İİAB: İnce İğne Aspirasyon Biyopsisi
Tiroit ince iğne biyopsisi (İİAB) mutlaka ultrasonografi altında ("eşliğinde") yapılmalıdır. Biyopsi sırasında iğnenin ucu ultrasonografi ile takip edilmeli; nereye girdiği dikkatle izlenmelidir.
Bu ultrasonografik görüntüleme işlemini bir uzman yapıp "canlı" (real-time) görüntüye ekrana getirirken diğer bir uzman da ekrandaki görüntü eşliğinde iğneyi yönlendirmeli; yönetömeli; nodüle girdiğinden emin olarak nodül içinden doku " hücre" numunesi almalıdır.
Bu işlem sırasında; iğneyi sokan uzman iğnenin ucunu ekranda canlı görüntü ile izleyemezse 2 sakınca ortaya çıkabilir:
1) Nodül dışı normal (hasta olmayan) tiroid dokusundan doku örneği alır ki bu durumda nodül içinde kanser varsa yanıltıcı olarak hastada "kanser yok" tanısı konulur. Özellikle 2 cm in altındaki veya yumuşak nodüllerde bu olasılık çok yüksektir.
2) İğnenin ucu gırtlağa; şah damarına; sinir demetine; yemek borusuna; akciğer dokusuna girip ciddi komplikasyonlara neden olabilir. Unutmamak gerekir ki tiroid bölgesi bir çok hayati dokunun bulunduğu bir bölgedir.
Tiroid İğne Biyopsisi Utrasonografi Eşliğinde Yapılmalıdır.
Tiroid içinde bulunan nodüle iğnenin girdiğini görmek için ultrasonografi ile nodülün ve iğne ucunun görüntülenmesi gerekir.
İğne geri çekilene kadar kesintisiz ultrasonografi görüntülemesi devamlı surette (real time) sürmelidir. Aksi halde iğne ucu; nodül dışındaki ve nodülün çevresindeki tiroid dokusundan hücreleri alır ve nodülde kanser olduğu halde nodül dışındaki hücrelerde kanser olmayacağı için "kanser yokmuş gibi" yanıltıcı sonuçlar verir.
Önce Ultrasonografi; Sonra Biyopsi Tekniğini Önermiyoruz: Biyopsi İçin 2 Kişi Gerekir.
Tiroid biyopsisinin “Ultrasonografi Altında veya Ultrasonografi Eşliğinde” yapılması demek; bu biyopsi işleminin 2 kişi tarafından yapılması demektir; çünkü en az 4 ele ihtiyaç vardır: bir el; ultrasonografi probunu tutup bu probu yönetir; ikinci el ise ultrasonografi düğmelerini yönetir; üçüncü ve dördüncü el ise tiroide sokulan iğneyi yönetir.
Bu şekilde yapılırsa yani 2 kişi bu işlemi yaparsa hem iğnenin nodüle girişi anında ultrasonografi ekranında görüntüye gelir; hem de nodüle giriş takip edilir; nodüle giriş için iğne daha kolay; daha doğru yönlendirilir.
Önce ultrasonografi ile tiroidi inceleyip; peşinden ultrasonografi bırakılıp hasta aynı yerde yatarken aynı kişi tarafından iğne alınıp hastaya yapılan iğne biyopsisi “ultrasonografi eşliğinde veya ultrasonografi altında tiroid ince iğne biyopsisi” olarak kabul edilemez. Bu durumda yapılan; ultrasonografide nodülü görüp; yerini ve şeklini aklınızda tutup; sonra ultrasonografiyi bırakıp görmeksizin iğne ile az önce görüdüğünüz nodüle ulşamya çalışılır; nodüle iğnenin girip girmediği belinmez; emin olunmaz; hatta nodülden hücre alınmaz; nodülün dışındaki; nodülün çevresindeki normal tiroid dokusundan hücre alınır ve yanlış tanı konulmasına neden olur.
Tiroit İğne Biyopsisi Öncesinde Boğaz Cildi Uyuşturulur.
İğne biyopsisi yapılmadan önce boğaz cildi lokal anestetik kremle uyuşturulur. Böylece iğnenin cilde girişi hasta tarafından daha rahat kabul edilir. Cildin uyuşması için kremin en az 30 dakika öncesinden sürülmesi gerekir. Bu tür kremler yaklaşık 2-2.5 saat etkilidir. Tiroidin içinde iğnenin yaratacağı acı çok azdır. Bu nedenle tiroid içine; biyopsiden önce bir iğne sokarak lokal anestetik ilaç enjekte etmek ayrı bir acı kaynağı olabilir. zaten biyopsi için tek bir iğne sokulur. Cilt uyuşturulmadan yapılan biyopsilerde komplikasyon daha olasılığı daha yüksektir.
Nodül Küçük De Olsa Ultrasonografi Eşliğinde Yapıldığı Takdirde İğne Biyopsisi İle Tiroid Hücresi Alınabilir.
Büyük ve sert nodüller elle hissedilir; biyopsisi kolaydır. Ancak yumuşka nodüllerle küçük nodüller; ancak ve ancak ultrasonografi ile tespit edilir. Küçük ve yumuşak kıvamlı nodüllere yapılacak iğne biyopsisi; sadece ultrasonografi eşliğinde yapılırsa başarılı olur. Ultrasonografi şeliğinde yapılırsa 3 mm lik nodüle bile biyopsi yapmak mümkündür.
Nodülün tek Bir Noktasından değil Bir Kaç Noktasından Biyopsi Yapılmalıdır.
Ultrasonografi eşliğinde yapılan iğne biyopsisinde nodülün içine iğnenin girdiğini görmek ve aynı nodülün değişik yerlerinden biyopsi yapmak en kesin ve en doğru sonucu doğurur. Nodülün özellikle kalsifikasyon içeren; hücresel yoğunluğu fazla noktalarından iğne ile hücre numunesi almak kanser saptamak için daha etkili olur.
Tiroidde Kaç Nodül Varsa Hepsine Biyopsi Yapılmalıdır.
Tiroid’teki en büyük nodüle biyopsi yapıp diğerlerine biyopsisi yapmamak en sık yapılan hatadır. Nodülün büyük veya küçük olması kanser riskini belirlemez. Çok nodüllü guatr (multinodüler guatr) hastalarında büyük nodüllerde kanser yokken küçük nodülelrde kanser saptamak bizim için hiç de süpriz olmamaktadır ve sık karşılaştığımız durumdur.
O nedenle; nodül büyük de olsa küçük de olsa aynı tiroid içindeki bütün nodüllere ayrı ayrı girip biyopsi yapmak mümkün ve gereklidir. Birden çok nodüle biyopsi; yapan kişinin tecrübesine ve nodülün tiroid içinde yerleşitği noktaya göre; tek bir girişte yapılabilir.
Eğer nodüller birbirinden uzakta ise her bir nodül için cildi iğne ile ayrı ayrı delmek gerekir.
Tiroid İğne Biyopsisi kanserin yayılmasına Neden Olmaz.
Bir halk efsanesi ve yanlış inanışın düzeltimesi gerekir. Tiroide yapılan iğne biyopsisi; tiroid kanserinin yayılmasına neden olmaz.