Pedodonti (Çocuk Diş Hekimliği)
Pedodonti nedir?
“Pedo-“ tıp dilinde çocuk demektir. Pedodonti (Çocuk Diş Hekimliği); 0-15 yaş arası çocukların ağız-diş dokularındaki hastalıkları tedavi eden ve koruyucu diş hekimliği uygulamaları yapan bir bilim dalıdır.
Pedodontist kimdir?
5 sene süren diş hekimliği eğitimi sonrası 5 senelik pedodonti doktora programından mezun olan ve çocuklara uygulanan her türlü tedavi ve koruyucu diş hekimliği işlemlerinde uzmanlaşan diş hekimlerine Pedodontist (Çocuk diş hekimi) denir.
Pedodontist neden önemlidir?
PEDODONTİ; ortodonti hariç çocuk diş tedavilerinin tümünü içermektedir. Çocuk tedavisi özel ilgi gerektirmektedir. Çocuk psikolojisini iyi bilmek; onları korkutmadan diş hekimi koltuğuna alıştırmak ve diş temizliği hakkında bilgilendirerek hayatları boyunca sağlıklı dişlerle yaşayabilmelerini sağlamak gerekmektedir. Çocuk bir kez diş hekiminden korkarsa; bu kötü tecrübe onu hayatı boyunca etkileyebilir ve büyüdüğünde dahi diş hekimine gitmekten korkmasına sebep olabilir. Bu sebeple; çocuk diş hekimliğinde uzmanlaşmış pedodontistler çocuklarınızla iletişim kurarak; onların korkmadan diş tedavilerinin yapılmasını sağlarlar.
Çocukta Diş hekimi Muayenesi NE ZAMAN BAŞLAMALIDIR?
Süt dişleri 6. aydan itibaren sürmeye başlar. Çocuk 2;5 yaşına geldiğinde sürme tamamlanmış olur. Ancak genetik faktörler sebebiyle daha geç veya erken sürmeleri de söz konusu olabilir.Çocuklarda çok erken yaşlarda biberon çürüğü görülebildiği için; ilk dişhekimi muayenesinin ortalama 1 yaş civarında yapılması daha sonra oluşabilecek olumsuzlukları önleyecektir. Çocuğunuzun ilk diş hekimi ziyareti genellikle bir tanışma şeklinde olmaktadır. Çocuğunuzun ilk muayenesinde herhangi bir tedavi yapılmaz; sadece ağız ve diş muayenesi yapılır ve ağız hijyeni ve beslenme ile ilgili bilgiler verilir.
Çocuklarda Süt Dişlerinin Önemi
Süt diş dizisi tamamlandığında ağızda 8 kesici; 4 köpek ve 8 azı dişinden oluşan toplam 20 süt dişi vardır. Süt dişleri geçici olduğu için ebeveynler tarafından genellikle nasıl olsa bu dişler değişecek denerek pek önemsenmez. Dolayısıyla bu tarz düşünce süt dişlerinin temizliğinin ihmaline ve çürümesine sebep olur.
Süt dişlerinin birinci görevi çocuğun düzgün beslenmesini sağlamaktır. Ayrıca konuşmanın düzgün gelişimi de süt dişlerinin varlığına bağlıdır. Bunların yanında hiç kimsenin çocuğunda görmek istemeyeceği ciddi estetik sorunlara yol açmaktadır. Süt dişleri kapladıkları alanı kendilerinin yerine gelecek olan kalıcı diş için korumakta ve kalıcı diş sürerken ona rehberlik yapmaktadırlar. Süt dişi erken çekildiği zaman bu doğal yer tutuculuk fonksiyonu da ortadan kalkmaktadır.
Tedavi edilmeyen süt dişi çürükleri; ağrı; kötü koku; çiğneme zorluğu; beslenme bozukluğu ve çirkin görüntüye yol açar. Bu dönemdeki tedavi edilmeyen diş bozuklukları; ileride diş çarpıklığı; çene gelişiminde bozukluk ve genel sağlık problemlerine (romatizmadan kalp rahatsızlıklarına kadar) sebep olabilecektir. Dolayısıyla süt dişlerindeki çürükler; "nasıl olsa yerine yenileri gelecek" yanılgısına düşmeden tedavi edilmelidir.
PEDODONTİDE UYGULANAN KORUYUCU TEDAVİLER
Bunlardört kısma ayrılır:Ağız Hijyeni Eğitimi; Topikal Fluorid; Fissür Sealant; Yer Tutucular.
Topikal Fluorid
Fluorid; dişlerin çürümesini önleyen ve dişlerin yapısını kuvvetlendiren bir elementtir. Çocuklar çoğu zaman dişlerini fırçalamayı ihmal ettikleri için dişlerinin çürüğe karşı direnç kazanabilmeleri için yeterli fluorid almamış olurlar. Bu durumu önlemek için profesyonel topikal (yüzeysel) fluorid uygulamaları yapılmaktadır. Bu uygulama; üç ayda bir düzenli olarak yapılırsa faydalı olmaktadır.
Fissür sealantlar
Çürük oluşumunu engellemek üzere çürüklerin genelde başladığı yerler olan fissürlere (dişlerin çiğneme yüzeylerindeki girinti ve çıkıntılar) uygulanan; şeffaf veya beyaz renkte akışkan maddelere denir. Uygulama ile şeker; çikolata vs. gibi çürük oluşturucu maddelerin dişin yüzeye tutunmasını ve o girintilerden girerek dişi çürütmesini önler; ayrıca içersinde bulunan fluorid sayesinde dişin diğer bölgelerinin de çürümemesine katkıda bulunur.
Yer Tutucular
Süt dişleri alttan gelen daimi dişlerin baskısıyla köklerinin erimesi sonucu düşer. Fakat bazen süt dişleri bir darbe sonucu veya çürük nedeni ile çekime bağlı olarak zamanından önce kaybedilebilir. Erken süt dişi kayıplarında; alttan gelen daimi dişin yerini korumak amacıyla “yer tutucu” olarak adlandırılan apareyler kullanılır. Yer tutucular; komşu dişlerin çekim boşluğuna hareket etmelerini önleyerek sabit kalmalarını sağlar.