Ergenlik Psikolojisi ve Ergenlik Sorunları
ERGEN; sözcüğü batı literatüründeki ;adolescent ;sözcüğünün karşılığı olarak kullanlmıştır.Latincede büyümek ;olgunlaşmak anlamında kullanılmaktadır.Ergenlik dönemi ;biyolojik;psikolojik;zihinsel;ve sosyal açıdan bir gelişme ve olgunlaşmanın yer aldığı ;çocukluktan erişkinliğe geçiş dönemidir.
Hangi toplumda olursa olsun ergen;çağına özgü olan duygu;düşünce;tutum;davranış ve eylem içindedir.Bu çağın temel özellikleri;duygusal çoşku ve taşkınlık;çabuk kurulan ve bozulan ilişkiler;kolay etkilenme;toplum içinde sivrilme;ilgi çekme;rol sahibi olma çabası biçiminde özetlenebilir.
Yüzyılımızın başına kadar ergenlik çağı davranışlarının sadece bio;fizyolojik değişmelere bağlandığını görmekteyiz.Son yıllarda Antropoloji;Sosyoloji;Psikoloji alanlarında yapılan araştırmalar ve her üç alanın
çalışmalarının sentezi;bu evrede eğitimin özellikle etkili olabileceğini ;ergenin gelişiminin yaşadığı kültürle geniş ölçüde etkilendiğini açıklamaktadır.
COLE;ergenlik döneminin önde gelen konu ve sorunlarını şöyle sıralar :
a) Duygusal olgunluk
b) Karşı cinse olan ilgilerin artması
c) Genel sosyal olgunluk
D) Bağımsızlık isteği
E) Zihni olgunluk
F) Ekonomik özgürlüğün başlaması
G) Yetişkinler gibi boş zaman değerlendirme arzusu
Oldukça uzun ve dengeli bir davranış döneminden sonra çocuk; aniden dengesiz ve düzensiz bir evre olan ERGENLİK dönemi nin eşiğinde kendini bulur.Ergenlik dönemi çekiçi bir yaş dönemi olmadığı gibi; gelişmekte olan çocuk için de yaşanması oldukça güç bir devredir.
Stanley Hall; bu dönemi;fırtana; gerginlik evresi olarak tanımlıyor.Ona göre; bu evredeki genç; duydusal;dengesiz; önseziden yoksun bir bireydir.
12;15 yaş dolayları genellikle olumsuz bir dönemdir.Karşıtlık ;dengesizlik;olgularıyla nitelendirilen bu
evreden sonra; gelen 16; 21 yaş dönemi olumluluk dönemi olarak adlandırılır..
Ergenlik dönenimde birey ;kendi bedeninde olagelen bedensel değişiklerin farkındadır.Kendisi için yeni olan birtakım duygular içindedir.Bu sırada karşıt cinse karşı gelişen bazı vaziyet alışlara sahiptir.İşte bu noktada;cinsel olgunluk
ve büyümenin ergenlikteki tüm fizyolojik gelişim ve olgunlaşma değişiklikleriyle ilişkili olduğu görülür.
ERGEN 14 yaşında kendine güvenen;arkadaş grubuna bağlı;akranları tarafından
sevilen bir kişi olmayı amaçlar.15 yaşında ergen;ilgisiz;ve kayıtsızdır.Giderek artan ve gelişen kendini gözlemleme ;bağımsızlık duygusu;ev ;okul ve toplumdaki diğer gruplara bağlanma ve bunlarla uyuşma;onbeş yaşın olgunlaşma belirtileri arasında sayılabilir.16 yaşında ergen büyüklerin gözünde yetişkin etkisi yaratabilir.O kendini daha iyi yönetebilmektedir.Duygusal açıdan
düzene kavuşmaktadır.Bu yaştaki ergenin kendine olan güveni artmıştır.Herkeze karşı daha hoşgörülüdür.Sürtüşmeleri azalmıştır.Aile ilişkileri düzelmiştir.Daha fazla alınganlıktan sıyrılmıştır.Gereksiz endişelere kapılmaz.GÖZLEM yapar; hüküm verir.Toplum kurallarına uyar;bu durum onu yetişkinliğe daha da yaklaştırır.
AİLE ;gençe bir çok alanda katkı sağlar.Ergenlik döneminde kurallara karşı çıkışlara;intihar girişimlerine ;duygusal taşkınlık ve tedirginlik hallerine sık sık rastlanır.örneğin;genç kızlarda intihar girişimlerinin en çol görüldüğü yaş onsekiz;erkeklerde onaltıdırÖzellikle ;ergenlik dönemindeki gençin kendisini özleştireceği bir bireye gereksinimi olduğu;çoğunluğu aile içinden bir yetişkin olan;bu kişinin;bozuk bir yapısına sahip olması halinde bu kötü davranış örneğinin gence de yansıması olasılığı vardır.BU sebeble ailelerin dikkatli olmalarında büyük yarar vardır.
