Ders Çalışma Konusunda İsteksizlik ya da Motivasyon Eksikliği
DERS ÇALIŞMA KONUSUNDA İSTEKSİZLİK YA DA MOTİVASYON EKSİKLİĞİ
Motivasyon belli bir davranışı yapmak için gerekli olan nedenler ya da bir hedefi başarma arzusu şeklinde tanımlanabilir. Eğer ders çalışmak için yeterince motivasyonunuz varsa ; bir hedefiniz var ve bu hedefe doğru sizi itecek bir arzuya ;dolayısıyla enerjiye; sahipsiniz demektir.Motive olmuş bir öğrenci demek;belli bir ruh halini yakalamış öğrenci demektir.Bu ruh hali ; işi başarmak;hedefine ulaşmak için yani derslerin gereklerini yerine getirmek için yeterli arzuyu içinde barındırır. Peki siz bu ruh haline ne kadar sahipsiniz?
Motive olmuş bir öğrenci misiniz?
Böyle bir öğrenci olmak için her an ders çalışma isteği ile dolup taşmanız ya da kendinizi derslere adamış olmanız gerekmez. Motive olmuş olmak demek dersler göreceli zor olduğunda ya da sıkıcı olmaya başladığında bile gereklerini yerine getirebilmek ve bitirilmesi gereken konuları tamamlayabilmek demektir.
Motive olmuş öğrenciler bunu nasıl başarıyorlar?
İnsanlar 2 şekilde motive olurlar. Birincisi; başarmaları gereken işten gerçekten zevk alırlar. Bunu bazı derslerde yaşamışsınızdır. Bu dersler; zorunlu sorumluluğunuz olduğu için çalıştığınız dersler değildir. Gerçekten üzerinde çalışmaktan; o derste olmaktan; o konuda konuşmaktan ya da faaliyet yapmaktan zevk aldığınız derslerdir. Kimi öğrenci için Edebiyatla ilgili konulara çalışmak ya da araştırma yapmak;bir şeyler okumak başlı başına haz vericiyken kimi bu hazzı matematik problemleri çözerken;teorilerin mantığını çözmeye çalışırken ya da resim çizerken yaşar.
İkincisi; insanlar kendilerini sıkıntıya sokacak bir durumdan kaçınmak yani acıdan kaçmak için motive olurlar. Bir konuyu sevmeseniz bile; onu tamamlamadığınız takdirde düşük not alacağınızı bilmek ya da sınıfta kalacağınızı düşünmek sizi motive eder. Bizler bazen pozitif şekilde bazen negatif şekilde motive oluruz.
Motivasyon kaybı nedir?
Motivasyon kaybına bir işi başarmaya karşı isteksizlik ya da direnç diyebiliriz. Motivasyon kaybını; çok değer verdiğimiz bir nesnenin ya da arkadaşımızın kaybına benzetebilirsiniz. Sonucunda hissedeceğiniz şeyler; endişe; karmaşa; öfke;belirsizlik ya da depresif bir ruh hali olacaktır.
Derslere karşı motivasyon nasıl kaybedilir?
Derslerinizde meydana gelen bir değişiklik ya da üst üste gelen değişiklikler; yaşadığımız olumsuz deneyimler motivasyonunuzun kaybına neden olur. Mesela; konuların gittikçe farklılaşması; göreceli zorlaşması; bazı sorumluluklarınızın derslerin önüne geçmesi veya üst üste düşük notlar almanız ;konularda geride kalmanız;uzun ve kısa vadeli hedeflerinizle alakasız faaliyetlere öncelik tanımanız; ilgi;inanç ve bilgilerinizle örtüşmeyen konularla karşılaşmanız;kendi yeteneklerinize olan inancınızı kaybetmeniz;başkalarının hakkınızda ne düşüneceklerini fazlasıyla önemsemeniz;hata yapma korkusu;daha önemli işler var inancı; motivasyonunuzun kaybına sebep olabilecek nedenlerdendir.
Motivasyon nasıl kazanılır?
