Kurban Bayramınız Ağız Tadıyla Geçsin-Kurban Bayramında Beslenme
Her yıl olduğu gibi bu yıl da kurban bayramında sağlık için bazı önlenmeler alınması gerektiğini vurgulamaya çalışıyorum. Çünkü kurban bayramındaki beslenme alışkanlıklarımız sonrasında geri dönüşümü zor hasarlara neden olabilir. Bu yıl kurban bayramının kış aylarının başına rastlaması; domuz gribi salgını ile eş zamanlı olması sebebiyle özellikle risk grubunda olan gebeler; emziren anneler; çocuklar; gençler ve yaşlıların her gün olduğu gibi kurban bayramında da yediklerine ve içtiklerine dikkat etmeleri gerekiyor.
Kurban Eti sağlıklı mıdır?
Normalde kasaptan aldığımız etle kurban etinin tek farkı dinlendirme süresidir. Kurbanda kesilen hayvanın eti genellikle yeterince dinlendirilmeden tüketildiği için sindirim ve boşaltım sisteminde önemli rahatsızlıklara sebep olabilirler. Bir de tüketilen etin yağlı olup olmaması sağlıklı olmasını etkiler. Çok yağlı etler; sakatatların fazla tüketilmesi vücuda çok fazla kolesterol alınmasına neden olur. Fazla yağlı beslenmek bağışıklık sistemi hücrelerinin fonksiyonlarını bozabilir. Kısaca en az 24 saat buzdolabında dinlendirilmiş kurban eti makul ölçülerde tüketilirse sağlıklıdır.
Kurban etlerini 24 saat dinlendirdikten sonra tüketin.
Bayramın birinci günü küçük kentlerde tüm kurbanların kesimi sabah erken saatlerde başlar ve genellikle öğle yemeğinde de kavurması ve böbreği tüketilir. Akşam yemeğine de mutlaka kurban etiyle yapılmış bir ana yemek eklenir. Bu ritüeli değiştirmemek için kasaptan bayram öncesi et alınmalı ve ilk gün sadece 1 öğünde sebzeli et kavurma yapılmalıdır. İlk gün kurban etlerinden sadece dalak; böbrek; ciğer gibi sakatatları ızgara yapılarak tüketilebilir.
En az 24 saat buzdolabında dinlendirilen etler kanını bırakır ve sertliği de azalmış olur. Kısaca sindirimi daha da kolaylaşır ve rahatsızlık yapmayacak hale gelir.
Her gün kırmızı et tüketmek sakıncalıdır.
Normal zamanlarda kırmızı et haftada birkaç kez tüketilirken kurban bayramında neredeyse günde 2-3 porsiyon kırmızı et tüketilmektedir. Buna karşılık sebze ve meyve tüketimi ciddi oranda azalmaktadır. Her gün yüksek miktarda kırmızı et tüketimi 40 yaş üstü yetişkinler; yaşlılar ve kalp damar hastalığı olanlar için çok ciddi riskleri de peşinden getirir. Damar tıkanıklığı; kanda trigliseritlerin artması ve kalp sağlığının tehlikeye girmesi an meselesidir.
Kurban bayramında çok et yemek değil; evine et girmeyenlerin; yoksulların sevindirilmesi gerekir.
Tatlı tüketimine dikkat!
Yine kırmızı ette olduğu gibi tatlı da arada sırada tükettiğimiz yiyeceklerdir. Bayram ziyaretlerinde adet olarak tatlı ikramı yapılır. Günde 3-4 porsiyon tatlı tüketmek kalori alımını ve basit şeker alımını ciddi oranda artırır. 3-4 günlük bayram tatilinde neredeyse 2 kilo alanların sayısı hiç de az değildir. Kısa sürede yüksek kalorili beslenip hızlı kilo artması sağlığımız açısından çok tehlikelidir. Aşırı şeker tüketmek bağışıklık sistemini zayıflatır ve bizi mikroplara dolayısıyla hastalıklara daha açık hale getirir.
