Psikodrama Nedir? Psikodramayı Ne Kadar Tanıyoruz?
Psikodramanın hedeflerinden biri de Adam Blatner’in deyimiyle grup üyelerinin “Psikolojik okur yazarlığa” yönelmesidir. Böylelikle hızla değişen çevremizin baskılarıyla başa çıkmada sosyal ve psikolojik olarak güçlerimizin farkına varıp; aktif hale gelmesi sağlamaktır.
Eylem Hızlı Bir Öğreticidir:
Duyarsam unuturum;
Görürsem hatırlarım;
Yaparsam öğrenirim.
Çin Atasözü
Psikodrama da aktif bir öğrenme süreci vardır; grup mekanın içinde bir sahne belirler ve eylemler bu sahnede gerçekleşir. Eylem her zaman daha hızlı fark etmeyi ve öğrenmeyi sağlar. Isınma oyunları ile ortaya çıkan eylemler; kişideki spontanlığı ortaya çıkararak gücünü yeniden fark etmesini sağlar. Yeniden diyorum; çünkü spontanlık doğuştan varolan bir güçtür; ancak sosyalleşme sürecinde toplumsal rollerin öğrenilmesi ile zaman içinde azalır.
Psikodramanın diğer tekniklere görece üstünlüğü sorunu çözmenin ötesine giden becerileri de kazandırmasıdır.
Sorunların nedenleri çoğu zaman iletişim becerisi; kişiler arası sorun çözme becerisi; benlik bilincini kazanmaktan yoksun olmaktan kaynaklanmaktadır. Psikodramada kullanılan rol değiştirme; eşleme; ayna gibi temel teknikler benlik bilinci kazandırma; empati yeteneğini geliştirme;iletişim ve anlaşmazlıkların çözümü konusunda yeni yolların öğrenilmesini sağlayacaktır.
Tekniklerin Kullanımına Birkaç Örnek:
Psikolojik sorunlarla başa çıkmakta başkalarının bizim gibi düşünme ve davranma zorunda olmadığını ve bizlere benzeme zorunluluğunun olmadığının anlaşılması önemlidir. Psikodramadaki temel teknikler bu noktada işlevsel bir değer taşır.
Rol Değiştirme: Hiç sorununuz olan bir arkadaşınızla rol değiştirdiniz mi? Ya da annenizin yerine geçip düşündünüz mü? Babanızın rolünde kendinize neler söylerdiniz?
Eşleme: Başkasının rolünde neler söylerdiniz? Başkasının rolünde düşünmek ve onun gibi hissederek kazanacağınız empati ve benlik bilinci; hayatınızda farklı biçimlerde düşünmenizi sağlayarak; başkalarını anlamanızı kolaylaştırır.
Ayna: Bir role sahip olmakla ; o rolü seyretmek arasında gidip gelerek durumu gözden geçirme fırsatı yakalanır. Burada yaşamdan kesit olarak canlandırılan sahne yeniden yazılıp; grubunda yardımı ile yeni eklemeler yapılabilir.
8-10 Kişilik Gruplarda Neler Yapıldığına Örnekler:
Geçen yıllarda yapılan psikodrama yöntemleri ile sınav kaygısı tanıma çalışmasından gençlerimiz başarılı sonuçlar almıştır. 12 haftalık süreç sonucunda sınavla ilgili kaygıları ile başa çıkmak yanında; duygu ve düşüncelerinin kendi seçimleri olduğuna dair farkındalıkları artmıştır. Hedefledikleri (Tıp Fakültesi; Hukuk Fakültesi vb.) bölümlere engellerini aşarak ulaşmışlardır. Sınav kaygısının yanı sıra; benlik bilincinin artırılması ve kendini tanıyarak yeni rollerin deneyimlenmesiyle iletişim sorunları ve çatışma çözme noktasında da kazanımlar olmuştur. Zaten psikodramanın diğer tekniklere üstünlüklerinden bir tanesi de pek çok beceriyi aynı anda geliştiriyor olmasıdır.
Neden Gençlerle Çocuklarla Çalışmak Önemlidir?
Dikkatimizi özellikle çocuklara gençlere yöneltiyoruz !
Gençlerle ya da çocuklarla çalışmak iki açıdan önemlidir. Bir tanesi henüz rollerin katılaşmamış olmasıdır. Diğeri de kalıplaşmış sosyal rolleri az kullandıkları ya da kullanmadıkları gibi; yeni rolleri kolay benimseyerek; alternatif oluşturabilmeleri ve spontan davranarak geleceği farklı kurgulama konusunda bize umut vermeleridir.
