Yeni Başlayanlar İçin Multiple Sclerosis (Ms Hastalığı)
Günümüzde hem kötüleşen dünya; hem de gelişen tıbbi teknoloji ışığında daha sık görülmeye başlamış ms için bir ms hastasının ağzından - ki o ben oluyorum- yazılmış rehberlerden biridir; relapsing remitting adındaki 1.tip versiyon baz alınmıştır.
bir gün durup dururken çift görmeye başladınız; bir iki üç bu geçmedi! sonra gittiniz iyi bir göz doktoruna; baktı baktı dedi ki gözde sorun yok. ardından da bi de şuna baktırayım diye nörologa - nöroşirologa ve bingo! mr ın gümbürdemesine katlanmanıza değmiş; nur topu gibi bir msiniz varmış.
- ms klasik bir hastalık değildir; grip gibi ve hatta kanser gibi bile değildir; geçmez. Aynı karınız / kocanız gibidir; üstüne ne çok gideceksiniz; ne de az.
- kendinize güvenebileceğiniz bir doktor bulun ve hep o doktorla devam edin.
- sürekli iyi taraftan bakabilirsiniz; bu ms milyon tane kişisel gelişim kitabı okumuşsunuz gibi sizi iyi yönde değiştirebilir. neticede iyi kalmak için "sağlıklı yaşam"ı yaşamanız gerekecek = geç yatmayacaksınız; aşırı derecede alkol almayacaksınız; aşırı yorulmayacaksınız; aşırı sıcaktan uzak duracaksınız; size stres yapan durumları elinizden geldiği kadar uzaklaştıracaksınız.
Eğer tüm bu emirleri ciddiye almazsanız; tez vakitte bir atak yaşarsınız ve - ciddiye almadığınız için de - "Allah Allah; nerden geldi bu şimdi offf" deyip dibe sürüklenirsiniz.
- erkekler: askerden otomatik muafsınız. Bu kimilerine en başta korkunç bir şey gibi gelse de; veya "giderim; sonra GATA falan yırtarım bir şekilde" diye düşünseniz de; askerin koşullarını düşününce (eğitim ve stres veren ortam; hele eskaza güneydoğuya düşerseniz) sağlığınızı geri dönülmeyecek kadar bozabilirsiniz. Bence bile bile davetiye çıkarmaya gerek yok.
.
- MS zaman zaman ağır gelebilir. Ama bu zamanlarda sakın antidepresanlara meyletmeyin; doktoru da meylettirmeyin; girdiniz mi çıkamazsınız. Neticede bilmelisiniz ki; bu da gelip bu da geçecek. Atakları kast ediyorum yani; en azından.
- eskisinden daha çabuk yorulacaksınız; aldırmayın. hele güneş altında yürürseniz kesinlikle daha çabuk yorulacaksınız; aldırmayın. avonex gibi belirli bir periyodda iğneniz varsa iğneden sonra halsiz düşeceksiniz; aldırmayın. Çeşitli ilaçlar var bu halsizliği geçiren; ucuzlar da. Hele bir tanesi vardı; kırmızı şekerler gibi birşey. İğne sonrası üçer beşer içerdim; içebilirsiniz.
- ms derneği; organizasyonu falan herneyse fazla bulaşmayın. çünkü bu hastalığın seyrinde moral herşeyden önemli ve inanın ki bana; sizden çok daha kötü durumdakiler var.
- hayatınız boyunca (eğer tıpta bu konuda gelişme olmazsa) multiple sclerosis hastasısınız; hayatınızı bu hastalık uyarınca düzenleyin. Mesela futbol oynayan bir kişiyseniz; biraz daha az oynayın. Veya hiç oynamayın. Plaj voleybolu oynamadan yapamıyor musunuz? Yapın. Boş zamanlarınızda Eminönünde hamallık veya bir inşaatte amelelik mi yapıyorsunuz? Buraya kadar okuduysanız..Eh; ne diyeceğimi çok iyi biliyorsunuz.
- eğer iş yeriniz anlayışlı bir yerse (kurumsal yapıda bir plaza şirketi / sıcak ilişkilerin olduğu bir aile şirketi); özürlü raporu alıp (MS hastaları yasal olarak gereken %40 ı alabilmekte) bunu beyan ederseniz bir sürü avantajdan yararlanabilirsiniz; erken emeklilik; vergi indirimi; maaşta ufak bir bonus. Gerçi bu iki ucu pis bir değnektir..Mutlak zorunda değilseniz; hiç girişmeyin rapora beyana vs.ye. Durup dururken etiketlenmenin anlamı yok.
- her hastalık az çok farklı gider ve kişiden kişiye değişir. ama ms bunun zirvesidir; annenizin msi bile sizinkisinden farklı olacaktır; onda işe yarayanların sizde de yarayacağını sanmayın.
- üstteki maddeye rağmen; yürüdüğünüz yolu çoktan yürümüş birini bulun. bulun ki o kişi sizin rol modeliniz olsun; nasıl olmanız gerektiği konusunda sizi yönetsin - esin versin.
- çevredekiler soracaktır; "çocuğun olursa MS ona da geçer mi?". Diyeceksiniz ki; "benimkisinin MS olma ihtimali; seninkisinden az fazla; o kadar". Ama eşiniz de MS hastasıysa; o zaman "az fazla" miktarı; pek de öyle az kalmayacaktır. Ancak yine de Şizofreni gibi %50 kadar muazzam bir geçiş olasılığı olmayacaktır. Rahat olunuz ve oldurunuz.