Bayram da olsa tatlı tüketimini sınırlandırın ve taze meyve tüketiminizi artırın. Tatlı tercihlerinizi sütlü; meyveli hafif tatlılardan yana kullanın.
Kurban Bayramında Nasıl Beslenelim?
· Güne iyi bir kahvaltı ile başlayın.
İyi bir kahvaltıda: Peynir; zeytin; haşlanmış yumurta; domates; salatalık; yeşil biber; maydanoz; taze nane; yeşil zeytin bulunabilir. Gün içinde tatlı yenilecekse bal veya reçel olmamalıdır. Tereyağ da yine kırmızı et tüketileceği için tüketilmemelidir.
· Küçük ara öğünler tüketin.
Taze veya kuru meyve; grisini; tost; sandviç; süt veya yoğurt gibi hafif yiyeceklerden sağlıklı ara öğünler hazırlayın ve yemeklerden 2-3 saat sonra tüketin. Böylece bir sonraki öğüne aç gitmemiş olursunuz. Ayrıca bağışıklık sistemini güçlendiren bu seçenekleri en iyi ara öğünlerde alabilirsiniz.
· Yemeklerinizi hafifi pişirin.
Et yemeği yaparken yağ kullanmamak; kızartma yerine fırında pişirme yöntemini kullanmak hafif yemek pişirmenin birkaç püf noktasıdır.
· Fazla tuz tüketmekten kaçının.
Yemeklerinizi pişirirken az tuz kullanın. Sofraya tuzluk getirmeyin. Tuzluk yerine baharatları tercih edebilirsiniz.
· Tatlı ikramlarının hepsine evet demeyin. Ya da küçük porsiyonlar tüketin.
Her ziyarete gittiğiniz evde ikram edilen tatlıları bitirmek durumunda değilsiniz. Mümkünse aynı gün içinde 2 ziyaretten fazla ziyarete gitmeyin. Böylece tatlı miktarları da kontrol altına alınabilir.
· Sebze ve meyve tüketmeyi ihmal etmeyin.
Kurban bayramı halk arasında et bayramı olarak da bilinir. Et bayramındayız diye hep et yemek zorunda değilsiniz. Gün içinde sağlıklı beslenmenizi sağlayacak her besin grubundan yeterince yemelisiniz. Sebze ve meyveler bu besin grupları içinde ihmale en gelmeyecek olan; vücut direncini artıran yiyeceklerdir. Sebze yemeği yoksa bol karışık mevsim salata; taze meyve bulunamıyorsa taze meyve suları tüketilebilir.
· Akşam yemeğinde hafif beslenin.
Ailece yenilen ya da davet yemeklerini öğle öğününe alın; akşam yemeklerin de sebze; yoğurt ve tam tahıl ekmeğinden oluşan hafif bir öğün tüketin.
· Bol bol su için ve yürüyüş yapın.
Metabolizmanın çalışması; sindirim ve emilimin gerçekleşmesi için yeterince su için ve her gün en az 30 dakika yürüyüş yapın.
Kurban Bayramında Yapabileceğiniz Light Yemek Tarifi
Sebze Garnili Dana İncik
Dana eti demirden en zengin et türüdür. Özellikle çocuklar; doğurganlık çağındaki kadınlar ve hamileler demirden zengin beslenmek durumundadır. Ayrıca kırmızı etin protein kalitesi yüksek ve oldukça doyurucudur. Sağlıklı beslenmenin en önemli şartı çeşitlilik ve dengedir. Kilo kontrolü döneminde de bu çeşitlilik unutulmamalıdır. Tavuk eti ne kadar hafif diyet ürünü olarak kabul görse de dana eti de yağsız olarak haftada bir iki defa tüketilmelidir.
Demirden zengin yiyecekler eğer C vitamini içeren sebze ve meyvelerle birlikte tüketilirse içindeki demirin vücut tarafından maksimum kullanılması sağlanır.
