İnmemiş Testis ve Kaçan Testis (Utangaç Testis)
Testisler intrauterin (bebeğin anne karnında olması) dönemde böbreklerle aynı seviyededir. Bebek büyüdükçe testisler normal yerine inerler. Son ayda kasık kanalından geçerek skrotuma (testislerin normalde bulunduğu kısım) inerler. Fakat bazen inme doğumdan sonra 1 yaşına kadar devam eder. Bu inmenin % 95 i ilk 6 ayda; % 5 i ise ikinci 6 ayda tamamlanır. Testisin inmesini tamamlayamayıp böbreklerden skrotumun üst kısmına kadar herhangi bir yerde olması haline inmemiş testis denir.
İnmemiş testisin önemi nedir?
İnmemiş testis çocukta çok ciddi zararlar ortaya çıkarır. Bunlar:
1. Vucudun iç ısısı skrotumdaki ısıdan 1;5 ile 2;5 derece daha fazladır ve testisler ısıya çok duyarlı organlardır. Bu yüzden karın içindeki testis zamanla atrofiye uğrar (testisin küçülüp yumuşama hali) ve özelliğini kaybeder. İnmemiş testiste sperm sayısı ve fonksiyonunda azalma olur.
2. Skrotumdaki testis hareketli olduğu için travmadan kaçarak korunabilir. Kasık kanalındaki testis ise etrafı sert bir doku ile sarılı olduğundan hareket edemez ve travmadan daha fazla etkilenir.
3. İnmemiş testis indirilmez ise zamanla kanserleşebilir.
4. İnmemiş testisle fıtık %80 birlikte bulunur.
5. İnmemiş testiste torsiyon (testisin dönerek damarını skıştırıp kan akımına engel olması hali) daha sık olur. Torsiyon acil olarak tedavi edilmezse testis gangren olur.
6.Skrotumda testisin olmaması ve skrotumun boş olması çocukta ve ailesinde psikolojik sorunlar oluşturur.
İnmemiş testiste tedavi;
Bir yaşında hala testisler skrotuma inmemiş ise mutlaka tedavi edilmesi gerekir. İnmemiş testiste hormon verilerek tedavi ve ameliyatla tedavi olmak üzere 2 tedavi şekli vardır.
Hormonal tedavi:
Hcg veya lh-rh adlı hormonlar verilerek yapılan tedavidir. Bu tedavi şekli skrotuma çok yakın testislerde veya arada aşağı inip arada yukarı çıkan testislerde uygulanabilir.
Cerrahi tedavi:
Ameliyatla veya laparaskopi ile testisin bulunduğu yerden skrotuma indirilmesi ile yapılan tedavi şeklidir. Günübirlik bir ameliyattır; hasta aynı gün taburcu edilir. Komplikasyon oranı çok düşüktür. Eğer testis çok yukarıda değilse testis kolaylıkla skrotuma tek seansta indirilebilir. Testis indirilirken varsa fıtık da ameliyatla onarılır.İnmmiş testislerin %80 inde kasık fıtığı da aynı anda hastada bulunur. İnmemiş testis ameliyatı ile birlikte kasık fıtığı ameliyatı da aynı seansta yapılmalıdır.
Retraktil Testis (kaçan testis;utangaç testis)
Arada yukarıda; arada skrotumda olan testislerdir. Genellikle her iki testisde bu şekildedir.Bazan tek testiste de olabilir.Testis skrotumun üst kısmında;kasık kanalında veya kasık kanalı çıkışının yan taraflarında bulunabilir.Testis elle bulunduğu yerden normal pozisyonuna (skrotumun içine) rahatlıkla indirilebilir.Testis indirildikten sonra hemen geri çıkmaz.Çünkü testisin bağları;damarları kordonu yeterli uzunluktadır.Gerçek inmemiş testiste böyle değildir. Gerçek inmemiş testis herhangi bir şekilde elle skrotuma indirilse bile hemen kendiliğinden tekrar yukarı çıkar. Bu gerçek inmemiş tesis ile kaçan testis ayırıcı tanısında kullanılır.
Testisi yukarı kasık kanalının içine çeken bir (Kremaster Adele) adele vardır.Soğuk havalarda testisi soğuktan korumak için veya skrotuma yapılan travmalarda testisi ezilmekten korumak için bu adele testisi yukarı çeker.Bu durum normal fizyolojik bir durumdur. Böyle testisler kaçan testis olarak kabul edilmezler.Soğuk ya da stres ortadan kalktıktan sonra adele normal gevşemeye geçer ve testis normal skrotumdaki pozisyonuna iner. Bu yüzden testis muayenesi yapılırken ortam soğuk olmamalı ve çocuk stressiz hale getirilmelidir.Kremaster adele ilk 2 ile 3 yaşlarında veya stresli çocuklarda aşırı kasilabilir ve retraktil testise neden olabilir.Bunun sonucu 2-3 yaşından sonra kaçan testis kendiliğinden düzelebilir.
