Güvenli Davranış / Atılganlık
GÜVENLİ DAVRANIŞ/ATILGANLIK
İnsanlar; fiziksel; duygusal ve soysal ihtiyaçlarını karşılamak için çevresindeki insanlarla iletişim ve etkileşim halindedir. Bireylerin bu ihtiyaçlarını karşılayabilmesi için yeterli derecede duygu; düşünce ve isteklerini iletme becerilerine sahip olması gerekir. Fakat bazı kişiler bu becerilere sahip olamadıkları için ihtiyaçlarını karşılamakta güçlük çekerler.
Çeşitli toplumlarda olduğu gibi içinde yaşadığımız toplumda da ihtiyaçlarını karşılamada zorluk çeken bireyler vardır. Bu kişiler pasif; pasif saldırgan ve saldırgan tepkiler verdikleri için ihtiyaçlarını karşılayamazlar.
Pasif tepkiler veren kişi; kendi haklarının farkında olmadığı için haklarının çiğnenmesine izin verir ve seçme hakkını başkalarına bırakır. Karşısındakinin duygu; düşünce ve ihtiyaçlarının kendininkinden daha önemli olduğunu düşünür. Kendisini çaresiz; güçsüz; kısıtlanmış; sinirli ve endişeli hisseder. Özgüveni azdır; duygularını çok nadir olarak dile getirir. Sağlığının bozulması; aşırı kilo alması ya da vermesi; madde bağımlılığı geliştirmesi bu tip insanlarda sık rastlanan durumlardır.
Pasif saldırgan tepkiler veren kişi; duygu; düşünce ve isteklerini dolaylı yollardan iletir. Ne istediğini ve ne yapması gerektiğini bilir fakat bunu karşı tarafa küçük oyunlarla iletir. Kendini sevimli ve beceriksiz olarak gösterir. Kendisini şüpheli; karmaşık; hayal kırıklığına uğramış ve kullanılmış hisseder. Karşısındakinin iyi bir insan olmadığını düşünür fakat ona iyi bir insanmış gibi davranır. Korkusunu gizlemek için sevgi; üzüntü; öfke gibi duyguları tercih eder. Öfkelendiği zaman kinlenir ve intikam almak için çeşitli oyunlara başvurur. Bunu öyle bir şekilde yapar ki; öfkesini yönelttiği kimse; onun kendisine öfkelendiğini anlamaz.
Saldırgan tepkiler veren kişi; duygu; düşünce ve isteklerini karşısındakini kırarak; onun haklarını ihlal ederek dile getirirler. Karşısındakinin duygu; düşünce ve ihtiyaçlarını önemsemez; kendi ihtiyaçlarının önemli olduğunu düşünür. Karşısındaki kişinin isteyip; istemediğini önemsemeden onun hakkında kararlar alır. Kendini korkak; savunmak zorunda; aşağılanmış hisseder; fakat bunları inkar ederek karşısındakilere bu duyguları hissettirir. Başarılı ve mutsuzdur.
Bu üç tip tepkiyi veren insanlar uygu ve düşüncelerine karşı dürüst olmadıkları için iş hayatlarında başarılı olsalar da sosyal yaşamda ve özel yaşamda mutsuz olurlar. Çevrelerinde sevilmeyen; saygı görmeyen ve istenmeyen kişiler haline gelebilirler. Bu sebeple de özsaygılarını; özgüvenlerini yitirip yalnızlık ve değersizlik duygusuna kapılabilirler.
Bu tepkilerin tam tersi olan güvenli davranış/atılgan tepkiler olumlu; uyumlu ve sağlıklı davranışlardır. Güvenli davranış/atılganlık; başkalarını küçük görmeden onların haklarını zedelemeden kendi haklarını koruması; düşünce; duygu ve isteklerini doğrudan; dürüst ve uygun yollarla; uygun bir dille ifade etmesidir.
Güvenli davranış/atılgan tepkiler veren bireyler; kendine güvenir; duygu; düşünce ve isteklerini dışa vurabilir; başkalarının haklarına saygı duyar; fakat kendi haklarından da ödün vermez. Diğer insanların da iyi olduğunu düşünür. Kendini güvenilir; rahat; saygılı; sevgi dolu hisseder. Kendi kararlarını kendi verir ve sonuçlarına katlanır. Kişilerarası ilişkileri uyumludur ve karşılıklı güvene dayanır. Genellikle başarılı ve mutludur.
Artık günümüzde aile; iş ve sosyal yaşamda karşılaşılan iletişim sorunları gittikçe artmaktadır. Grup içinde rahat konuşamamak; duygu; düşünce; inanç; fikir ve ihtiyaçları dile getirmemek; yeni bir gruba girememek; karşı cinsle arkadaş olamamak ya da arkadaş olunsa da uzun süreli ve derin ilişkiler kuramamak bu sorunların başında gelmektedir.
Bireyler; pasif; pasif saldırgan ya da saldırgan tepkiler vermek yerine; güvenli davranış/atılgan tepkiler vermesini öğrenebilirler. Bunun için hazırlanmış olan eğitim programları vardır. Bireylerin bu programlara katılması; hangi tepkileri verdikleri konusunda farkındalık yaşamalarına ve onların yerine güvenli davranış/atılgan tepkiler öğrenmelerine yardım eder.