Bu tarif biraz tas kebabına biraz da et soteye benziyor. Ancak dana incik kullandığım ve pişirme yöntemim farklı olduğu için dana incik isminde karar kıldım. Yanında hazırladığım sebze garnitür sayesinde dana incik içindeki demiri de maksimum oranda kullanabiliyoruz.
Malzemeler ( 4 Kişilik)
400 gr. Dana İncik
Tuz; kekik; biberiye (rosemarry)
1 kaşık biber salçası
Su
Sebze Garnitürü
1 adet yeşil dolmalık biber
1 adet kırmızı taze biber (kapya)
1 büyük boy taze kabak
2 yemek kaşığı zeytinyağı
2 orta boy kuru soğan
5-6 diş sarımsak
Tuz
Yapılışı
Düdüklü tencereye su ve yıkadığınız dana incikleri yerleştirip yaklaşık 30 dakika pişirin.
Soğanları halka halka doğrayıp zeytinyağı ile birlikte soteleyin. Biberleri ve kabakları da jülyen doğrayın (kibrit çöpü şeklinde). Sotelenen soğanlara ekleyip 10 dakika tahta spatulayla karıştırarak pişirmeye devam edin. İnce ince doğradığınız sarımsakları ve tuzu da ekleyip 2 dakika çevirin. Ocağın altını kapayın. Pişen sebzeleri servis için kullanacağınız kapaklı cam kaba alın. Sebze sote yaptığınız tavada sarımsak kırıntıları kalacaktır bunları temizlemeyin. Haşlanan dana incikleri tencereden çıkarıp kesme tahtası üzerinde ince ince dilimleyin. Az önce sebze sotelediğiniz tavaya alıp ocağın altını açın. Eti haşladığınız sudan 1 kepçe alıp bir kaseye koyun; biber salçasını ekleyip karıştırın. Salça tamamen eridikten sonra salçalı et suyunu tavadaki etlerin üzerine dökün. Tuz; biberiye ve kekiği üzerine serptikten sonra 5 dakika suyunu çektirin.
Tüm yaptığınız yemeği dört kişiye paylaştırın ve sebzelerle birlikte sıcak servis edin.
Not: Bu makale www.beslenmevediyet.org ve www.aysenarican.com sitesinde de yayınlanmaktadır.
Kurban Eti sağlıklı mıdır?
Normalde kasaptan aldığımız etle kurban etinin tek farkı dinlendirme süresidir. Kurbanda kesilen hayvanın eti genellikle yeterince dinlendirilmeden tüketildiği için sindirim ve boşaltım sisteminde önemli rahatsızlıklara sebep olabilirler. Bir de tüketilen etin yağlı olup olmaması sağlıklı olmasını etkiler. Çok yağlı etler; sakatatların fazla tüketilmesi vücuda çok fazla kolesterol alınmasına neden olur. Fazla yağlı beslenmek bağışıklık sistemi hücrelerinin fonksiyonlarını bozabilir. Kısaca en az 24 saat buzdolabında dinlendirilmiş kurban eti makul ölçülerde tüketilirse sağlıklıdır.
Kurban etlerini 24 saat dinlendirdikten sonra tüketin.
Bayramın birinci günü küçük kentlerde tüm kurbanların kesimi sabah erken saatlerde başlar ve genellikle öğle yemeğinde de kavurması ve böbreği tüketilir. Akşam yemeğine de mutlaka kurban etiyle yapılmış bir ana yemek eklenir. Bu ritüeli değiştirmemek için kasaptan bayram öncesi et alınmalı ve ilk gün sadece 1 öğünde sebzeli et kavurma yapılmalıdır. İlk gün kurban etlerinden sadece dalak; böbrek; ciğer gibi sakatatları ızgara yapılarak tüketilebilir.
