Çatışma; yaşamımızın bir anında; her birimiz bize aşağıdaki maliyetlere neden olacak bir çatışmaya girebiliriz.
İş
Müşteri
Arkadaş
Aile ilişkileri
Biz; iletişimde daima çeşitli fikirler kullanırız. Karşımızdaki kişi ise bu fikirleri kendi mantığına ve duygularına göre değerlendirir.
İletişimde; ne söylediğimiz değil; nasıl söyleceğimiz önemlidir.
Ne söylemeyi düşünüyorsunuz?
Söylemeyi düşündüğümüzü açıklayabildik mi?
Karşımızdan nasıl geri-veri aldık?
Bizim esas amacımız;etkili ve dostca bir yolla; karşılıklı doyurucu bir anlaşmaya varabilmektir.
Karşıtınızın sizinle işbirliğine girmesine engel olan nedir?
Eğer karşıtınızın davranışının altında yatan dürtülerin gereğine inebilirseniz
onun davranışını etkiliyebilirsiniz.
karşıtınızın taviz vermez tutumu korku ve güvensizliğinden kaynaklanabilir.
Bu tutum " Yıkıcı Tartışmalara" yol açabilir.
Başlıca yıkıcı Tartışmalar;
Kaçınmak; hasıaltı etmek; suçlu hissettirmek;konuyu değiştirmek;eleştirmek;
akıl okuyuculuk; tuzak kurmak;ima etmek; bardağı taşırmak;tedirgin etmek;
şakaya boğmak; yaraya dokunmak; değişmeye izin vermemek; yoksun bırakmak; yardımı esirgemek.
Çatışma ortamında "Hayır" ı aşmakiçin işbirliğine giden yolda dikkat edebileceğimiz özellikler:
Karşımızdakinin olumsuz duyguları
Karşımızdakinin müzakere alışkanlıkları
Karşımızdakinin "anlaşma" nın yararları üzerindeki şüpheleri.
Karşımızdakinin algılama gücü
Kendimizin tepkisi
Çatışma çözüm yöntemleri şöyle olabilir;
Yöntem 1
Kazan------------Kaybetme ( Otoriter)
Yöntem 2
Kaybet------------Kazan ( Kurban )
Yöntem 3
Kazan--------------Kazan ( İşbirliği )
Yöntem 4
Kaybet--------------Kaybet ( Arabesk )
Yöntem 1 ve 2 için temel tutumlar;
Çatışma rekabet ile çözülür
Taraflar karşı karşıyadır
İstenen sonuç nadiren elde edilir
Ya sen yabda ben kazanırız
İnsanlar sonuçlardan sıkıntı duyar
Yöntem 3 için temel tutumlar;
İşbirliği rekabetin yerini alır
Taraflar her iki tarafında karşılıklı kabul edeceği çözümü arar
Sınırsız sayıda çözüm üretebiliriz
Sen ve ben birlikte
Duygularına saygı duyulan ve ihtiyaçları karşılanan insanlar tatmin ve olumlu olurlar
Karşılıklı İhtiyaçların Tatmininin Yararları ( Kaybeden Yok )
Alıcının karar verme sürecinin hakimi olduğunu bilmesi
Yüksek kalitede kararlar ( İki elin sesi var )
Daha çabuk karar
Güçlü; daha yoğun işbirliği ve ilişki
Çatışma ortamından kurtulmak için;
Karşıtınızın; kendi zihinsel dengesini tekrar kazanmasına yardım ediniz.
Karşıtınızın;
Negatif duygulardan
Savunuculuğundan
Korkularından
Şüpheciliğinden
Düşmanca tutumundan
kurtulmasına yardım ediniz.
Yani karşınızındakini silahsızlandırınız.
İletişim halindeyken " fakat " demeyin; evet----ve deyin.
Eğer söyleyeceğiniz " evet " sözcüğünden sonra; karşıtınızın görüşünü ekleyip;
" ve " sözcüğünden sonra da kendinizdekileri belirtirseniz; karşıtınız sözlerinize
karşı daha alıcı olacaktır.
Abrosa Bierce şöyle demiştir;
" Öfkelendiğiniz zaman konuşursanız; her zaman pişmanlık duyacağınız en iyi konuşmayı yapmış olursunuz"
Çatışma yönetiminde; kendi görüşlerinizi; karşıtınızın görüşleri ile doğrudan
çelişmeyen tarzda; onlara eklentiler şeklinde ortaya koymanız önemlidir.
Çatışma yönetiminde ustalıklı tartışma yapabilirsiniz;
Ustalıklı tartışma yapabilmek için kendinizin ve karşınızdakinin düşünsel modellerini ortaya çıkartıp sogulayabilmemiz gerekir. Dolayısıyla belitme ve
sorgulama becerilerini dengeli bir şekilde kullanmayı başarmak gerekmektedir.
Ustalıklı tartışma yapabilmek için öncelikle şu sorulara yanıt vermek gerekmektedir:
Etkilenmeye açık mıyım? ( Unutmayın herkes etkilenmek ister. zor olan etkilenmeye açık olabilmektir.)
Gerçekten başkalarının söyledikleri ile ilgili miyim? ( Etkilenmeye açık olmak başkalarının söyledikleriyle gerçekten ilgilenmeyi gerektirir. )
Birlikte geliştirebileceğimize inanıyor muyum?
Ustalıklı Tartışmada Belrtmenin Yüksek; Sorgulamanın Düşük Olması;
Bilgi vermek için yararlı olabilir. Farklı görüşlerin ortaya çıkmasını ve alınan kararların uygulanmasındaki katılımı azaltır.
Sorgulamanın Yüksek;Belirtmenin Düşük Olması;
Bilgi toplamak için yararlı olabilir. Ancak; kişi kendi düşüncelerini açıklamaz.
Kimi zaman bireyler; gizli gündemleri varsa bu yöntemi kullanarak karşı tarafa
kendi görüşlerini kanıtlamak ya da doğrulatmak yolunu seçerler.
Bundan dolayı iletişimin açıklığı ve verimi negatif yönde etkilenir.
Sorgulamanın Düşük; Belirtmenin Düşük olması;
Gözlemci konumunda olmayı ifade eder. Kişiler kritik konularda gözlemci
kalmayı tercih edebilirler. Katılıma eh çok ihtiyaç duyulan anda geri çekilmeye
yol açtığı için ilişkinin etkinliği azalır.
Belitmenin Yüksek; Sorgulamanın Yüksek Olması;
Ustalıklı tartışma olarak adlandırılır. Herkes kendi düşünce şeklini açıklar; karşısındakinin düşünce şeklini sogular ve kendi düşünme şeklinin sorgulanmasınıteşvik eder.