Motivasyon kaybedilebilindiğine göre bulunabilirde…
Çok değer verdiğiniz bir eşyanızı kaybettiniz .Onun yaşadığınız;girip çıktığınız mekanların birinde olduğunu biliyorsunuz ama yerini bulamıyorsunuz. Fakat şunu da bilirsiniz ki kayıp nesneleri; rahat ve konsantre olduğunuz anlarda bulursunuz. Aynı zamanda motivasyonunuzu bir gecede kaybetmediğinizi de bilirsiniz. Öyleyse kazanılması da zaman alacaktır. İşe kendinize zaman tanımakla başlayabilirsiniz.
İkinci adım kendinizle ilgi gözlem yapmak ve bazı soruların cevabını bulmak olacaktır. Bu soruların cevapları motivasyonunuzu kazanmanıza yardımcı olacaktır. Nasıl rahatlamaya başlıyorsunuz? Bir konuya nasıl yoğunlaşıyorsunuz?
Motivasyon kaybı sizin düşüncelerinizi; hislerinizi ve bedeninizi etkileyecektir.
Kendinizi endişeli ve suçlu hissediyor olabilirsiniz.
Asla bu sınavı kazanamayacağım diye düşünüyor olabilirsiniz.
Kendinizi dersin başına oturma hususunda fiziksel bir zorluk içinde bulabilirsiniz.
O zaman kendinize şu soruları sorun Ne hissediyorum? Ne düşünüyorum? Ve fiziksel olarak beni işimden alıkoyan davranışlar neler?
Amaçlara odaklanmak
Kendinize bir amaçlar tablosu yapın.
Bu haftaki amaçlarınız
Bu yılki amaçlarınız
4 senelik amaçlarınız
Şimdi bu amaçlar arasında hangileri sizin için en önemli ? Bu en önemli amaçlarınızdan hangisi ya da hangileri sizi motive olmuş bir öğrenciye dönüştürecek? Hangi amaçlarınızı başarılabilir görüyorsunuz? Bu amaçların başarılabilir olması için neler yapmalısınız? Derslerinizde gösterdiğiniz çaba; yani performansınız amaçlarınızla doğru orantılı mı? Örneğin; Tıp fakültesine gitmek istiyorsanız ; fen derslerine yeterli seviyede önem veriyor musunuz?
Ders çalışmanın amaçlar listesindeki konumu
Şimdi sıra; listenizde ders çalışmanın konumunu belirlemeye geldi. Amaçlar listenize göre;
Ders çalışmak amaçlar listenizden silinebilir mi?
Yoksa düşük öncelikli mi?
Yahut başarılamaz mı görüyorsunuz?
Amaçlar listenizdeki bazı şeyler ; ders çalışarak elde edebileceğiniz amaçların önüne geçmişse; motivasyonu kaybetmenin ne demek olduğunu deneyimliyorsunuz demektir.
Mesela; futbol ya da bilgisayar oynamak; bir an önce para kazanmaya başlamak; arkadaşlarla takılmak; kız/erkek arkadaşımla vakit geçirmek; güzel görünmek bunlar hayatınızda öncelikli amaçlarınız ise ders çalışma motivasyonunu kaybetmeniz doğaldır.
Ders çalışmayı öncelikli amaç haline getirmek.
Kendinizi ders çalışma konusunda motive olmuş farz edin. Bu size neler kazandırırdı? Mesela zorlandığınız bir dersi çalışmak için yeterince motive olmuş olsaydınız; ne yapıyor olurdunuz? Ne hissediyor olurdunuz? Ve neler düşünürdünüz? Bu dersi başarı ile tamamladığınızda hayatınızda neler değişirdi? Gözlerinizi kapatın ve tüm bunları hayal edin. Eğer ders çalışmaya başlamadan önce tüm bunların resmini zihninizde canlandırırsanız; motive olmanız kolaylaşacaktır.
Geçmiş deneyimlerinizden kendinizi en hızlı ve en kolay nasıl motive ettiğinizi araştırın. Negatif mi motive oluyorsunuz? Pozitif mi?
Derse başlamayı asla ertelemeyin. Kendinize bir program yapın; dersleri konu başlıkları ile programa yerleştirin ve konuyu bitirdiğinizde kendinizi ödüllendirin. Negatif motive olan biri iseniz; konuyu bitirdiğinizde yaşayacağınız rahatlığı hayal edin.