En az 24 saat buzdolabında dinlendirilen etler kanını bırakır ve sertliği de azalmış olur. Kısaca sindirimi daha da kolaylaşır ve rahatsızlık yapmayacak hale gelir.
Her gün kırmızı et tüketmek sakıncalıdır.
Normal zamanlarda kırmızı et haftada birkaç kez tüketilirken kurban bayramında neredeyse günde 2-3 porsiyon kırmızı et tüketilmektedir. Buna karşılık sebze ve meyve tüketimi ciddi oranda azalmaktadır. Her gün yüksek miktarda kırmızı et tüketimi 40 yaş üstü yetişkinler; yaşlılar ve kalp damar hastalığı olanlar için çok ciddi riskleri de peşinden getirir. Damar tıkanıklığı; kanda trigliseritlerin artması ve kalp sağlığının tehlikeye girmesi an meselesidir.
Kurban bayramında çok et yemek değil; evine et girmeyenlerin; yoksulların sevindirilmesi gerekir.
Tatlı tüketimine dikkat!
Yine kırmızı ette olduğu gibi tatlı da arada sırada tükettiğimiz yiyeceklerdir. Bayram ziyaretlerinde adet olarak tatlı ikramı yapılır. Günde 3-4 porsiyon tatlı tüketmek kalori alımını ve basit şeker alımını ciddi oranda artırır. 3-4 günlük bayram tatilinde neredeyse 2 kilo alanların sayısı hiç de az değildir. Kısa sürede yüksek kalorili beslenip hızlı kilo artması sağlığımız açısından çok tehlikelidir. Aşırı şeker tüketmek bağışıklık sistemini zayıflatır ve bizi mikroplara dolayısıyla hastalıklara daha açık hale getirir.
Bayram da olsa tatlı tüketimini sınırlandırın ve taze meyve tüketiminizi artırın. Tatlı tercihlerinizi sütlü; meyveli hafif tatlılardan yana kullanın.
Kurban Bayramında Nasıl Beslenelim?
· Güne iyi bir kahvaltı ile başlayın.
İyi bir kahvaltıda: Peynir; zeytin; haşlanmış yumurta; domates; salatalık; yeşil biber; maydanoz; taze nane; yeşil zeytin bulunabilir. Gün içinde tatlı yenilecekse bal veya reçel olmamalıdır. Tereyağ da yine kırmızı et tüketileceği için tüketilmemelidir.
· Küçük ara öğünler tüketin.
Taze veya kuru meyve; grisini; tost; sandviç; süt veya yoğurt gibi hafif yiyeceklerden sağlıklı ara öğünler hazırlayın ve yemeklerden 2-3 saat sonra tüketin. Böylece bir sonraki öğüne aç gitmemiş olursunuz. Ayrıca bağışıklık sistemini güçlendiren bu seçenekleri en iyi ara öğünlerde alabilirsiniz.
· Yemeklerinizi hafifi pişirin.
Et yemeği yaparken yağ kullanmamak; kızartma yerine fırında pişirme yöntemini kullanmak hafif yemek pişirmenin birkaç püf noktasıdır.
· Fazla tuz tüketmekten kaçının.
Yemeklerinizi pişirirken az tuz kullanın. Sofraya tuzluk getirmeyin. Tuzluk yerine baharatları tercih edebilirsiniz.
· Tatlı ikramlarının hepsine evet demeyin. Ya da küçük porsiyonlar tüketin.
Her ziyarete gittiğiniz evde ikram edilen tatlıları bitirmek durumunda değilsiniz. Mümkünse aynı gün içinde 2 ziyaretten fazla ziyarete gitmeyin. Böylece tatlı miktarları da kontrol altına alınabilir.
· Sebze ve meyve tüketmeyi ihmal etmeyin.
