İntihar ve Düşünürlerin İntihar Hakkındaki Yorumları
Dünya Sağlık Örgütü;Sağlığı: ’Hastalık ve sakatlığın olmaması;bireyin bedensel; ruhsal; toplumsal iyilik durumu’ olarak tanımlar.Oldukça genel olan bu tanımın içine ruh sağlığı da girer.Daha somut ve gerçekçi sınırlar içinde ruh sağlığı ‘bireyin kendiyle;çevresini oluşturan kişilerle ve toplumla barış içinde olması;sürekli denge;düzen ve uyum sağlayabilmesi için gerekli çabayı sürdürebilmesidir.Kendi yaşam sorunlarını çözen ve hatta insanlığa ait değerlere yönelebilen kişiler ruh sağlığı açısından sağlıklı olarak değerlendirilirler.Bireyin kendiyle;iç dünyasıyla barış içinde olması;dengeyi ve uyumu sağlayabilmesi için sürekli değişen ve yenilenen ruhsal işlevlere gerek vardır.Ruhsal bakımdan sağlıklı olan bir insanla;ruhsal bakımdan sağlıklı olmayan bir insanın arasındaki fark yakınma ya da belirtilerin şiddetine;ortaya çıktığı çevre;toplum;kültür ortamı;kişilik gelişmesi içindeki yeri;kişinin olanak ve yetenekleri;gerçekle bağlantısı;denge ve uyumunu bozup bozmaması gibi birçok değişkene bağlıdır.İnsanlar hayatları boyunca her türlü duyguyu yaşarlar ancak bunların ruh sağlığını bozduğu boyut duyguların ne kadar şiddetli yaşandığıdır.Haz ve sevinç yaratan bir çevrede kaygılanan;elem veren bir ortamda sevinç ve neşe duyan ufak engeller karşısında çocukça öfke gösteren;kendi yarattığı gerçek dışı düşlerden çocuk gibi korkan kişiden ruh sağlığı açısından kuşku duyulmalıdır.(Köknel)Ruh sağlığıyla ilgili sorunlar bütün yaşam boyu vardır.Bu doğum öncesinde başlar ve ölüme kadar devam eder.Kişinin doğduğu;geliştiği;yaşadığı toplumsal ve doğal çevre ruh sağlığını etkiler.
Hemen herkeste zaman zaman görülen bazı davranışlar vardır ki;’anlaşılmaz’ ya da ‘garip’ olarak nitelendirilir.Bu davranışlara çok kere;doyurulmamış temel ihtiyaçların neden olduğu iç huzursuzlukların giderilmesi için başvurulur.Doyurulmamış ihtiyaçlar karşısında birey savunma mekanizmalarını kullanarak benliğini savunur;ihtiyaçlarının karşılanmadığı durumlara uyabilir.Savunma mekanizmaları bireylerin yaşamlarını devam ettirebilmeleri ve yaşam doyumu açısından önemli bir mekanizmadır. (Öztürk) Uçlara kaçmadığı derecede normaldir.Ne zaman karşı taraftan yadırganacak kadar garip olursa;bireyin sosyal hayatını engelleyecek aşırı bir şekle girerse;o zaman yardım alınması gereken bir durumdur.Bireylerin çeşitli yaşam olayları karşısında aciz kaldığı;umutsuzluk duyduğu;savunma mekanizmalarını kullanamadığı;bastırılan dürtüleri sonucunda günlük hayatını devam ettiremeyecek duruma geldiği durumlarda bireyin saldırganca davranışları kendi özbenliğine yönelir ve bunun sonucunda ‘intihar eylemi’;’özkıyım’ gerçekleşir.