Neden grup çalışması daha etkilidir?
Çünkü grup mikrokozmozdur. Yani yaşadığımız evrenin küçük bir kopyasıdır. İletişim kurarken çevremizdekilere nasıl davranıyorsak; grup içinde de bu şekilde davranırız. Küçük bir grup modelinde tüm davranışlarımızı gözden geçirebilir yeni rol modellerini deneyimleyerek ya da grup arkadaşlarımızdan öğrenerek alternatif yöntemleri deneyerek çevremizde istediğimiz güzellikte olumlu bir atmosfer oluşturabiliriz.
Psikodramanın Olmazsa Olmazları:
Sahne
Protagonist
Yönetici
Yardımcı Egolar
Grup
Psikodramada Süreç:Psikodramada nasıl bir süreç izlendiği burada kısa başlıklarla tanıtmak amacıyla özetlense de detaylar oldukça fazladır. Bu detaylı sürecin doğru işlenmesi liderin eğitiminin önemini ortaya çıkarmaktadır. Isınma-Oyun-Paylaşım psikodramanın 3 aşamasıdır.
Başlangıç ve Isınma: Liderin ve grubun sürece hazırlandığı tanıma; grubun ihtiyacını sezme; iletişim kurma stillerinin gözlendiği; sahne ve oyun için hazırlık aşaması. Isınma ile yeni protagonist adayları ortaya çıkabilir.
Oyun Aşaması: Çekirdek konunun çalışılarak; protagonistin ve grup üyelerinin katarsis yaşadığı aşamadır. Psikodramanın en eyleme dönük aşamasıdır. Anlatma yap! bu aşamanın temel ilkesidir. Yani grup üyesi sözcüklerden çok bedenini; sahneyi; salondaki objeleri bir anlatım aracı olarak kullanır.
Kapanış ve Paylaşım:Rol geribildirimleri ile başlar; bazı üyeler özdeşim geri bildiriminde de bulunur.Üyeler kendi yaşamları ile ilgili çağrışımları da bu aşama da paylaşırlar.Paylaşımlar sırasında yargı; yorum ve eleştiri yapılmasına izin verilmez.
Tabi ki PSİKODRAMA bu anlatılanlardan daha fazladır. Bu güçlü tekniği dilerim bir gün deneyimleme fırsatı yakalarsınız…
Eylem Hızlı Bir Öğreticidir:
Duyarsam unuturum;
Görürsem hatırlarım;
Yaparsam öğrenirim.
Çin Atasözü
Psikodrama da aktif bir öğrenme süreci vardır; grup mekanın içinde bir sahne belirler ve eylemler bu sahnede gerçekleşir. Eylem her zaman daha hızlı fark etmeyi ve öğrenmeyi sağlar. Isınma oyunları ile ortaya çıkan eylemler; kişideki spontanlığı ortaya çıkararak gücünü yeniden fark etmesini sağlar. Yeniden diyorum; çünkü spontanlık doğuştan varolan bir güçtür; ancak sosyalleşme sürecinde toplumsal rollerin öğrenilmesi ile zaman içinde azalır.
Psikodramanın diğer tekniklere görece üstünlüğü sorunu çözmenin ötesine giden becerileri de kazandırmasıdır.
Sorunların nedenleri çoğu zaman iletişim becerisi; kişiler arası sorun çözme becerisi; benlik bilincini kazanmaktan yoksun olmaktan kaynaklanmaktadır. Psikodramada kullanılan rol değiştirme; eşleme; ayna gibi temel teknikler benlik bilinci kazandırma; empati yeteneğini geliştirme;iletişim ve anlaşmazlıkların çözümü konusunda yeni yolların öğrenilmesini sağlayacaktır.
Tekniklerin Kullanımına Birkaç Örnek:
Psikolojik sorunlarla başa çıkmakta başkalarının bizim gibi düşünme ve davranma zorunda olmadığını ve bizlere benzeme zorunluluğunun olmadığının anlaşılması önemlidir. Psikodramadaki temel teknikler bu noktada işlevsel bir değer taşır.
Rol Değiştirme: Hiç sorununuz olan bir arkadaşınızla rol değiştirdiniz mi? Ya da annenizin yerine geçip düşündünüz mü? Babanızın rolünde kendinize neler söylerdiniz?
