Erkeklerde Testosteron Düşüklüğü; Hipogonadizm ve İnsülin Direnci
ERKEKLERDE TESTOSTERON DÜŞÜKLÜĞÜ; HİPOGONADİZM VE İNSÜLİN DİRENCİ
Erkeklerde testosteron hormonundaki düşüş insülin direnci; metabolik sendrom ve diyabet gelişmesine neden olmakta. Bu erkeklerde SHBG düzeyi de azalmaktadır.
Testosteron düşüklüğü 20 yaşından önce hipogonadizm şeklinde olabildiği gibi erişkin yaşta da olabilir ve ereksiyon zorluğu ve libido azlığı da yapabilir. Yapılan çalışmalar orta yaştaki erkeklerde oluşan testosteron düşüklüğünün önce insülin direnci yaptığı daha sonra da şeker hastalığına neden olduğu şeklindedir. Obezitesi olan erkeklerde ise kilo kaybı sonrası SHBG ve serbest testosteron düzeyleri yükselmektedir.
Bu bulgular bize hipogonadizmi olan hastalarda metabolik sendromun aranmasını ve yine metabolik sendromu olan hastalarda ise hipogonadizm yani testosteron düşüklüğü olup olmadığının araştırılması gerektiğini ortaya koymaktadır. Açlık kan şekerinin 90 mg/dl den fazla olması veya tokluk 2. saat kan şekerinin 140 mg/dl den fazla olması insülin direncini gösterebilir.
Hipoandrojen-Metabolik Sendrom yani kıslatılmış olarak HAM sendromu da bu hastalığa isim olalarak verilmektedir.
Tedavide testosteron tedavisi; kilo verme ve insülin direnci diyeti önem taşır.
Kalp ve damar hastalıklarına neden olan hipertansiyon; fazla kilolulık; şeker Hastalığı ve kan yağlarında yükseklik gibi hastalıkların aynı kişide birarada görülmesine metabolik sendrom veya metabolik travma denir. Bu duruma ‘insülinrezistans sendromu’ adı da verilir.
Metabolik sendrom’un başlıca özelliği veya başlatıcı özelliğ kanda insülininsülin yüksekliğine bağlı olarak şeker hastalığı; kan yağlarında yükselme; tansiyon yükselmesi ve fazla kilolulık aynı kişide ortaya çıkmaktadır.
Metabolik sendromlu hastalarda karaciğer yağlanması; kanda ürik asit yüksekliği; kadınlarda polikistik over sendromu ve erkeklerde prostat büyümesi de sık görülmektedir.
Bir kişide metabolik sendrom var diyebilmek için; o kişide aşağıda sıralanan bozuklukların bir arada bulunması gerekir:
düzeyi artması ve sonunda ·Erkek tipi fazla kilolulık (yağların karında birikmesi): Erkeklerde bel çevresinin 102 cm’den fazla olması; kadınlarda 88 cm’den fazla olması
·Kanda trigliserit denen yağın 150 mg/dl den fazla olması
·HDL kolesterol denen iyi kolesterolün erkeklerde kanda 40 mg/dl; kadınlarda ise 50 mg/dl’den az olması
·Tansiyon yüksekliği (Hipertansiyon) bulunması: Büyük tansiyonun 13; küçük tansiyonun 8.5’ dan fazla olması
·Açlık kan şekerinin 100 mg/dl’ den fazla olması
Son zamanlarda metabolik sendromlu hasta sayısında giderek büyük bir artış görülmektedir. ABD’de metabolik sendromlu hasta sayısı; orta yaşlardaki kişilerde %20-30’u hatta son zamanlarda %40’ı bulmuştur. Ülkemizde de % 30 civarındadır.
Metabolik sendrom yaşam süresini kısaltan çok önemli bir sağlık sorunudur.
Sabah yorgunluğunuz varsa; gece uykudan kalkıp tatlı bir şeyler yemek istiyorsanız veya öğle yemeği sonrası yorgunluk ve halsizlik oluyorsa insülin direnci olabilir. İnsülin direnci kalıtımsal olabildiği gibi öğün atlamak; hareketsizlik; şekerli ve unlu gıdaları fazla yemek ve fazla kilolulık nedeniyle de oluşur.
Metabolik sendrom’dan korunmak ve kandaki insülin düzeyini azaltmak için düşük glisemik indeksli karbonhiratları yemek yani Gİ diyeti uygulamak gerekir.
