ygs lys sbs bitmedi ales kpss tus... ve diğerleri; sınavlarla duygulara bir bakış.
Sınav Kaygısı her toplumda yok ama; duyguların ortak bir tarihi; benzer bir dili vardır.
Binlerce yıldır evrende olan insan oğlu
birlikte yaşamla...
ilk köyleri milattan önce 12 binli yıllarda bizim köyün yakınlarında kurdu. Bu köyler Anadolu‘ da Mezepotamya‘da sizin köylerinize de yakın bir yerdedir.
Milattan önce yaklaşık 6-5 binlerde ilk devleti kurdu.
Bu tarihlere yakın tarihlerde yaklasık 45oo lerde yazıyı buldu.
Tekerleği; ateşi; kılıcı; barutu; pusulayı; buhar makinasını bulan insanoğlu/kızı
şimdi atomaltı dünyada kuantumu ve evreni buluyor.
Yazıyı bulunca yazılılar başladı mı? Bilmiyorum.
Ama: köyleri; devletleri; uygarlıklarından önce de; binlerce yıl;insanoğlu/kızı bu evrende vardı.
Ve bu evrende onu korumaya progamlanmış; beyinlerinde amigdala diye bademe benzeyen bir yer vardı. Ki bu yer:
Aşk; sevgi; neşe; korku gibi duygularımızın merkeziydi de; ve hala da öyledir.
Bu duygu merkezi
Sürüngenlerde de yokmuş; o yüzden şefkat göstermeyebilirler miş; timsahlar yavrularını yiyebilir miş. Genellikle memelilerde varmış.
Maymunların memeleri varmış ve memeli maymunların beyinlerinde insan beyinlerindeki gibi sinir hücreleri varmış. Bunlara Romayı yakan adamın adı Nöron denilir miş.
Araştırma Deneyinde:
Kafeste 7 maymun vardır. Ve kalın ve ince zincirlere asıldığında maymunlara yiyecek düşermiş. Fakat oldukça bol yiyeceğin düştüğü kalın zincire maymunlar asılınca; 7. Maymuna elektrik şoku verilrmiş. Çığlıkların ve acının kaynağının; bol yiyecek getiren kalın zincir olduğunu farkeden 4 maymun; kendilerine daha az yiyecek getiren; fakat 7. Maymuna daha az acı veren ince zinciri tercih etmiş. Ve diğer 2 maymunda günlerce hiç bir zincire dokunmayarak ki bu açlık demek 7. Maymuna acı çektirmemiş.
Etrafımızdaki insanların duygularını etkiliyor ve onlardan etkileniyoruz. Birlikte yaşamla insan beyninde de Ayna Nöronları denilen sinir hücreleri etrafındakinin duygularını aynalayarak acısını hisedebiliyor. Sosyal beyinlerimiz: Aslında dosttur. Hayatta kalmak için etrafımızdakinin duygularını anlamaya yardımcı olan; yardım eden bir sistem var. Ve evrende binlerce yıldır kendimizi ve birbirimizi koruyor.
Çocuklarımızı koruyoruz. Onların sınavı ve kişiliği ile ilgili gerçek duygularımızı;duygularımızın arkasındaki düşünceleri ayna nöronları ile alabileceklerini artık biliyoruz. Öyleyse ebeveynler sınava giren çocuklarının bu durumlarıyla ilgili hangi duyguda olmaya özen göstereceklerini de artık biliyor. Değil mi? Çünkü kaygımız çok olursa çocuğumuzun kaygısını arttırırız. Gerçekte ona güvenmiyorsak beceriksizbir çocuk olma olasılığını da.
Bu evrende biz; Paris‘teki ilk hareketli fotoğraf makinasında; üzerlerine geliyormuş gibi görünen tren görüntüsünden kaçan insanlardan bu yana çok yol aldık. Şimdi beynin içinden FMR larla poz poz resimler görüntüler alırken Görüntülerdeki amigdala; köyleri dedelerimiz nenelerimiz kurmadan önce onları korumaya programlanmış şekilde zor koşullarda hayatta kalmak için savaşmak yada sıvışmak için program yaparmış.
Görüntü olarak bademe benzeyen amigdala tehlike anında; mesela korkunca yüzü sarartırmış;
Neden?
Bazı yerleri terletirmiş;
Neden?
Nefes alış veriş hızlanır; kalp hızlı çarpar; ağız kururmuş... Neden?- Neden?; Neden?
Birine komik bi cevap:
Korku anında yüzdeki kan; bacaklara çekilir. Daha iyi kaçasın diye
İkincisine
Hararet yapan motor yanmasın; soğutma için de: Terleme
Diğer nedenleri de siz bulun; yada yazılan kitabımı bekleyin.
Velhasıl kelam yazılılarda sınavlarda ve stres anında da bunlar oluyor mu?
Korku anında gerçek bir tehlike var. Yani köyünüzü; şehirlerinizi; sitelerinizi; apartman dairelerinizi; yazlıklarınızı; her neyse kurmadan önce zor kosullar altında; gercek bir tehlike anında; mantığın devreye girmesine zaman kalmadan verilen; hızlı bir hayatta kalma tepkisi vardı. Yani bir köpekbalığı yada kurt sizi ısırmaya gelince...
peki sorular sizi ısırdı mı ki bu tepkiler oluyor.
Neden ve Nasıl oluyor? Nasıl başedilebilir.denetlenebilir. Yaşamımızdaki stres tepkileri; panik atak; kaygı durumu rahatsızlıkları; depresyon yani duygu durum rahatsızlıkları
Özelde sınav anında ve öncesindeki sınav kaygısı duygu durumunun denetlenebilmesi sınava girenlerin gerçek potansiyelini ortaya koyarak çabasının sonucunu en keyifli bir şekilde alması için:
Albert Birtaş’ın dediği gibi:(Almanca’dan çevirdiğinizde Türkçesi Birtaş olan) Einstein’dir.
Bir problemi çözmek için bana 1 saat verseler:45 dakikasını anlamaya;10 dakikasını çözüm yolunu bulmaya 5 dakikasını çözüme ayırırım.
Genel toplamda Duygu Durumu Problemlerini
anlamak; çözüm yolunu bulmak ve engelleri aşmak için duygunun temelini işleyiş mantığını anlamak ve bilmek gerekiyor. Bunlar olduktan sonra bir uzmanla birlikte çözümünün kolay olduğunu bilesiniz.
Mahmut KIZILBOĞA
Psikolojik Danışman
Kaynak:Daniel Goleman Sosyal Zeka
facebook ta ANADOLU PSİKOLOJİK DANIŞMANLIK grubu