Sonbahar Depresyonu
SONBAHAR DEPRESYONUNA DİKKAT EDİN
Yaz bitti ; güneşli günler yerini yağmur bulutlarına bırakıyor. Sonbaharla birlikte enerjinizin azaldığını; sabah uyanmakta zorlandığınızı ; yataktan kalkmakta güçlük çektiğinizi fark edebilirsiniz . Bu durumun nedeni; sonbahar depresyonu olabilir.
Depresyon ile birlikte kişide ; isteksizlik; karamsarlık; sıkıntı; çabuk öfkelenme; yorgunluk ; sabahları yorgun ve bitkin uyanma ; uykusuzluk ya da çok uyuma isteği; neşesiz ve sinirli bir ruh hali; hareketlerde yavaşlama; geçmişe yönelik suçluluk ve pişmanlık duyguları;cinsel istekte azalma; dalgınlık; unutkanlık ; iştahta artma veya azalma belirtileri görülmektedir. Sonbaharın gelmesi ile birlikte bu belirtilerden birkaçını yaşıyorsanız mevsimsel bir depresyondan bahsedebiliriz.
Bu depresyonu ortaya çıkaran nedenlerden birisi ; azalan güneş ışınlarıdır. Yetersiz gelen güneş ışınları hormonları ; beynin kimyasını ve uykuyu düzenleyen biyolojik saati olumsuz etkilemektedir. Dik gelen güneş ışınları serotonin dediğimiz mutluluk hormonlarının daha fazla üretimine neden olmaktadır. Melatonin dediğimiz hormon; karanlıkta ; ışıksız ortamlarda daha fazla salgılanır ve uyku hormonu olarak adlandırılır. Gözlerimiz ışık enerjisini kimyasal bir enerjiye dönüştürebilir. Bu nedenle sonbaharla birlikte az gelen ışınlar mutluluk hormonlarının salgılanmasını azaltıp uyku hormonlarının artmasına neden olarak sonbahar depresyonunun oluşmasına neden olmaktadır.
Sonbahar kişiye hüznü çağrıştırır . Bu algılama biçimi kişinin yaşamına bakışını olumsuz etkilediğinden depresyonun ortaya çıkmasına zemin hazırlayabilir. Sonbahar ve kış aylarında kişilerde depresif belirtilerin arttığı; geçmişte depresyon yaşayan kişilerde bu belirtilerin yeniden tekrarlandığı araştırmalarla desteklenmiş olup kadınlarda erkeklere göre bu oranların daha yüksek olduğu gözlenmiştir.
Okulların açılması; işe dönülmesi; sorumlulukların artması ; izinlerin bitmesi; yağmurlu günler nedeni ile evde daha fazla zaman geçirilmesi.. Tatil ve dinlenmeyle geçen yaz günlerinden sonra gelen yoğunluk mevsimsel depresyona zemin hazırlayabilir.
Bu depresyon sürecine önlem almak için spor yapabilir ;açık hava yürüyüşlerine sık sık çıkabilirsiniz. Kendinizi eve kapatmamalısınız ; size keyif veren arkadaş sohbetleriniz için dışarıda randevulaşabilirsiniz. Gün ışığından daha fazla yararlanmak için perdeleri açık tutmalı ve geç kalkmamaya özen göstermelisiniz. Geç yatmayın ve genellikle aynı saatte uyanın. Kahvaltıyı kesinlikle atlamayın. Gün içerisinde yağlı; aşırı şekerli ve karbonhidrat içeren besinlerden uzak durulması bu dönemde yararlı olacaktır. Yaz tatilleriniz bitmiş olsa da kısa kış tatilleri yaratmalısınız ; bu düşünce size ye bir enerji verecektir. Eylül ayı ile birlikte kendinize bir yaşam planı oluşturun; aylık hedefler koyarak dikkatinizi bedeninizden uzaklaştırmalısınız. En yakın sinema; tiyatro ; konser tarihlerini bir köşeye yazın ve günü geldiğinde sevdiklerinizle birlikte bu etkinliklerde yer alın. İş yerinde kendinize kısa molalar yaratın ; iyi bir tatil geçirdiğinizi düşünün ve güzel tatil anılarınızdan arkadaşlarınıza bahsedin . Hava bulutlu olduğunda dışarı çıkmak isteğiniz olmasa da dışarı çıkmak için çaba göstermelisiniz.
Tüm çabalarınıza rağmen kendinizi kötü hissediyor ve harekete geçmek için gerekli enerjiye sahip olamıyorsanız bir uzman desteği almak için geç kalmamalısınız.
Psk Eda Gökduman