Uyku Düzeniniz Bozuk mu?
Ayşe Hanım bir yıla yakın zamandır artarak devam eden bir uyku probleminden bahsediyordu. Üç çocuklu bir ev hanımıydı. Çocuklarını kısa aralıklarla evlendirmişti. Evlilik telaşı sırasında uykularında bozulmalar oluyordu ancak son bir yıldır artarak devam etmişti. Evliliklerle birlikte çocukların sorunları da artmıştı ve akşamları kocasıyla sık sık bu konuları konuşuyorlardı. Zor bir evlilikleri olmuştu. Hep çok çalışmaları gerekmişti. Şimdi de çocukları için endişeleniyorlardı. Ayşe Hanım önceleri geceleri uykuya dalmakta güçlük çekiyordu. Sonra uykuya daldıktan bir süre sonra uyanmaya başladı ve bu gecede 3-5 kez olmaya devam etti. Sabahları da erkenden; tamamen uykuya doymuş olarak uyanıyordu. Uyku kalitesinin bozukluğu nedeniyle gün içinde uykulu; sinirli ve gergin oluyordu.
Yukarıda anlattığım hayali öykü günlük yaşamda pek çok kadının ya da erkeğin başına gelmektedir.Çalışan erkekler ve çalışan kadınlar özellikle bugünlerde; yaşadığımız ekonomik krizin neden olduğu gerginlik nedeniyle uyku bozuklukları yaşarken; ev hanımları çocuklarıyla ya da yakınlarıyla ya da eşleriyle yaşadıkları problemler yüzünden uyku bozuklukları yaşayabilmektedirler. Uyku bozukluğu sıklığı yaşla birlikte artmaktadır. Yıllar içinde birikmiş sorunların ağırlığı kişilerde bazı ruhsal sorunlara neden olmakta; bu durumun belirtilerinden birisi olarak da uyku bozuklukları oluşmaktadır. Depresyonlu her 4 hastadan birisi uyku bozukluğu çekerken; panik atak; alkol kullanımı ve aşırı anksiyetesi olan kişilerde de uyku bozukluğu görülmektedir.
Uyku bozuklukları sadece uyuyamama şeklinde değil; aşırı uyuma şeklinde de görülebilir. Ayrıca pek çok hastalığa bağlı olarak görülebileceği gibi herhangi bir hastalığı olmayan kişilerde de görülebilir. Türkiye’de yaklaşık her 4 kişiden birinde görülmektedir. Çok çeşitli şekillerde görülebilir:
Bazı kişiler dinlendirici uyku; derin uyku uyuyamazlar. Bu nedenle gün içinde sürekli uykulu dolaşırlar.
Bazıları aşırı uyurlar; uykudan uyanmakta güçlük çekerler.
Bazı kişilerin uyku-uyanıklık ritimleri normale uymaz. Gün içinde geç kalkarlar; gece yaşarlar. Gece daha aktif; gün içinde verimsizdirler.
Bazı kişiler uykuya geçişte zorlanırlar. Yatağa yattıktan yarım ya da bir saat sonra bile uykuya dalamamış olabilirler.
Bazı kişilerde kabuslu uyku görülebilir.
Özellikle çocuklarda gece işemeleri ve uyurgezerlik de uyku bozuklukları arasında yer alır.
Uykusuzluk (insomnia) uyku bozukluklarının sadece bir tipini tanımlar. Çok çeşitli nedenleri vardır:
Stres; yolculuk v.s nedeniyle; hastalıklara bağlı( ülser ağrısı; eklem ve kas ağrıları; Parkinson; solunum problemleri; tiroid’in aşırı çalışması); Psikiyatrik rahatsızlıklar( depresyon; panik atak v.s); İlaç ve alkol alımına bağlı uykusuzluk oluşabilir.
TEDAVİ:
Her sabah belli bir zamanda kalmak. Yatakta kalma isteğine karşı koymak.
Her akşam belli bir zamanda yatmak. Yatmadan yarım saat önce T.V izlemeyi kesmek ve gevşeme olanağı yaratmak.
Karnınız aç ya da aşırı tokken uyumaya çalışmamak.
Doğru bir uyku ortamı oluşturmak. Sessiz; ısı; ışık ve nemi uygun bir odada uyumak.
Kahve; çay ve kolalı içeceklerden uzak kalmak; en azından gece bunlardan uzak durmak.
Gündüz uyku uyunuyorsa; bundan vazgeçmek.