İNTİHAR
İntihar;saldırgan dürtülerin;isteklerin bastırılması ve insanın kendi özbenliğine yönelmesi sonucu ortaya çıkan bir eylem biçimidir.Kişinin yaşamına son verme düşüncesinin eyleme dönüşmesidir.İntihar eğilimi olanlarda dürtü;istek ve eğilimlere bağlı olan davranışlar ve üstbenlik çatışır.Bunun sonucunda ortaya bir kaygı durumu çıkar.Bu kaygı da saldırgan davranışları harekete geçirir.Üstbenlik kaygı’nın dışa vurumunu engeller ve bu durumda kaygı benlik içine hapsolur.Sonucunda birey kendi özbenliğine yönelir ve kendini yok etmeye çalışır.Kurbana göre intihar pozitif veya negatif davranışının direkt veya indirekt ölümle sonuçlanan ve onun üreteceği bir sonuçtur.(Hoffman;1929)İntihar;bir ruhsal hastalık özellikle ruhsal çöküntü belirtisidir.intiharın tanımından da anlaşılacağı gibi intihar girişimi gösteren kişilerin normal olması beklenemez bu durumda intihar girişimi anormal davranışlara girer.Bir davranışın anormal davranış kategorisine girmesi için istatistiksel seyreklikte olması;kişisel rahatsızlık durumu olması;norm dışı olması;beklenmedik olması ve işlev kaybı yada yeti yitimi bulunması gerekir.Bu durumlardan herhangi birinin olduğu davranış anormal davranış kategorisine girer.İstatistiksel verilere göre anormal kelimesi nötr’dür bu da ortalama da hem pozitif hem de negatif sapmaların her ikisini de kapsar.(Mcconell.;Philipchalk;2005) Bireylerin intihara girişimlerinin en doğru yanıtı şudur ki;onlar hasta bireylerdir.Sağlıklı bireyler intihar girişiminde bulunmazlar.İntihar ahlaki istatistiksel verilere göre çoğalan ve saygı duyulması gereken bir olgudur.(Pope;1952)
L.A.Quetelet intiharı değişmez bir fenomen olarak;insan istem ve iradesi ile ilgisi olmayan;adeta insanlığın ödemek zorunda olduğu bir borç olarak ele alır.(www.intihar.de/frame.htm)
Altavilla’ya göre intihar;kendini isteyerek öldürmektir.İçki;sigara;uyuşturucu madde vb. kullanan kişi de intihar etmiş sayılmaktadır.(www.intihar.de/frame.htm)
Malapert: ’İntihar hemen daima egoizmin ürünüdür’ der.Bu görüş oldukça fazla taraftar toplamasına rağmen;tanım olmaktan uzak ve eleştiriye açıktır.(www.intihar.de/frame.htm)
Masaryk’a göre;geniş anlamda intihar;hayatın tehlikelerine karşı gerek pozitif ve gerek bir katılma veya negatif ve pasif bir tutumla kişinin hayatına kasıtsız bir müdahalesi sonucu ortaya çıkan anormal tip ölümlerdir.Dar anlamda intihar ise kişinin kasıtlı olarak hayatına son vermesidir.Ona göre intiharda ölümün hemen gerçekleşmesi gerekmez.Kişi ölümü yavaş yavaş da arayabilir.Temizlik ve sağlık şartlarına gerekli özenin gösterilmemesinden kaynaklanan birçok ölüm de geniş anlamda intihardır.(www.intihar.de/frame.htm)
Halwacks :‘Kendisini öldürmek niyetiyle olay tarafından yapılan bir aksiyonun sonucu olan her türlü ölüm intihardır der.’
(www.intihar.de/frame.htm)
Delmas: ‘Tehlikeli işlere atılan kişiler de intihara kalkışmış sayılır.’Gözüpek cambazlar;kendi üzerinde deney yapan doktorlar da az veya çok muhakkak bir yoldan ölüme götürecek davranışta bulunurlar.Ona göre intihar aklı başında bir insanın yaşamakla ölmek arasında bir seçime yapabileceği halde;her türlü ahlak baskısı dışında ölümü seçip kendisini öldürmesidir.
(www.intihar.de/frame.htm)
Richman:’ İntihar bir iletişimdir;yardım için ağlamaktır;başkalarından yardım istemektir;tehdit veya intikam metodudur;pişmanlık ve bir itiraftır’der.Buradaki iletişim sözlü veya sözsüz olsun;dolaylı veya dolaysız bir mesajdır.
