İlişkide Hayalkırıklığı
Çift Terapileri süresince çalışma planı değişebilirken; yinede başlangıçta kesin amaçları belirlemek önemlidir.
Müdahaleler; çiftlerin sorunlarını çözmesine yardımcı olmak için terapist tarafından yapılan işlemlerdir.
Müdahaleler terapistin eğitimine ve danışanların ihtiyaçlarına dayalı olarak seçilir. Bu çiftlerin psikoterapi terapi planı; geniş terapötik yaklaşımlardan elde edilen; bilişsel; davranışsal; aile merkezli; çözüm odaklı bilgi veren müdahaleler içerir.
İlişkide hayal kırıklığına neden olan davranışlar:
Terapide Uzun Süreli Amaçlar:
Müdahaleler; çiftlerin sorunlarını çözmesine yardımcı olmak için terapist tarafından yapılan işlemlerdir.
Müdahaleler terapistin eğitimine ve danışanların ihtiyaçlarına dayalı olarak seçilir. Bu çiftlerin psikoterapi terapi planı; geniş terapötik yaklaşımlardan elde edilen; bilişsel; davranışsal; aile merkezli; çözüm odaklı bilgi veren müdahaleler içerir.
İLİŞKİDE HAYALKIRIKLIĞI
İlişkide hayal kırıklığına neden olan davranışlar:
- Eşlerden birinin dokunma davranışının olmamasının hissedilmesinde artış olması. (mesafeli; ayrı ve/veya kırgın durma)
- Eşi ve kendisi arasında iletişimde; ilgilerde ve birlikte yapılan aktivitelerde azalmayla birlikte kendi yaşamına doğru bir eğilim olması.
- Bir yada her iki eşte; ilişkinin boşanma yada ayrılmaya doğru kötüleşeceği korkularının olması.
- İlişkinin gerekleri için ortaklaşa yapılan başarısız girişimlerin yarattığı soğukluğun yada tartışmaların olması.
- Geçmişteki kişisel yada ilişkisel hayal kırıklıkları için diğer eşin suçlanması.
- İlişkideki soğukluk yada tartışmalar nedeniyle gelecek için plan yapma zorluğunun bulunması.
- Negatif sonuçlar doğuran ilişkinin; kişinin ve/veya eşin beklentileri.(Engellenme; hayal kırıklıkları; depresyon; anksiyete; öfke gibi.)
- Geçmişteki ilişkisel ve kişisel hayal kırıklıkları ile kaygının artması.
- Her eşin ilişki hoşnutsuzluğunu azaltmak için yapacağı değişikler hakkındaki tutumunun tanımlaması.
- İlişkinin zayıf ve güçlü yanlarının tespit edilmesi;
- Eşlerin ilişkiyi iyileştirmek için yapacağı değişiklikleri listelemesi.
- Her eşin; mevcut işlevi etkileyebilecek; kişisel ve ilişkinin gelişimsel geçmişini tanımlamaları.
- İlişkideki çatışmaya; hayal kırıklığına ya da engellenmeye yol açan açık ve kapalı beklentilerin sonlandırılmasında anlaşmaya varılması.
- Gelişmesi istenen ya da gelişmesine ihtiyaç duyulan ama geliştirilmeyen davranışların tanımlanması.
- Her eşin; ilişkisel ve kişisel arzularının gerçekleşenleri ve gerçekleşmeyenleri ifade etmeleri.
- Her eşin; hayatlarındaki tahmin edilebilir ya da edilemez değerlendirmelerin; başa çıkma çabalarına ve duygularına olan etkilerini tanımlamaları.
- Eşin suçlanması bir kenara bırakılarak; birbirlerine yapabildikleri en iyi onaylamayı göstermeleri.
- Hayat koşulları ile kişisel başa çıkma çabalarının planlanmamış bir sonucu olarak bazı mevcut problemlerin karşılıklı anlaşılmasının ifade edilmesi.
- Başa çıkmayı gerekli kılan stresli hayat koşullarının aydınlatılması.
- Hayatın stresörleri ile bir takım gibi işbirliği yaparak başa çıkmaya başlamanın sağlanması.
- İlişkideki rollerin ve beklentilerin yeniden tanımlanması
- Mevcut çarelerin ve ihtiyaçların tanımlanması.
- İlişki içinde ve dışında karşılaşılacak ihtiyaçların belirlenmesi.
Terapide Uzun Süreli Amaçlar:
- Eşlerin; birbirlerinin ilgilerini dikkate alma ve ihtiyaçlarını karşılamak için kendilerini yeniden adamaları.
- Eşlerin mevcut ilişkilerinin yararları ve zararlarının farkına varmaları ve bu ilişkinin pozitif yönde inşa edilmesi için çabalarda bulunmaları.
- Mevcut başa çıkmaya yardımı arttırmak için ilişki kontratı yapılması.
- Bir takım gibi birlikte çalışarak başa çıkmayı geliştirme.
- Eşlerin ilişkideki memnuniyetsizliği en iyi şekilde tanımlamaları için; değişimin dört düzeyinin belirlenmesi (öncelikli niyetler; niyetler; hareket; devam ettirme.). ve birlikte terapide tartışılması.