Tedavi:
Kaçan testis uygun süre beklendikten sonra çoğunlukla normalden daha yukarda kalıyorsa tedavi edilmelidir. Kaçan testis hormonal tedaviden daha fazla fayda görürler.Bu hastalarda hormonal tedavi ilk tedavi olarak uygulanabilir.Eğer fayda alınamaz ise testisin cerrahi olarak aşağı indirilmesi gerekebilir.
Retraktil testis=kaçan testis=utangaç testis;
İnmemiş testisin önemi nedir?
İnmemiş testis çocukta çok ciddi zararlar ortaya çıkarır. Bunlar:
1. Vucudun iç ısısı skrotumdaki ısıdan 1;5 ile 2;5 derece daha fazladır ve testisler ısıya çok duyarlı organlardır. Bu yüzden karın içindeki testis zamanla atrofiye uğrar (testisin küçülüp yumuşama hali) ve özelliğini kaybeder. İnmemiş testiste sperm sayısı ve fonksiyonunda azalma olur.
2. Skrotumdaki testis hareketli olduğu için travmadan kaçarak korunabilir. Kasık kanalındaki testis ise etrafı sert bir doku ile sarılı olduğundan hareket edemez ve travmadan daha fazla etkilenir.
3. İnmemiş testis indirilmez ise zamanla kanserleşebilir.
4. İnmemiş testisle fıtık %80 birlikte bulunur.
5. İnmemiş testiste torsiyon (testisin dönerek damarını skıştırıp kan akımına engel olması hali) daha sık olur. Torsiyon acil olarak tedavi edilmezse testis gangren olur.
6.Skrotumda testisin olmaması ve skrotumun boş olması çocukta ve ailesinde psikolojik sorunlar oluşturur.
İnmemiş testiste tedavi;
Bir yaşında hala testisler skrotuma inmemiş ise mutlaka tedavi edilmesi gerekir. İnmemiş testiste hormon verilerek tedavi ve ameliyatla tedavi olmak üzere 2 tedavi şekli vardır.
Hormonal tedavi:
Hcg veya lh-rh adlı hormonlar verilerek yapılan tedavidir. Bu tedavi şekli skrotuma çok yakın testislerde veya arada aşağı inip arada yukarı çıkan testislerde uygulanabilir.
Cerrahi tedavi:
Ameliyatla veya laparaskopi ile testisin bulunduğu yerden skrotuma indirilmesi ile yapılan tedavi şeklidir. Günübirlik bir ameliyattır; hasta aynı gün taburcu edilir. Komplikasyon oranı çok düşüktür. Eğer testis çok yukarıda değilse testis kolaylıkla skrotuma tek seansta indirilebilir. Testis indirilirken varsa fıtık da ameliyatla onarılır.İnmmiş testislerin %80 inde kasık fıtığı da aynı anda hastada bulunur. İnmemiş testis ameliyatı ile birlikte kasık fıtığı ameliyatı da aynı seansta yapılmalıdır.
Retraktil Testis (kaçan testis;utangaç testis)
Arada yukarıda; arada skrotumda olan testislerdir. Genellikle her iki testisde bu şekildedir.Bazan tek testiste de olabilir.Testis skrotumun üst kısmında;kasık kanalında veya kasık kanalı çıkışının yan taraflarında bulunabilir.Testis elle bulunduğu yerden normal pozisyonuna (skrotumun içine) rahatlıkla indirilebilir.Testis indirildikten sonra hemen geri çıkmaz.Çünkü testisin bağları;damarları kordonu yeterli uzunluktadır.Gerçek inmemiş testiste böyle değildir. Gerçek inmemiş testis herhangi bir şekilde elle skrotuma indirilse bile hemen kendiliğinden tekrar yukarı çıkar. Bu gerçek inmemiş tesis ile kaçan testis ayırıcı tanısında kullanılır.
Testisi yukarı kasık kanalının içine çeken bir (Kremaster Adele) adele vardır.Soğuk havalarda testisi soğuktan korumak için veya skrotuma yapılan travmalarda testisi ezilmekten korumak için bu adele testisi yukarı çeker.Bu durum normal fizyolojik bir durumdur. Böyle testisler kaçan testis olarak kabul edilmezler.Soğuk ya da stres ortadan kalktıktan sonra adele normal gevşemeye geçer ve testis normal skrotumdaki pozisyonuna iner. Bu yüzden testis muayenesi yapılırken ortam soğuk olmamalı ve çocuk stressiz hale getirilmelidir.Kremaster adele ilk 2 ile 3 yaşlarında veya stresli çocuklarda aşırı kasilabilir ve retraktil testise neden olabilir.Bunun sonucu 2-3 yaşından sonra kaçan testis kendiliğinden düzelebilir.
Tedavi:
Kaçan testis uygun süre beklendikten sonra çoğunlukla normalden daha yukarda kalıyorsa tedavi edilmelidir. Kaçan testis hormonal tedaviden daha fazla fayda görürler.Bu hastalarda hormonal tedavi ilk tedavi olarak uygulanabilir.Eğer fayda alınamaz ise testisin cerrahi olarak aşağı indirilmesi gerekebilir.
Retraktil testis=kaçan testis=utangaç testis;