(www.intihar.de/frame.htm)
Bernfield saldırganlığın kişinin kendine yönelmesini ele alarak daha katı bir tanım yapar.Ona göre intihar eden kişi gerçekte başka birini öldürmek ister.Bu eylemi kendisine yöneltmesi için karşısındaki o kişiyi güçlü bir biçimde özdeşleştirmiş olması gerekir.Ancak o zaman kişi;önceleri sevdiği ve sonradan nefret ettiği bu ikinci kişiyi de kendi ölümü ile ortadan kaldıracağına inanır.Ayrıca öldürme isteğinden ötürü duyduğu suçluluğun karşılığını da ödemiş olur.
(www.intihar.de/frame.htm)
Schilder’e göre intihar; bir diğer insana yöneltilmek istenen kızgınlığın kişinin kendi üzerine çevrilmesinin yanı sıra;sevgisini esirgeyen bir insanı cezalandırma veya onunla bir tür barış yapma isteğinin ve de aynı zamanda;baş edilemeyen güçlüklerden kaçışın anlatımıdır.
(www.intihar.de/frame.htm)
Freud;intiharı önceleri özdeşleştirilmiş bir sevgi nesnesine yöneltilmiş saldırganlık neticesi meydana gelen bir depresyonun sonucu olarak yorumlamış daha sonra ise ölüm içgüdüsünün etkinlik kazanarak kişinin kendi üzerine çevrilmesi olarak tanımlamıştır.Kişideki sadizm çöküntü hallerinde kişinin kendine çevrilir ve üstben tarafından terkedilen ego kendini koyverip ölüme gider(Arkun;1987)
Durkheim;tanımında intihar edenin ölüm niyetinden;kararından söz etmez.Ona göre aktif bir eylemin intiharla sonuçlanması yanında pasif ve dolaylı bazı eylemlerle de aynı sonuca ulaşabileceğini vurgulamaktadır.İntihar;bir insanın doğuracağı sonucu bilerek olumlu veya olumsuz bir eylemle doğrudan veya dolaylı olarak kendini ölüme sürüklemesidir.Topluma bağlılık oranı fazla olan kişilerde intihar olaylarının;grup özdeşleşmesi yapamamış kişilere oranla daha seyrek görüldüğünü;intihar oranlarının evlenememiş ya da boşanmış kişilerde evli olanlardan daha yüksek olduğunu ileri sürmüştür.Durkheim intihara etki eden faktörlerde normal ve anormal psikolojiye;antropolojiye;sosyal psikolojiye;meterolojik ve kozmik faktörlere;din;evlilik;aile;boşanma;ilkel dinsel törenler ve geleneklere;sosyal ve ekonomik krizlere;suç;kanun ve yargılara;tarih;eğitim ev meslek gruplarına değindi(Durkheim;1960)
Dynes ; Clarke ;Dinitz ‘e göre intihar; kişinin saldırganlığını kendine yöneltmesi sonucu meydana gelen bir olaydır.
(www.intihar.de/frame.htm)
Hemen herkeste zaman zaman görülen bazı davranışlar vardır ki;’anlaşılmaz’ ya da ‘garip’ olarak nitelendirilir.Bu davranışlara çok kere;doyurulmamış temel ihtiyaçların neden olduğu iç huzursuzlukların giderilmesi için başvurulur.Doyurulmamış ihtiyaçlar karşısında birey savunma mekanizmalarını kullanarak benliğini savunur;ihtiyaçlarının karşılanmadığı durumlara uyabilir.Savunma mekanizmaları bireylerin yaşamlarını devam ettirebilmeleri ve yaşam doyumu açısından önemli bir mekanizmadır. (Öztürk) Uçlara kaçmadığı derecede normaldir.Ne zaman karşı taraftan yadırganacak kadar garip olursa;bireyin sosyal hayatını engelleyecek aşırı bir şekle girerse;o zaman yardım alınması gereken bir durumdur.Bireylerin çeşitli yaşam olayları karşısında aciz kaldığı;umutsuzluk duyduğu;savunma mekanizmalarını kullanamadığı;bastırılan dürtüleri sonucunda günlük hayatını devam ettiremeyecek duruma geldiği durumlarda bireyin saldırganca davranışları kendi özbenliğine yönelir ve bunun sonucunda ‘intihar eylemi’;’özkıyım’ gerçekleşir.
