Küretaj nedir? Küretaj nasıl yapılır? Küretajın ne gibi riskleri vardır?
Küretaj işlemi rahim içerisindeki materyalin boşaltılması anlamında kullanılan bir cerrahi teknikdir.Genel olarak küretaj denince rahim içindeki bir gebeliğin sonlandırılması akla gelse de bu herzaman bu şekilde olmayabilir. Bazen rahim içerisinden tanısal amaçlı parça alınması işlemide küretaj olarak geçer.Bu durumda hasta gebelik sonlandırması yapmış anlamına gelmez. Örneğin anormal uterin kanamalarda özlellikle 40-50 yaşlarında kesinlikle olabilecek bir kanseri erken yakalamak için küretaj işlemi yapılıp rahim iç dokusundan parça alıp örnekleme gerekebilir.Bazen dış gebelik şüphesi olan durumlarda tanısal destek amaçlı rahim içi örnekleme gerekebilir. Ancak küretaj denince özellikle gebeliğin sonlandırılması akla gelir. Küretaj işlemi endikasyonlu yani tıbbi bir gerekçe olduğundan veya olamadığından dolayı yapılabilir. Tıbbi endikasyonu olarak genellikle erken gebelikte missed abortus olması yani bebeğin kalp atışının durması; boş gebelik veya mol gebeliği(üzüm gebeliği) durumlarında tıbbi gerekçeli olarak yapılır. Tıbbı gereklilik dışında gebeliğin istenmediği durumlarda ailenin isteğiyle veya kadının isteğiyle yapılabilir.Bu işlem yasal olarak 10. gebelik haftasına kadar yapılabilirse de genellikle 5-8 haftalar arasında yapılması idealdir. Daha erken haftalarda yapılması işlem sonrası; gebeliğin tam tahliye edilememesine bağlı parça kalma riskinin yüksekliğinden dolayı önerilmemektedir.Daha geç haftalarda yapılması ise işlem esnasında oluşabilecek inatçı kanamalardan dolayı ilaç destekli yapılması tavsiye edilir. Küretaj işlemi bazen 30-40 lı yaşlardaki anormal vaginal kanamaları acil tedavisinde kanamayı durdurmak amaçlı yapılabilir; bu durumda adı terapotik küretaj işlemi olur.
Küretaj işlemi nasıl yapılır? riskleri nelerdir?
Küretaj işlemi genel veya lokal anestezi altında hasta jinekolojik pozisyonda yatar vaziyette vaginal olarak yapılan bir tahliye işlemidir. Bu işlem esnasında kesinlikle bir kesme işlemi yapılmamaktadır normal rahim ağzından kanuller vasıtasıyla yapılmaktadır. Ancak şu kesinlikle unutulmamalıdırki küretaj işlemi steril şartlar altında hastane veya muayenehane şartlarında yapılmalıdır. Aksi halde ciddi enfeksiyonlara sebep olabilmektedir. Bu oluşacak enfeksiyonlara(septik abortus) bağlı ölümler olabilmektedir. Dha önceki zamanlarda sık karşılaşılan bu sorunlar sterilizasyon ve dezenfeksiyondaki ilerlemeler ve yeni kuşak antibiyotiklerin kullanıma girmesiyle minimalize olmaya başlamıştır.Eski zamanlarda metal küretlerle yapılan işlem artık vakumlu kanül ve enjektörlerle yapılmaktadır.Enjektörle yapılan yöntem daha tercih edilen yöntemdir çünkü daha az rahim içi adezyon dedeğimiz yapışıklık riski taşır. Hastalarımız genellikle küretaj sonrası çocuğum ileride olmaz korkusuna sahiptirler işte bu sorunun cevabı eğer işlem vakumlu küretajla yapıldıysa bu risk minimaldir ancak eski yöntemlerle yani metal küretlerle yapılması bu yapışıklık riskini artırmaktadır. Sık küretaj olup daha sonra gebelik isteyen hastalarda bu yapışıklığa bağlı(tıpta asherman sendromu olarak bilinir) gebe kalamama sorunları olabilmektedir. Bu durumlarda histeroskopi dediğimiz rahim içinin kamera ile görüntülenmesi esasına dayalı bir cerrahi teknikle hem yapışıklıklar görülüp aynı seansta yapışıklıklar açılıp hastanın gebe kalması sağlanabilmektedir. İşte bu sebeple isteğe bağlı küretaj işlemi yapılamadan önce aileden kesin olarak isteyip istemediği konusunda net bilgi alınmalıdır. Küretaj işlemi yaklaşık 10-15 dakika süren bir işlem olup hasta aynı gün birkaç saatlik bir istirahat sonrası işine dönebilir.Şayet hasta genel anestezi almışsa bu süre bir saati bulabilmektedir.Küretaj sonrası mutlaka hasta bir hafta kadar sürebilecek kanama açısından bilgilendirilmeli ve ultrasonografik kontrol mutlaka yapılmalıdır. Hatta işlem sonrası bir haftada bazen minimal kanamaya bağlı pıhtı birikimi olabilir ve yanlışlıkla gebelik materyalinin kaldığı düşünülebilir o nedenle kendi görüşümüz hasta sağlığını garantiye alma adına işlemden bir hafta sonra hastayı kontrole çağırmak gereklidir diye düşünüyorum. Sonuç olarak küretaj işlemi basit bir operasyon olarak görülse de bazen hasta ve hekime ciddi sorunlar yaratabilmektedir. Çünkü küretaj işlemi diğer jinekolojik operasyonlara göre görmeden yapılan ancak ultrason eşliğinde yapıldığında hekime rehber olabilecek bir cerrahi yöntemdir.