KAYNAKLAR
1. Prof Dr Metin Özata; İnsülin Direnci Diyeti; Gürer yayınları; 2010
2.http://www.endokrin.org
3.http://www.drdiyabet.com
4.http://www.reaktifhipoglisemi.com
5.http://www.diyetdr.com
Erkeklerde testosteron hormonundaki düşüş insülin direnci; metabolik sendrom ve diyabet gelişmesine neden olmakta. Bu erkeklerde SHBG düzeyi de azalmaktadır.
Testosteron düşüklüğü 20 yaşından önce hipogonadizm şeklinde olabildiği gibi erişkin yaşta da olabilir ve ereksiyon zorluğu ve libido azlığı da yapabilir. Yapılan çalışmalar orta yaştaki erkeklerde oluşan testosteron düşüklüğünün önce insülin direnci yaptığı daha sonra da şeker hastalığına neden olduğu şeklindedir. Obezitesi olan erkeklerde ise kilo kaybı sonrası SHBG ve serbest testosteron düzeyleri yükselmektedir.
Bu bulgular bize hipogonadizmi olan hastalarda metabolik sendromun aranmasını ve yine metabolik sendromu olan hastalarda ise hipogonadizm yani testosteron düşüklüğü olup olmadığının araştırılması gerektiğini ortaya koymaktadır. Açlık kan şekerinin 90 mg/dl den fazla olması veya tokluk 2. saat kan şekerinin 140 mg/dl den fazla olması insülin direncini gösterebilir.
Hipoandrojen-Metabolik Sendrom yani kıslatılmış olarak HAM sendromu da bu hastalığa isim olalarak verilmektedir.
Tedavide testosteron tedavisi; kilo verme ve insülin direnci diyeti önem taşır.
Kalp ve damar hastalıklarına neden olan hipertansiyon; fazla kilolulık; şeker Hastalığı ve kan yağlarında yükseklik gibi hastalıkların aynı kişide birarada görülmesine metabolik sendrom veya metabolik travma denir. Bu duruma ‘insülinrezistans sendromu’ adı da verilir.
Metabolik sendrom’un başlıca özelliği veya başlatıcı özelliğ kanda insülininsülin yüksekliğine bağlı olarak şeker hastalığı; kan yağlarında yükselme; tansiyon yükselmesi ve fazla kilolulık aynı kişide ortaya çıkmaktadır.
Metabolik sendromlu hastalarda karaciğer yağlanması; kanda ürik asit yüksekliği; kadınlarda polikistik over sendromu ve erkeklerde prostat büyümesi de sık görülmektedir.
Bir kişide metabolik sendrom var diyebilmek için; o kişide aşağıda sıralanan bozuklukların bir arada bulunması gerekir:
düzeyi artması ve sonunda ·Erkek tipi fazla kilolulık (yağların karında birikmesi): Erkeklerde bel çevresinin 102 cm’den fazla olması; kadınlarda 88 cm’den fazla olması
·Kanda trigliserit denen yağın 150 mg/dl den fazla olması
·HDL kolesterol denen iyi kolesterolün erkeklerde kanda 40 mg/dl; kadınlarda ise 50 mg/dl’den az olması
·Tansiyon yüksekliği (Hipertansiyon) bulunması: Büyük tansiyonun 13; küçük tansiyonun 8.5’ dan fazla olması
·Açlık kan şekerinin 100 mg/dl’ den fazla olması
Son zamanlarda metabolik sendromlu hasta sayısında giderek büyük bir artış görülmektedir. ABD’de metabolik sendromlu hasta sayısı; orta yaşlardaki kişilerde %20-30’u hatta son zamanlarda %40’ı bulmuştur. Ülkemizde de % 30 civarındadır.
Metabolik sendrom yaşam süresini kısaltan çok önemli bir sağlık sorunudur.
Sabah yorgunluğunuz varsa; gece uykudan kalkıp tatlı bir şeyler yemek istiyorsanız veya öğle yemeği sonrası yorgunluk ve halsizlik oluyorsa insülin direnci olabilir. İnsülin direnci kalıtımsal olabildiği gibi öğün atlamak; hareketsizlik; şekerli ve unlu gıdaları fazla yemek ve fazla kilolulık nedeniyle de oluşur.
Metabolik sendrom’dan korunmak ve kandaki insülin düzeyini azaltmak için düşük glisemik indeksli karbonhiratları yemek yani Gİ diyeti uygulamak gerekir.
KAYNAKLAR
1. Prof Dr Metin Özata; İnsülin Direnci Diyeti; Gürer yayınları; 2010
2.http://www.endokrin.org
3.http://www.drdiyabet.com
4.http://www.reaktifhipoglisemi.com
5.http://www.diyetdr.com