İNTİHAR
İntihar;saldırgan dürtülerin;isteklerin bastırılması ve insanın kendi özbenliğine yönelmesi sonucu ortaya çıkan bir eylem biçimidir.Kişinin yaşamına son verme düşüncesinin eyleme dönüşmesidir.İntihar eğilimi olanlarda dürtü;istek ve eğilimlere bağlı olan davranışlar ve üstbenlik çatışır.Bunun sonucunda ortaya bir kaygı durumu çıkar.Bu kaygı da saldırgan davranışları harekete geçirir.Üstbenlik kaygı’nın dışa vurumunu engeller ve bu durumda kaygı benlik içine hapsolur.Sonucunda birey kendi özbenliğine yönelir ve kendini yok etmeye çalışır.Kurbana göre intihar pozitif veya negatif davranışının direkt veya indirekt ölümle sonuçlanan ve onun üreteceği bir sonuçtur.(Hoffman;1929)İntihar;bir ruhsal hastalık özellikle ruhsal çöküntü belirtisidir.intiharın tanımından da anlaşılacağı gibi intihar girişimi gösteren kişilerin normal olması beklenemez bu durumda intihar girişimi anormal davranışlara girer.Bir davranışın anormal davranış kategorisine girmesi için istatistiksel seyreklikte olması;kişisel rahatsızlık durumu olması;norm dışı olması;beklenmedik olması ve işlev kaybı yada yeti yitimi bulunması gerekir.Bu durumlardan herhangi birinin olduğu davranış anormal davranış kategorisine girer.İstatistiksel verilere göre anormal kelimesi nötr’dür bu da ortalama da hem pozitif hem de negatif sapmaların her ikisini de kapsar.(Mcconell.;Philipchalk;2005) Bireylerin intihara girişimlerinin en doğru yanıtı şudur ki;onlar hasta bireylerdir.Sağlıklı bireyler intihar girişiminde bulunmazlar.İntihar ahlaki istatistiksel verilere göre çoğalan ve saygı duyulması gereken bir olgudur.(Pope;1952)
L.A.Quetelet intiharı değişmez bir fenomen olarak;insan istem ve iradesi ile ilgisi olmayan;adeta insanlığın ödemek zorunda olduğu bir borç olarak ele alır.(www.intihar.de/frame.htm)
Altavilla’ya göre intihar;kendini isteyerek öldürmektir.İçki;sigara;uyuşturucu madde vb. kullanan kişi de intihar etmiş sayılmaktadır.(www.intihar.de/frame.htm)
Malapert: ’İntihar hemen daima egoizmin ürünüdür’ der.Bu görüş oldukça fazla taraftar toplamasına rağmen;tanım olmaktan uzak ve eleştiriye açıktır.(www.intihar.de/frame.htm)
Masaryk’a göre;geniş anlamda intihar;hayatın tehlikelerine karşı gerek pozitif ve gerek bir katılma veya negatif ve pasif bir tutumla kişinin hayatına kasıtsız bir müdahalesi sonucu ortaya çıkan anormal tip ölümlerdir.Dar anlamda intihar ise kişinin kasıtlı olarak hayatına son vermesidir.Ona göre intiharda ölümün hemen gerçekleşmesi gerekmez.Kişi ölümü yavaş yavaş da arayabilir.Temizlik ve sağlık şartlarına gerekli özenin gösterilmemesinden kaynaklanan birçok ölüm de geniş anlamda intihardır.(www.intihar.de/frame.htm)
Halwacks :‘Kendisini öldürmek niyetiyle olay tarafından yapılan bir aksiyonun sonucu olan her türlü ölüm intihardır der.’