Motivasyon belli bir davranışı yapmak için gerekli olan nedenler ya da bir hedefi başarma arzusu şeklinde tanımlanabilir. Eğer ders çalışmak için yeterince motivasyonunuz varsa ; bir hedefiniz var ve bu hedefe doğru sizi itecek bir arzuya ;dolayısıyla enerjiye; sahipsiniz demektir.Motive olmuş bir öğrenci demek;belli bir ruh halini yakalamış öğrenci demektir.Bu ruh hali ; işi başarmak;hedefine ulaşmak için yani derslerin gereklerini yerine getirmek için yeterli arzuyu içinde barındırır. Peki siz bu ruh haline ne kadar sahipsiniz?
Motive olmuş bir öğrenci misiniz?
Böyle bir öğrenci olmak için her an ders çalışma isteği ile dolup taşmanız ya da kendinizi derslere adamış olmanız gerekmez. Motive olmuş olmak demek dersler göreceli zor olduğunda ya da sıkıcı olmaya başladığında bile gereklerini yerine getirebilmek ve bitirilmesi gereken konuları tamamlayabilmek demektir.
Motive olmuş öğrenciler bunu nasıl başarıyorlar?
İnsanlar 2 şekilde motive olurlar. Birincisi; başarmaları gereken işten gerçekten zevk alırlar. Bunu bazı derslerde yaşamışsınızdır. Bu dersler; zorunlu sorumluluğunuz olduğu için çalıştığınız dersler değildir. Gerçekten üzerinde çalışmaktan; o derste olmaktan; o konuda konuşmaktan ya da faaliyet yapmaktan zevk aldığınız derslerdir. Kimi öğrenci için Edebiyatla ilgili konulara çalışmak ya da araştırma yapmak;bir şeyler okumak başlı başına haz vericiyken kimi bu hazzı matematik problemleri çözerken;teorilerin mantığını çözmeye çalışırken ya da resim çizerken yaşar.
İkincisi; insanlar kendilerini sıkıntıya sokacak bir durumdan kaçınmak yani acıdan kaçmak için motive olurlar. Bir konuyu sevmeseniz bile; onu tamamlamadığınız takdirde düşük not alacağınızı bilmek ya da sınıfta kalacağınızı düşünmek sizi motive eder. Bizler bazen pozitif şekilde bazen negatif şekilde motive oluruz.
Motivasyon kaybı nedir?
Motivasyon kaybına bir işi başarmaya karşı isteksizlik ya da direnç diyebiliriz. Motivasyon kaybını; çok değer verdiğimiz bir nesnenin ya da arkadaşımızın kaybına benzetebilirsiniz. Sonucunda hissedeceğiniz şeyler; endişe; karmaşa; öfke;belirsizlik ya da depresif bir ruh hali olacaktır.
Derslere karşı motivasyon nasıl kaybedilir?
Derslerinizde meydana gelen bir değişiklik ya da üst üste gelen değişiklikler; yaşadığımız olumsuz deneyimler motivasyonunuzun kaybına neden olur. Mesela; konuların gittikçe farklılaşması; göreceli zorlaşması; bazı sorumluluklarınızın derslerin önüne geçmesi veya üst üste düşük notlar almanız ;konularda geride kalmanız;uzun ve kısa vadeli hedeflerinizle alakasız faaliyetlere öncelik tanımanız; ilgi;inanç ve bilgilerinizle örtüşmeyen konularla karşılaşmanız;kendi yeteneklerinize olan inancınızı kaybetmeniz;başkalarının hakkınızda ne düşüneceklerini fazlasıyla önemsemeniz;hata yapma korkusu;daha önemli işler var inancı; motivasyonunuzun kaybına sebep olabilecek nedenlerdendir.
Motivasyon nasıl kazanılır?