Eşleme: Başkasının rolünde neler söylerdiniz? Başkasının rolünde düşünmek ve onun gibi hissederek kazanacağınız empati ve benlik bilinci; hayatınızda farklı biçimlerde düşünmenizi sağlayarak; başkalarını anlamanızı kolaylaştırır.
Ayna: Bir role sahip olmakla ; o rolü seyretmek arasında gidip gelerek durumu gözden geçirme fırsatı yakalanır. Burada yaşamdan kesit olarak canlandırılan sahne yeniden yazılıp; grubunda yardımı ile yeni eklemeler yapılabilir.
8-10 Kişilik Gruplarda Neler Yapıldığına Örnekler:
Geçen yıllarda yapılan psikodrama yöntemleri ile sınav kaygısı tanıma çalışmasından gençlerimiz başarılı sonuçlar almıştır. 12 haftalık süreç sonucunda sınavla ilgili kaygıları ile başa çıkmak yanında; duygu ve düşüncelerinin kendi seçimleri olduğuna dair farkındalıkları artmıştır. Hedefledikleri (Tıp Fakültesi; Hukuk Fakültesi vb.) bölümlere engellerini aşarak ulaşmışlardır. Sınav kaygısının yanı sıra; benlik bilincinin artırılması ve kendini tanıyarak yeni rollerin deneyimlenmesiyle iletişim sorunları ve çatışma çözme noktasında da kazanımlar olmuştur. Zaten psikodramanın diğer tekniklere üstünlüklerinden bir tanesi de pek çok beceriyi aynı anda geliştiriyor olmasıdır.
Neden Gençlerle Çocuklarla Çalışmak Önemlidir?
Dikkatimizi özellikle çocuklara gençlere yöneltiyoruz !
Gençlerle ya da çocuklarla çalışmak iki açıdan önemlidir. Bir tanesi henüz rollerin katılaşmamış olmasıdır. Diğeri de kalıplaşmış sosyal rolleri az kullandıkları ya da kullanmadıkları gibi; yeni rolleri kolay benimseyerek; alternatif oluşturabilmeleri ve spontan davranarak geleceği farklı kurgulama konusunda bize umut vermeleridir.
Neden grup çalışması daha etkilidir?
Çünkü grup mikrokozmozdur. Yani yaşadığımız evrenin küçük bir kopyasıdır. İletişim kurarken çevremizdekilere nasıl davranıyorsak; grup içinde de bu şekilde davranırız. Küçük bir grup modelinde tüm davranışlarımızı gözden geçirebilir yeni rol modellerini deneyimleyerek ya da grup arkadaşlarımızdan öğrenerek alternatif yöntemleri deneyerek çevremizde istediğimiz güzellikte olumlu bir atmosfer oluşturabiliriz.
Psikodramanın Olmazsa Olmazları:
Sahne
Protagonist
Yönetici
Yardımcı Egolar
Grup
Psikodramada Süreç:Psikodramada nasıl bir süreç izlendiği burada kısa başlıklarla tanıtmak amacıyla özetlense de detaylar oldukça fazladır. Bu detaylı sürecin doğru işlenmesi liderin eğitiminin önemini ortaya çıkarmaktadır. Isınma-Oyun-Paylaşım psikodramanın 3 aşamasıdır.
Başlangıç ve Isınma: Liderin ve grubun sürece hazırlandığı tanıma; grubun ihtiyacını sezme; iletişim kurma stillerinin gözlendiği; sahne ve oyun için hazırlık aşaması. Isınma ile yeni protagonist adayları ortaya çıkabilir.
Oyun Aşaması: Çekirdek konunun çalışılarak; protagonistin ve grup üyelerinin katarsis yaşadığı aşamadır. Psikodramanın en eyleme dönük aşamasıdır. Anlatma yap! bu aşamanın temel ilkesidir. Yani grup üyesi sözcüklerden çok bedenini; sahneyi; salondaki objeleri bir anlatım aracı olarak kullanır.
Kapanış ve Paylaşım:Rol geribildirimleri ile başlar; bazı üyeler özdeşim geri bildiriminde de bulunur.Üyeler kendi yaşamları ile ilgili çağrışımları da bu aşama da paylaşırlar.Paylaşımlar sırasında yargı; yorum ve eleştiri yapılmasına izin verilmez.
Tabi ki PSİKODRAMA bu anlatılanlardan daha fazladır. Bu güçlü tekniği dilerim bir gün deneyimleme fırsatı yakalarsınız…