(www.intihar.de/frame.htm)
Delmas: ‘Tehlikeli işlere atılan kişiler de intihara kalkışmış sayılır.’Gözüpek cambazlar;kendi üzerinde deney yapan doktorlar da az veya çok muhakkak bir yoldan ölüme götürecek davranışta bulunurlar.Ona göre intihar aklı başında bir insanın yaşamakla ölmek arasında bir seçime yapabileceği halde;her türlü ahlak baskısı dışında ölümü seçip kendisini öldürmesidir.
(www.intihar.de/frame.htm)
Richman:’ İntihar bir iletişimdir;yardım için ağlamaktır;başkalarından yardım istemektir;tehdit veya intikam metodudur;pişmanlık ve bir itiraftır’der.Buradaki iletişim sözlü veya sözsüz olsun;dolaylı veya dolaysız bir mesajdır.
(www.intihar.de/frame.htm)
Bernfield saldırganlığın kişinin kendine yönelmesini ele alarak daha katı bir tanım yapar.Ona göre intihar eden kişi gerçekte başka birini öldürmek ister.Bu eylemi kendisine yöneltmesi için karşısındaki o kişiyi güçlü bir biçimde özdeşleştirmiş olması gerekir.Ancak o zaman kişi;önceleri sevdiği ve sonradan nefret ettiği bu ikinci kişiyi de kendi ölümü ile ortadan kaldıracağına inanır.Ayrıca öldürme isteğinden ötürü duyduğu suçluluğun karşılığını da ödemiş olur.
(www.intihar.de/frame.htm)
Schilder’e göre intihar; bir diğer insana yöneltilmek istenen kızgınlığın kişinin kendi üzerine çevrilmesinin yanı sıra;sevgisini esirgeyen bir insanı cezalandırma veya onunla bir tür barış yapma isteğinin ve de aynı zamanda;baş edilemeyen güçlüklerden kaçışın anlatımıdır.
(www.intihar.de/frame.htm)
Freud;intiharı önceleri özdeşleştirilmiş bir sevgi nesnesine yöneltilmiş saldırganlık neticesi meydana gelen bir depresyonun sonucu olarak yorumlamış daha sonra ise ölüm içgüdüsünün etkinlik kazanarak kişinin kendi üzerine çevrilmesi olarak tanımlamıştır.Kişideki sadizm çöküntü hallerinde kişinin kendine çevrilir ve üstben tarafından terkedilen ego kendini koyverip ölüme gider(Arkun;1987)
Durkheim;tanımında intihar edenin ölüm niyetinden;kararından söz etmez.Ona göre aktif bir eylemin intiharla sonuçlanması yanında pasif ve dolaylı bazı eylemlerle de aynı sonuca ulaşabileceğini vurgulamaktadır.İntihar;bir insanın doğuracağı sonucu bilerek olumlu veya olumsuz bir eylemle doğrudan veya dolaylı olarak kendini ölüme sürüklemesidir.Topluma bağlılık oranı fazla olan kişilerde intihar olaylarının;grup özdeşleşmesi yapamamış kişilere oranla daha seyrek görüldüğünü;intihar oranlarının evlenememiş ya da boşanmış kişilerde evli olanlardan daha yüksek olduğunu ileri sürmüştür.Durkheim intihara etki eden faktörlerde normal ve anormal psikolojiye;antropolojiye;sosyal psikolojiye;meterolojik ve kozmik faktörlere;din;evlilik;aile;boşanma;ilkel dinsel törenler ve geleneklere;sosyal ve ekonomik krizlere;suç;kanun ve yargılara;tarih;eğitim ev meslek gruplarına değindi(Durkheim;1960)
Dynes ; Clarke ;Dinitz ‘e göre intihar; kişinin saldırganlığını kendine yöneltmesi sonucu meydana gelen bir olaydır.
(www.intihar.de/frame.htm)