Motivasyon kaybedilebilindiğine göre bulunabilirde…
Çok değer verdiğiniz bir eşyanızı kaybettiniz .Onun yaşadığınız;girip çıktığınız mekanların birinde olduğunu biliyorsunuz ama yerini bulamıyorsunuz. Fakat şunu da bilirsiniz ki kayıp nesneleri; rahat ve konsantre olduğunuz anlarda bulursunuz. Aynı zamanda motivasyonunuzu bir gecede kaybetmediğinizi de bilirsiniz. Öyleyse kazanılması da zaman alacaktır. İşe kendinize zaman tanımakla başlayabilirsiniz.
İkinci adım kendinizle ilgi gözlem yapmak ve bazı soruların cevabını bulmak olacaktır. Bu soruların cevapları motivasyonunuzu kazanmanıza yardımcı olacaktır. Nasıl rahatlamaya başlıyorsunuz? Bir konuya nasıl yoğunlaşıyorsunuz?
Motivasyon kaybı sizin düşüncelerinizi; hislerinizi ve bedeninizi etkileyecektir.
Kendinizi endişeli ve suçlu hissediyor olabilirsiniz.
Asla bu sınavı kazanamayacağım diye düşünüyor olabilirsiniz.
Kendinizi dersin başına oturma hususunda fiziksel bir zorluk içinde bulabilirsiniz.
O zaman kendinize şu soruları sorun Ne hissediyorum? Ne düşünüyorum? Ve fiziksel olarak beni işimden alıkoyan davranışlar neler?
Amaçlara odaklanmak
Kendinize bir amaçlar tablosu yapın.
Bu haftaki amaçlarınız
Bu yılki amaçlarınız
4 senelik amaçlarınız
Şimdi bu amaçlar arasında hangileri sizin için en önemli ? Bu en önemli amaçlarınızdan hangisi ya da hangileri sizi motive olmuş bir öğrenciye dönüştürecek? Hangi amaçlarınızı başarılabilir görüyorsunuz? Bu amaçların başarılabilir olması için neler yapmalısınız? Derslerinizde gösterdiğiniz çaba; yani performansınız amaçlarınızla doğru orantılı mı? Örneğin; Tıp fakültesine gitmek istiyorsanız ; fen derslerine yeterli seviyede önem veriyor musunuz?
Ders çalışmanın amaçlar listesindeki konumu
Şimdi sıra; listenizde ders çalışmanın konumunu belirlemeye geldi. Amaçlar listenize göre;
Ders çalışmak amaçlar listenizden silinebilir mi?
Yoksa düşük öncelikli mi?
Yahut başarılamaz mı görüyorsunuz?
Amaçlar listenizdeki bazı şeyler ; ders çalışarak elde edebileceğiniz amaçların önüne geçmişse; motivasyonu kaybetmenin ne demek olduğunu deneyimliyorsunuz demektir.
Mesela; futbol ya da bilgisayar oynamak; bir an önce para kazanmaya başlamak; arkadaşlarla takılmak; kız/erkek arkadaşımla vakit geçirmek; güzel görünmek bunlar hayatınızda öncelikli amaçlarınız ise ders çalışma motivasyonunu kaybetmeniz doğaldır.
Ders çalışmayı öncelikli amaç haline getirmek.
Kendinizi ders çalışma konusunda motive olmuş farz edin. Bu size neler kazandırırdı? Mesela zorlandığınız bir dersi çalışmak için yeterince motive olmuş olsaydınız; ne yapıyor olurdunuz? Ne hissediyor olurdunuz? Ve neler düşünürdünüz? Bu dersi başarı ile tamamladığınızda hayatınızda neler değişirdi? Gözlerinizi kapatın ve tüm bunları hayal edin. Eğer ders çalışmaya başlamadan önce tüm bunların resmini zihninizde canlandırırsanız; motive olmanız kolaylaşacaktır.
Geçmiş deneyimlerinizden kendinizi en hızlı ve en kolay nasıl motive ettiğinizi araştırın. Negatif mi motive oluyorsunuz? Pozitif mi?
Derse başlamayı asla ertelemeyin. Kendinize bir program yapın; dersleri konu başlıkları ile programa yerleştirin ve konuyu bitirdiğinizde kendinizi ödüllendirin. Negatif motive olan biri iseniz; konuyu bitirdiğinizde yaşayacağınız rahatlığı hayal edin.
Psikolog Çiğdem Alparslan Karakuş