Herhangi bir kimse öfkelenebilir. Bu kolaydır. Ne var ki;
Doğru insana
Doğru derecede
Doğru zamanda
Doğru maksatla ve
Doğru biçimde öfkelenmek;
İşte bu zordur. ARİSTO
ÖFKENİN İFADE EDİLİŞİ
Her insanın öfkeyi ifade ediş tarzı farklıdır. A- Öfkenin İçe Yönelmesi:
Bazı kişiler öfkelerini ifade etmekte zorlanırlar. Kendilerine ait kuralları ve ölçüleri olması nedeniyle; böyle kişiler öfkelerini ifade etmeye engel koyarlar. Bu kişilerin öfke tepkileri genellikle somurtma; küsme; surat asma gibi edilgen tepkilerdir. B- Öfkenin Dışa Yönelmesi:
Öfkenin dışa yönelmesi; öfke duygusunun sözel olarak ifade edilmesidir. Ancak bu ifade bir volkanın patlamasına benzer ve kontrolsüzdür. Öfkelerini bu biçimde ifade eden kişiler için ilişkilerinde sorun yaşamaları; herhangi bir topluluktan ya da toplumdan dışlanmaları kaçınılmazdır. C- Öfkenin Kontrol Edilmesi:
Öfkenin kontrollü biçimde ifade edilmesidir. “Öfkemi amacıma ulaşmayı engellemeyecek bir tarzda nasıl ifade edebilirim?” sorusunun yanıtı üzerinde düşünmek; kişinin öfke duygusunu kontrol etmesine yardımcı olur.
Öfkenin ifade edilme şekli ve kontrolü kültürel özelliklere ve beklentilere; öğrenilmiş davranışlara; ailenin davranış şekillerine; eğitim durumuna; yaşa ve cinsiyete göre değişmektedir .
ÖFKE ANINDA İLKYARDIM TEPKİLERİ 1- Eğer Öfke durumundaki kişi sizseniz; öfke anında ne tür tepkiler gösterdiğinizi araştırın.. 2- Normal bir duygu olduğunu kabul edin.. 3- Gereksinmeleri karşılanmamışlar saldırmaya hazırdır.. 4- Öfke yaşayan birinin konuşmasına izin verin.. 5- Öfkeli olan bireye “öfkemi kontrol edebilirim!..." duygusunu aşılayın. 6- Çatışma ortamından birkaç dakika uzak kalın. 7- Öfke anında öfkeli bireyin dikkatini başka yerlere çekin. 8- Kızgın ve öfkeli birey uygun davranamaz.Yanlış anlar; iletişimi güçtür.
Böyle durumlarda; a. Dinleme becerisini kullanın. b. Israrcı olmayın; sakin davranın. c. Sakin olun; “uygunsan dinlemeye hazırım” mesajını verin. d. Az ve öz konuşun. 9- Eğer bir öneri varsa hemen verin. 10- Öfkeye eşlik eden duyguyu bulup yansıtın..“ kızmışsın.. v.b..” 11- Eğer siz sorunun bir parçasıysanız kabul edin. Paylaşılmadığı sürece çözüm güçleşir. 12- Olumlu davranışları vurgulayın. 13- Gevşeme egzersizleri yapılabilir. (Nefes egzersizleri veya bedeni rahatlatıcı birkaç küçük etkinlik) 14- Hayal tekniği kullanılabilir. 15- Müzik kullanılabilir.(Özellikle rahatlatıcı; klasik veya meditasyon müzikleri) 16- Bireyin enerjisini sevdiği bir aktiviteye yönlendirin. 17- Her zaman O’na yardım etmeye hazır olduğunuzu iletin; böylece öfke kontrolü kolaylaşır. 18- Eğer öfke durumundaki kişi sizseniz sevdiğiniz; güvendiğiniz birileriyle yaşanılanları paylaşın. 19- Gülün; kahkaha; çığlık atın; isterseniz ağlayın. 20- Yaşanmakta olan sorunun hızlı bir biçimde değerlendirilmesini yapın. 21- Kaynağını araştırıp bulmaya çalışın. Tüm bunların başarılması için “Öfke Günlüğü” tutun.
1- Eğer Öfke durumundaki kişi sizseniz; öfke anında ne tür tepkiler gösterdiğinizi araştırın.. 2- Normal bir duygu olduğunu kabul edin.. 3- Gereksinmeleri karşılanmamışlar saldırmaya hazırdır.. 4- Öfke yaşayan birinin konuşmasına izin verin.. 5- Öfkeli olan bireye “öfkemi kontrol edebilirim!..." duygusunu aşılayın. 6- Çatışma ortamından birkaç dakika uzak kalın. 7- Öfke anında öfkeli bireyin dikkatini başka yerlere çekin. 8- Kızgın ve öfkeli birey uygun davranamaz.Yanlış anlar; iletişimi güçtür.
Böyle durumlarda;
a. Dinleme becerisini kullanın. b. Israrcı olmayın; sakin davranın. c. Sakin olun; “uygunsan dinlemeye hazırım” mesajını verin. d. Az ve öz konuşun. 9- Eğer bir öneri varsa hemen verin. 10- Öfkeye eşlik eden duyguyu bulup yansıtın..“ kızmışsın.. v.b..” 11- Eğer siz sorunun bir parçasıysanız kabul edin. Paylaşılmadığı sürece çözüm güçleşir. 12- Olumlu davranışları vurgulayın. 13- Gevşeme egzersizleri yapılabilir. (Nefes egzersizleri veya bedeni rahatlatıcı birkaç küçük etkinlik) 14- Hayal tekniği kullanılabilir. 15- Müzik kullanılabilir.(Özellikle rahatlatıcı; klasik veya meditasyon müzikleri) 16- Bireyin enerjisini sevdiği bir aktiviteye yönlendirin. 17- Her zaman O’na yardım etmeye hazır olduğunuzu iletin; böylece öfke kontrolü kolaylaşır. 18- Eğer öfke durumundaki kişi sizseniz sevdiğiniz; güvendiğiniz birileriyle yaşanılanları paylaşın. 19- Gülün; kahkaha; çığlık atın; isterseniz ağlayın. 20- Yaşanmakta olan sorunun hızlı bir biçimde değerlendirilmesini yapın. 21- Kaynağını araştırıp bulmaya çalışın. Tüm bunların başarılması için “Öfke Günlüğü” tutun.
Sevgilerimle….