- son olarak: MS i duyanların aklına genelde (rahmetli) futbolcu Fenerbahçeli Sedat gelmekte. Bilin ki alakası yok. Çünkü o kişi ALS idi. Siz ise MS siniz.
bir gün durup dururken çift görmeye başladınız; bir iki üç bu geçmedi! sonra gittiniz iyi bir göz doktoruna; baktı baktı dedi ki gözde sorun yok. ardından da bi de şuna baktırayım diye nörologa - nöroşirologa ve bingo! mr ın gümbürdemesine katlanmanıza değmiş; nur topu gibi bir msiniz varmış.
- ms klasik bir hastalık değildir; grip gibi ve hatta kanser gibi bile değildir; geçmez. Aynı karınız / kocanız gibidir; üstüne ne çok gideceksiniz; ne de az.
- kendinize güvenebileceğiniz bir doktor bulun ve hep o doktorla devam edin.
- sürekli iyi taraftan bakabilirsiniz; bu ms milyon tane kişisel gelişim kitabı okumuşsunuz gibi sizi iyi yönde değiştirebilir. neticede iyi kalmak için "sağlıklı yaşam"ı yaşamanız gerekecek = geç yatmayacaksınız; aşırı derecede alkol almayacaksınız; aşırı yorulmayacaksınız; aşırı sıcaktan uzak duracaksınız; size stres yapan durumları elinizden geldiği kadar uzaklaştıracaksınız.
Eğer tüm bu emirleri ciddiye almazsanız; tez vakitte bir atak yaşarsınız ve - ciddiye almadığınız için de - "Allah Allah; nerden geldi bu şimdi offf" deyip dibe sürüklenirsiniz.
- erkekler: askerden otomatik muafsınız. Bu kimilerine en başta korkunç bir şey gibi gelse de; veya "giderim; sonra GATA falan yırtarım bir şekilde" diye düşünseniz de; askerin koşullarını düşününce (eğitim ve stres veren ortam; hele eskaza güneydoğuya düşerseniz) sağlığınızı geri dönülmeyecek kadar bozabilirsiniz. Bence bile bile davetiye çıkarmaya gerek yok.
.
- MS zaman zaman ağır gelebilir. Ama bu zamanlarda sakın antidepresanlara meyletmeyin; doktoru da meylettirmeyin; girdiniz mi çıkamazsınız. Neticede bilmelisiniz ki; bu da gelip bu da geçecek. Atakları kast ediyorum yani; en azından.
- eskisinden daha çabuk yorulacaksınız; aldırmayın. hele güneş altında yürürseniz kesinlikle daha çabuk yorulacaksınız; aldırmayın. avonex gibi belirli bir periyodda iğneniz varsa iğneden sonra halsiz düşeceksiniz; aldırmayın. Çeşitli ilaçlar var bu halsizliği geçiren; ucuzlar da. Hele bir tanesi vardı; kırmızı şekerler gibi birşey. İğne sonrası üçer beşer içerdim; içebilirsiniz.
- ms derneği; organizasyonu falan herneyse fazla bulaşmayın. çünkü bu hastalığın seyrinde moral herşeyden önemli ve inanın ki bana; sizden çok daha kötü durumdakiler var.
- hayatınız boyunca (eğer tıpta bu konuda gelişme olmazsa) multiple sclerosis hastasısınız; hayatınızı bu hastalık uyarınca düzenleyin. Mesela futbol oynayan bir kişiyseniz; biraz daha az oynayın. Veya hiç oynamayın. Plaj voleybolu oynamadan yapamıyor musunuz? Yapın. Boş zamanlarınızda Eminönünde hamallık veya bir inşaatte amelelik mi yapıyorsunuz? Buraya kadar okuduysanız..Eh; ne diyeceğimi çok iyi biliyorsunuz.
- eğer iş yeriniz anlayışlı bir yerse (kurumsal yapıda bir plaza şirketi / sıcak ilişkilerin olduğu bir aile şirketi); özürlü raporu alıp (MS hastaları yasal olarak gereken %40 ı alabilmekte) bunu beyan ederseniz bir sürü avantajdan yararlanabilirsiniz; erken emeklilik; vergi indirimi; maaşta ufak bir bonus. Gerçi bu iki ucu pis bir değnektir..Mutlak zorunda değilseniz; hiç girişmeyin rapora beyana vs.ye. Durup dururken etiketlenmenin anlamı yok.
- her hastalık az çok farklı gider ve kişiden kişiye değişir. ama ms bunun zirvesidir; annenizin msi bile sizinkisinden farklı olacaktır; onda işe yarayanların sizde de yarayacağını sanmayın.
- üstteki maddeye rağmen; yürüdüğünüz yolu çoktan yürümüş birini bulun. bulun ki o kişi sizin rol modeliniz olsun; nasıl olmanız gerektiği konusunda sizi yönetsin - esin versin.
- çevredekiler soracaktır; "çocuğun olursa MS ona da geçer mi?". Diyeceksiniz ki; "benimkisinin MS olma ihtimali; seninkisinden az fazla; o kadar". Ama eşiniz de MS hastasıysa; o zaman "az fazla" miktarı; pek de öyle az kalmayacaktır. Ancak yine de Şizofreni gibi %50 kadar muazzam bir geçiş olasılığı olmayacaktır. Rahat olunuz ve oldurunuz.
- son olarak: MS i duyanların aklına genelde (rahmetli) futbolcu Fenerbahçeli Sedat gelmekte. Bilin ki alakası yok. Çünkü o kişi ALS idi. Siz ise MS siniz.