- Eşlerden mevcut ilişkinin güçlü taraflarını tanımlamalarının istenmesi.
- Her iki eşten mevcut ilişkide geliştirmek istedikleri unsurları tanımlamalarının istenmesi.
- Her iki eşin; ilişkide geliştirmek istedikleri hususlarda; gelişime neden olabilecek değişimleri içeren 3 tarzı listelemeleri.
- Her iki eşin; mevcut etkileşim tarzı ile ilgili bireysel gelişimlerindeki önemli olayları ortaya çıkarmaları.
- Her iki eşin; mevcut etkileşim tarzı ile ilgili ilişkisel gelişimlerindeki önemli olayları ortaya çıkarmaları.
- Eşlerden; birbirlerine olan beklentilerini tanımlamalarının istenmesi.(örneğin; açık ve net ilişki kontratı.)
- Eşlerden; hiç anlatılmamış beklentilerini anlatmalarının istenmesi.(örneğin; kapalı iletişim kontratı.)
- Her eşin; orijinal ilişki kontratındaki kazanımlarını keşfetmeleri.(açık ve kapalı olarak her ikisinin de.)
- Eşlerin ilişkilerindeki çatışma; hayal kırıklığı ya da engellenmelere neden olan negatif yönün keşfedilmesi.
- Engellenme; hayal kırıklığı ya da çatışmanın kaynağı olan beklentilerin elemine edilmesi kararının desteklenmesi.
- Eşlerin; ilişki kontratının zaman içinde nasıl değiştiğinin keşfedilmesi.
- Eşlerin ilişki kontratlarında değişime ihtiyaç duyan ama asla değişmeyen yönlerin keşfedilmesi.
- Her eşin kişisel arzularını ve bunları gerçekleştirdikleri ve gerçekleştiremedikleri şeklinde tanımlamaları.
- Eşlerin; ilişkileri için arzularını ve bunları gerçekleştirdikleri ve gerçekleştiremedikleri şeklinde tanımlamalarının istenmesi.
- Eşlerin; birbirlerinin fark edilen arzuları için minnettarlık ifadesi ihtiyaçlarının ve gerçekleşmeyen arzuları için dargınlığın giderilmesinin yollarının keşfedilmesi.
- Eşlerin;(paylaşılan hayatın sürekliliği ve tahmin edilebilirliği de göz önüne alınarak) hayat hikayelerini birlikte anlatmaları.
- Eşlerin paylaşılan hayatın fedakarlıkları; seçimleri ve sürprizleri de dikkate alınarak hayat hikayelerini tekrar anlatmaları.
- Eşlerin; geçmiş hayatlarının iki versiyonunu; bu iki versiyondaki başa çıkma ve duygusal etkilerini de dikkate alarak karşılaştırmalarına ve mukayese etmelerine yardımcı olunması.
- Geçmişte en iyi karar olarak belirlenen; hayal kırıklığının kaynağı olan kararların tercihleri etkileyen durumsal faktörleri de düşünerek tekrar ifade edilmesi.
- Her eşin; diğer eşi suçlamayı azaltarak hayal kırıklığı yaratan kararlar için kişisel sorumluluk almalarının sağlanması.
- Eşlerin hayat zorluklarıyla başa çıkma adına yaptığı bireysel girişimlerin doğal sonuçları olan mevcut problemlerin tekrar gözden geçirilmesi.
- Eşlere hayatın zorluklarıyla başa çıkma olayını tartıştırarak birbirlerini kabul etmelerinin teşvik edilmesi.
- Eşlere; mevcut zorluklara liderlik eden yaşam stresörleriyle nasıl bireysel başa çıkılacağı konusunu tartıştırarak birbirlerini kabul etmelerinin teşvik edilmesi.
- Dinleyiciden; konuşmacının başa çıkma yollarıyla ilgili empati kurmasının istenmesi.
- Dinleyici empati kurduktan sonra; konuşmacının başa çıkma yolunun etkisini ve konuşmacının başa çıkma girişimi ile nasıl zoraki başa çıkacağını açıklaması.
- Birbirlerinin başa çıkma tarzları ile eş zamanlı olmadan; eşlerden alınan mevcut problem sonuçlarının yeniden ifade edilmesi.
- Daha fazla eş zamanlı hareket etmek için bir ekip gibi başa çıkma çalışmalarına başlanması konusunda eşlere yardımcı olunması.
- Eşlere ilişkilerini düzeltmek için yapısal uzlaşma kullanarak; her birinin kabul edeceği; beklentileri; hakları ve sorumluluklarına değinerek yardımcı olunması.
- Her iki eşin mevcut ihtiyaçlarını ifade etmeleri.
- Her iki eşin ilişkiye ne vermek istediklerini tanımlamaları.
- Her eşin ilişkinin içinde ve dışında karşılanmasını istediği ihtiyaçları tanımlamaları.
- Bir takım gibi gelecekleri için plan yapmalarının sağlanması.
- Eşlerle ilişkilerini yenilemeye yardımcı olan daha sonra eklenebilen ilişki dışı destek sistemlerinin tartışılması.(arkadaşlar; kendine yardım; diğer destek grupları)