışmadan en çok okul çocukları yara alır. Çocuğun tepkisi pasif olabilir; somatik belirtiler geliştirebilir. Eş rolü biten kişilerin anne baba rollerini titizlikte uygulamaya devam etmesi gerekmektedir Özellikle de boşanma öncesinde yaşanan tartışmalara tanık olan bir çocuk söz konusu ise bir uzmanla birlikte bu süreci geçirmesini sağlamak çok daha sağlıklı olacaktır.Boşanmanın tüm evresinde yaşanan duyguların çocuklara yansıtılmaması gerekir. Kişi eşini sevmiyor olabilir; her şey bitmiş olsa bile o kişi hala çocuğun annesi yada babasıdır.Çocuk anne ya da babasının üzülmesini asla istemez. Anne de baba da mutlu ve her şeyin yolunda olduğunu çocuğa hissettirmelidir. Çocuk için birlikte ortak paylaşımlar yine de devam etmelidir. “Biz artık aynı evde yaşamıyor olabiliriz; ama senin annen ve baban olarak yine birlikte olacağız” mesajı yaşanarak verilmelidir. Boşanma sonrasında eşle ilgili olumsuz duygular çocuklara yansıtılmamalıdır. Eşe duyulan öfke mesajları çocukla iletilmemelidir. Bazı çocuklar boşanma sonrasında anne – babalarına onlar üzülmesinler diye duygularını ifade etmekten kaçınarak her şey yolundaymış gibi davranabilir. Burada dikkatli olmak gerekir. Bastırılan bu duygular farklı semptomlarla birden ortaya çıkabilir ( alt kaçırmaları; kekemelik; tırnak yeme gibi )
BOŞANMALARDA ; GEREKTİĞİ ZAMAN BİR UZMANDAN MUTLAKA YARDIM ALINMALIDIR.
KİŞİLER; BİRBİRLERİNDEN BOŞANA BİLİRLER ;FAKAT ÇOCUKLARINDAN BOŞANAMAZLAR BUNU UNUTMAMALARI GEREKİR. BOŞANDIKTAN SONRA ÇOCUKLARIYLA ; İYİ İLİŞKİLENİN
VE İLETİŞİMİN OLMASINDA YARAR VARDIR.
BOŞANDIKTAN SONRA ;BU DURUMDAN ÇOCUĞUN ETKİLENMEMESİ
ANNE VE BABANIN TAVRINA BAĞLIDIR. BU UNUTULMAMALIDIR.
Boşanmanın çocuğa yaşına ve kavrayışına uygun bir dille anlatılması; boşanma sonrası düzenlemelerin çocuğun ihtiyaçları göz önünde tutularak yapılması ve anne & babanın çocuklarının geleceği için belirli bir anlaşma içerisinde olabilmeleri çok önemli belirleyicilerdir.
Tüm bu faktörlerdeki farklılıklar yüzünden; çocukların boşanmadan mutlaka belirli düzeyde etkilendikleri söylenebilir.
Ülkemizde ve dünyada bunu destekleyen bir çok araştırmalar yapılmıştır.Çocukların depresyonlarını benlik kavramlarını etkilemektedir.
Boşanma sonucunda aile dağılmakta ve bunun etkileri en çokta çocuk üzerinde olmaktadır.
Çocuklarda akedemik başarılarını;zihinsel zeka düzeyini;psikolojik durumlarını etkilemektedir.
Bireyler:
Yeniden evlenme kararı aldıkalrında bunu ailelere açıkladıklarında ve yeni ailelerini oluştururken yaşamlarını yeniden düzenleme anlamında yeni bir adım atılmış olur.
Ancak bu aşamada duygusal gerilim yine yükselecektir.Çocukalrda üzgün ve düşmanca tavırlar ortaya çıkabilmekte ve çocukalrda depresyon görülebilmektedir