İnsanlar; fiziksel; duygusal ve soysal ihtiyaçlarını karşılamak için çevresindeki insanlarla iletişim ve etkileşim halindedir. Bireylerin bu ihtiyaçlarını karşılayabilmesi için yeterli derecede duygu; düşünce ve isteklerini iletme becerilerine sahip olması gerekir. Fakat bazı kişiler bu becerilere sahip olamadıkları için ihtiyaçlarını karşılamakta güçlük çekerler.
Çeşitli toplumlarda olduğu gibi içinde yaşadığımız toplumda da ihtiyaçlarını karşılamada zorluk çeken bireyler vardır. Bu kişiler pasif; pasif saldırgan ve saldırgan tepkiler verdikleri için ihtiyaçlarını karşılayamazlar.
Pasif tepkiler veren kişi; kendi haklarının farkında olmadığı için haklarının çiğnenmesine izin verir ve seçme hakkını başkalarına bırakır. Karşısındakinin duygu; düşünce ve ihtiyaçlarının kendininkinden daha önemli olduğunu düşünür. Kendisini çaresiz; güçsüz; kısıtlanmış; sinirli ve endişeli hisseder. Özgüveni azdır; duygularını çok nadir olarak dile getirir. Sağlığının bozulması; aşırı kilo alması ya da vermesi; madde bağımlılığı geliştirmesi bu tip insanlarda sık rastlanan durumlardır.
Pasif saldırgan tepkiler veren kişi; duygu; düşünce ve isteklerini dolaylı yollardan iletir. Ne istediğini ve ne yapması gerektiğini bilir fakat bunu karşı tarafa küçük oyunlarla iletir. Kendini sevimli ve beceriksiz olarak gösterir. Kendisini şüpheli; karmaşık; hayal kırıklığına uğramış ve kullanılmış hisseder. Karşısındakinin iyi bir insan olmadığını düşünür fakat ona iyi bir insanmış gibi davranır. Korkusunu gizlemek için sevgi; üzüntü; öfke gibi duyguları tercih eder. Öfkelendiği zaman kinlenir ve intikam almak için çeşitli oyunlara başvurur. Bunu öyle bir şekilde yapar ki; öfkesini yönelttiği kimse; onun kendisine öfkelendiğini anlamaz.
Saldırgan tepkiler veren kişi; duygu; düşünce ve isteklerini karşısındakini kırarak; onun haklarını ihlal ederek dile getirirler. Karşısındakinin duygu; düşünce ve ihtiyaçlarını önemsemez; kendi ihtiyaçlarının önemli olduğunu düşünür. Karşısındaki kişinin isteyip; istemediğini önemsemeden onun hakkında kararlar alır. Kendini korkak; savunmak zorunda; aşağılanmış hisseder; fakat bunları inkar ederek karşısındakilere bu duyguları hissettirir. Başarılı ve mutsuzdur.
Bu üç tip tepkiyi veren insanlar uygu ve düşüncelerine karşı dürüst olmadıkları için iş hayatlarında başarılı olsalar da sosyal yaşamda ve özel yaşamda mutsuz olurlar. Çevrelerinde sevilmeyen; saygı görmeyen ve istenmeyen kişiler haline gelebilirler. Bu sebeple de özsaygılarını; özgüvenlerini yitirip yalnızlık ve değersizlik duygusuna kapılabilirler.
Bu tepkilerin tam tersi olan güvenli davranış/atılgan tepkiler olumlu; uyumlu ve sağlıklı davranışlardır. Güvenli davranış/atılganlık; başkalarını küçük görmeden onların haklarını zedelemeden kendi haklarını koruması; düşünce; duygu ve isteklerini doğrudan; dürüst ve uygun yollarla; uygun bir dille ifade etmesidir.
Güvenli davranış/atılgan tepkiler veren bireyler; kendine güvenir; duygu; düşünce ve isteklerini dışa vurabilir; başkalarının haklarına saygı duyar; fakat kendi haklarından da ödün vermez. Diğer insanların da iyi olduğunu düşünür. Kendini güvenilir; rahat; saygılı; sevgi dolu hisseder. Kendi kararlarını kendi verir ve sonuçlarına katlanır. Kişilerarası ilişkileri uyumludur ve karşılıklı güvene dayanır. Genellikle başarılı ve mutludur.
Artık günümüzde aile; iş ve sosyal yaşamda karşılaşılan iletişim sorunları gittikçe artmaktadır. Grup içinde rahat konuşamamak; duygu; düşünce; inanç; fikir ve ihtiyaçları dile getirmemek; yeni bir gruba girememek; karşı cinsle arkadaş olamamak ya da arkadaş olunsa da uzun süreli ve derin ilişkiler kuramamak bu sorunların başında gelmektedir.
Bireyler; pasif; pasif saldırgan ya da saldırgan tepkiler vermek yerine; güvenli davranış/atılgan tepkiler vermesini öğrenebilirler. Bunun için hazırlanmış olan eğitim programları vardır. Bireylerin bu programlara katılması; hangi tepkileri verdikleri konusunda farkındalık yaşamalarına ve onların yerine güvenli davranış/atılgan tepkiler öğrenmelerine yardım eder.