Hangi toplumda olursa olsun ergen;çağına özgü olan duygu;düşünce;tutum;davranış ve eylem içindedir.Bu çağın temel özellikleri;duygusal çoşku ve taşkınlık;çabuk kurulan ve bozulan ilişkiler;kolay etkilenme;toplum içinde sivrilme;ilgi çekme;rol sahibi olma çabası biçiminde özetlenebilir.
Yüzyılımızın başına kadar ergenlik çağı davranışlarının sadece bio;fizyolojik değişmelere bağlandığını görmekteyiz.Son yıllarda Antropoloji;Sosyoloji;Psikoloji alanlarında yapılan araştırmalar ve her üç alanın
çalışmalarının sentezi;bu evrede eğitimin özellikle etkili olabileceğini ;ergenin gelişiminin yaşadığı kültürle geniş ölçüde etkilendiğini açıklamaktadır.
COLE;ergenlik döneminin önde gelen konu ve sorunlarını şöyle sıralar :
a) Duygusal olgunluk
b) Karşı cinse olan ilgilerin artması
c) Genel sosyal olgunluk
D) Bağımsızlık isteği
E) Zihni olgunluk
F) Ekonomik özgürlüğün başlaması
G) Yetişkinler gibi boş zaman değerlendirme arzusu
Oldukça uzun ve dengeli bir davranış döneminden sonra çocuk; aniden dengesiz ve düzensiz bir evre olan ERGENLİK dönemi nin eşiğinde kendini bulur.Ergenlik dönemi çekiçi bir yaş dönemi olmadığı gibi; gelişmekte olan çocuk için de yaşanması oldukça güç bir devredir.
Stanley Hall; bu dönemi;fırtana; gerginlik evresi olarak tanımlıyor.Ona göre; bu evredeki genç; duydusal;dengesiz; önseziden yoksun bir bireydir.
12;15 yaş dolayları genellikle olumsuz bir dönemdir.Karşıtlık ;dengesizlik;olgularıyla nitelendirilen bu
evreden sonra; gelen 16; 21 yaş dönemi olumluluk dönemi olarak adlandırılır..
Ergenlik dönenimde birey ;kendi bedeninde olagelen bedensel değişiklerin farkındadır.Kendisi için yeni olan birtakım duygular içindedir.Bu sırada karşıt cinse karşı gelişen bazı vaziyet alışlara sahiptir.İşte bu noktada;cinsel olgunluk
ve büyümenin ergenlikteki tüm fizyolojik gelişim ve olgunlaşma değişiklikleriyle ilişkili olduğu görülür.
ERGEN 14 yaşında kendine güvenen;arkadaş grubuna bağlı;akranları tarafından
sevilen bir kişi olmayı amaçlar.15 yaşında ergen;ilgisiz;ve kayıtsızdır.Giderek artan ve gelişen kendini gözlemleme ;bağımsızlık duygusu;ev ;okul ve toplumdaki diğer gruplara bağlanma ve bunlarla uyuşma;onbeş yaşın olgunlaşma belirtileri arasında sayılabilir.16 yaşında ergen büyüklerin gözünde yetişkin etkisi yaratabilir.O kendini daha iyi yönetebilmektedir.Duygusal açıdan
düzene kavuşmaktadır.Bu yaştaki ergenin kendine olan güveni artmıştır.Herkeze karşı daha hoşgörülüdür.Sürtüşmeleri azalmıştır.Aile ilişkileri düzelmiştir.Daha fazla alınganlıktan sıyrılmıştır.Gereksiz endişelere kapılmaz.GÖZLEM yapar; hüküm verir.Toplum kurallarına uyar;bu durum onu yetişkinliğe daha da yaklaştırır.
AİLE ;gençe bir çok alanda katkı sağlar.Ergenlik döneminde kurallara karşı çıkışlara;intihar girişimlerine ;duygusal taşkınlık ve tedirginlik hallerine sık sık rastlanır.örneğin;genç kızlarda intihar girişimlerinin en çol görüldüğü yaş onsekiz;erkeklerde onaltıdırÖzellikle ;ergenlik dönemindeki gençin kendisini özleştireceği bir bireye gereksinimi olduğu;çoğunluğu aile içinden bir yetişkin olan;bu kişinin;bozuk bir yapısına sahip olması halinde bu kötü davranış örneğinin gence de yansıması olasılığı vardır.BU sebeble ailelerin dikkatli olmalarında büyük yarar vardır.