Kurban bayramı halk arasında et bayramı olarak da bilinir. Et bayramındayız diye hep et yemek zorunda değilsiniz. Gün içinde sağlıklı beslenmenizi sağlayacak her besin grubundan yeterince yemelisiniz. Sebze ve meyveler bu besin grupları içinde ihmale en gelmeyecek olan; vücut direncini artıran yiyeceklerdir. Sebze yemeği yoksa bol karışık mevsim salata; taze meyve bulunamıyorsa taze meyve suları tüketilebilir.
· Akşam yemeğinde hafif beslenin.
Ailece yenilen ya da davet yemeklerini öğle öğününe alın; akşam yemeklerin de sebze; yoğurt ve tam tahıl ekmeğinden oluşan hafif bir öğün tüketin.
· Bol bol su için ve yürüyüş yapın.
Metabolizmanın çalışması; sindirim ve emilimin gerçekleşmesi için yeterince su için ve her gün en az 30 dakika yürüyüş yapın.
Kurban Bayramında Yapabileceğiniz Light Yemek Tarifi
Sebze Garnili Dana İncik
Dana eti demirden en zengin et türüdür. Özellikle çocuklar; doğurganlık çağındaki kadınlar ve hamileler demirden zengin beslenmek durumundadır. Ayrıca kırmızı etin protein kalitesi yüksek ve oldukça doyurucudur. Sağlıklı beslenmenin en önemli şartı çeşitlilik ve dengedir. Kilo kontrolü döneminde de bu çeşitlilik unutulmamalıdır. Tavuk eti ne kadar hafif diyet ürünü olarak kabul görse de dana eti de yağsız olarak haftada bir iki defa tüketilmelidir.
Demirden zengin yiyecekler eğer C vitamini içeren sebze ve meyvelerle birlikte tüketilirse içindeki demirin vücut tarafından maksimum kullanılması sağlanır.
Bu tarif biraz tas kebabına biraz da et soteye benziyor. Ancak dana incik kullandığım ve pişirme yöntemim farklı olduğu için dana incik isminde karar kıldım. Yanında hazırladığım sebze garnitür sayesinde dana incik içindeki demiri de maksimum oranda kullanabiliyoruz.
Malzemeler ( 4 Kişilik)
400 gr. Dana İncik
Tuz; kekik; biberiye (rosemarry)
1 kaşık biber salçası
Su
Sebze Garnitürü
1 adet yeşil dolmalık biber
1 adet kırmızı taze biber (kapya)
1 büyük boy taze kabak
2 yemek kaşığı zeytinyağı
2 orta boy kuru soğan
5-6 diş sarımsak
Tuz
Yapılışı
Düdüklü tencereye su ve yıkadığınız dana incikleri yerleştirip yaklaşık 30 dakika pişirin.
Soğanları halka halka doğrayıp zeytinyağı ile birlikte soteleyin. Biberleri ve kabakları da jülyen doğrayın (kibrit çöpü şeklinde). Sotelenen soğanlara ekleyip 10 dakika tahta spatulayla karıştırarak pişirmeye devam edin. İnce ince doğradığınız sarımsakları ve tuzu da ekleyip 2 dakika çevirin. Ocağın altını kapayın. Pişen sebzeleri servis için kullanacağınız kapaklı cam kaba alın. Sebze sote yaptığınız tavada sarımsak kırıntıları kalacaktır bunları temizlemeyin. Haşlanan dana incikleri tencereden çıkarıp kesme tahtası üzerinde ince ince dilimleyin. Az önce sebze sotelediğiniz tavaya alıp ocağın altını açın. Eti haşladığınız sudan 1 kepçe alıp bir kaseye koyun; biber salçasını ekleyip karıştırın. Salça tamamen eridikten sonra salçalı et suyunu tavadaki etlerin üzerine dökün. Tuz; biberiye ve kekiği üzerine serptikten sonra 5 dakika suyunu çektirin.
Tüm yaptığınız yemeği dört kişiye paylaştırın ve sebzelerle birlikte sıcak servis edin.
Not: Bu makale www.beslenmevediyet.org ve www.aysenarican.com sitesinde de yayınlanmaktadır.