Uyuma konusunda ısrarcı olmamak. Yatakta kitap okuyarak; ya da müzik dinleyerek uykuya dalmayı kolaylaştırmak.
Bir uyku düzeni oluşturmak ciddi bir iştir. Bu nedenle yukarıdaki listeyi ciddiyetle uygulamak gerekir.
Tüm önlemlere rağmen uyku problemi çözülemiyorsa terapi yardımı almak ya da bir psikiyatrist’in önereceği uygun ilaçları kullanmak yararlı olacaktır. Sağlıcakla kalın.
OLAY GAZETESİNDE DE YAYINLANMIŞTIR.
Yukarıda anlattığım hayali öykü günlük yaşamda pek çok kadının ya da erkeğin başına gelmektedir.Çalışan erkekler ve çalışan kadınlar özellikle bugünlerde; yaşadığımız ekonomik krizin neden olduğu gerginlik nedeniyle uyku bozuklukları yaşarken; ev hanımları çocuklarıyla ya da yakınlarıyla ya da eşleriyle yaşadıkları problemler yüzünden uyku bozuklukları yaşayabilmektedirler. Uyku bozukluğu sıklığı yaşla birlikte artmaktadır. Yıllar içinde birikmiş sorunların ağırlığı kişilerde bazı ruhsal sorunlara neden olmakta; bu durumun belirtilerinden birisi olarak da uyku bozuklukları oluşmaktadır. Depresyonlu her 4 hastadan birisi uyku bozukluğu çekerken; panik atak; alkol kullanımı ve aşırı anksiyetesi olan kişilerde de uyku bozukluğu görülmektedir.
Uyku bozuklukları sadece uyuyamama şeklinde değil; aşırı uyuma şeklinde de görülebilir. Ayrıca pek çok hastalığa bağlı olarak görülebileceği gibi herhangi bir hastalığı olmayan kişilerde de görülebilir. Türkiye’de yaklaşık her 4 kişiden birinde görülmektedir. Çok çeşitli şekillerde görülebilir:
Bazı kişiler dinlendirici uyku; derin uyku uyuyamazlar. Bu nedenle gün içinde sürekli uykulu dolaşırlar.
Bazıları aşırı uyurlar; uykudan uyanmakta güçlük çekerler.
Bazı kişilerin uyku-uyanıklık ritimleri normale uymaz. Gün içinde geç kalkarlar; gece yaşarlar. Gece daha aktif; gün içinde verimsizdirler.
Bazı kişiler uykuya geçişte zorlanırlar. Yatağa yattıktan yarım ya da bir saat sonra bile uykuya dalamamış olabilirler.
Bazı kişilerde kabuslu uyku görülebilir.
Özellikle çocuklarda gece işemeleri ve uyurgezerlik de uyku bozuklukları arasında yer alır.
Uykusuzluk (insomnia) uyku bozukluklarının sadece bir tipini tanımlar. Çok çeşitli nedenleri vardır:
Stres; yolculuk v.s nedeniyle; hastalıklara bağlı( ülser ağrısı; eklem ve kas ağrıları; Parkinson; solunum problemleri; tiroid’in aşırı çalışması); Psikiyatrik rahatsızlıklar( depresyon; panik atak v.s); İlaç ve alkol alımına bağlı uykusuzluk oluşabilir.
TEDAVİ:
Her sabah belli bir zamanda kalmak. Yatakta kalma isteğine karşı koymak.
Her akşam belli bir zamanda yatmak. Yatmadan yarım saat önce T.V izlemeyi kesmek ve gevşeme olanağı yaratmak.
Karnınız aç ya da aşırı tokken uyumaya çalışmamak.
Doğru bir uyku ortamı oluşturmak. Sessiz; ısı; ışık ve nemi uygun bir odada uyumak.
Kahve; çay ve kolalı içeceklerden uzak kalmak; en azından gece bunlardan uzak durmak.
Gündüz uyku uyunuyorsa; bundan vazgeçmek.
Uyuma konusunda ısrarcı olmamak. Yatakta kitap okuyarak; ya da müzik dinleyerek uykuya dalmayı kolaylaştırmak.
Bir uyku düzeni oluşturmak ciddi bir iştir. Bu nedenle yukarıdaki listeyi ciddiyetle uygulamak gerekir.
Tüm önlemlere rağmen uyku problemi çözülemiyorsa terapi yardımı almak ya da bir psikiyatrist’in önereceği uygun ilaçları kullanmak yararlı olacaktır. Sağlıcakla kalın.
OLAY GAZETESİNDE DE YAYINLANMIŞTIR.