Emziren Anneler İyotlu Tuz Yemelidir
EMZİREN ANNELER İYOTLU TUZ YEMELİDİR
İyot tiroid hormon yapımında kullanılan bir mineral. Ülkemizde iyot eksikliği ise sıktır. Eğer anne iyotsuz beslenirse anne sütünde iyot azalır ve bebek yeteri kadar iyot alamadığı için gelişme geriliği; zeka geriliği gibi belirtiler olur. Bu nedenle har annenin günlük 250 mikrogram kadar iyot alması gerekir.
Gebelik döneminde guatr oluşum sıklığı arttığı gibi gebe kalmadan önce guatrı olan kadınlarda guatrın büyüdüğü gözlenir. İyot eksikliği olan kadınlarda bu durum daha sık oluşur. İyot kaybının gebelikte artması ve bebeğin iyot kullanması nedeniyle iyot ihtiyacı artar. Bu nedenle gebelik döneminde iyot alımı artırılmalı ve guatr varsa Levotiroksin ilacıyla tedavi yapılmalıdır.
Tiroid bezi gıda ve suyla alınan iyot minerali ile tiroid hormonları yapan bir organdır. Su ve gıdalarla alınan iyot bağırsaklardan kana geçtikten sonra boynumuzda bulunan tiroid bezine gelir ve tiroid hormonlarının üretilmesinde kullanılır. Tiroid bezine giren iyot burada tirozin isimli aminoasitle birleşerek T3 ve T4 adı verilen tiroid hormonlarının oluşumunu sağlar. T4 hormonun yapısında dört tane iyot molekülü olduğu için T4; T3 hormonun yapısında ise 3 tane iyot molekülü olduğu için T3 adı verilmektedir. Tirozin aminoasiti yediğimiz proteinli gıdalarla sağlanır. Görüldüğü gibi tiroid hormonlarının yeteri kadar yapımı için protein ve iyodun gıda ve suyla vücuda yetecek kadar alınması gerekmektedir.
İyod Eksikliği:
İyot; vücudumuzda çok az bulunan ve toplam miktarı 15-20 miligramı geçmeyen bir mineraldir. T4 hormonunun yapısında 4 tane iyot molekülü vardır ve ağırlığının % 60’nı oluşturur. T3 hormonunda ise 3 tane iyot molekülü vardır. İyot yeterli alınmadığında tiroid bezi tiroid hormonlarını (T3 ve T4) yeterince yapamaz. Bir toplumda iyot yetmezliğine bağlı olarak oluşan ve yeterli iyot alımıyla önlenebilen veya düzelen tüm hastalıklara ‘’iyot yetmezliği hastalıkları’’ denir. İyot yetmezliğine bağlı olarak hipotiroidi denilen tiroid bezi yetmezliği (hipotiroidi) ile birlikte boy kısalığı ve zeka geriliği varsa bu hastalığa kretenizm adı verilmektedir. Kretenizm; iyot yetmezliğinin çok fazla olduğu bölgelerde görülür. Eskiden ülkemizde sık iken iyotlu tuz yenmesinin artmasıyla azalmıştır.
İyot yetmezliği; bebeklikten ileri yaşa kadar çeşitli evrelerde farklı hastalıklar yapar. Bu hastalıklar şunlardır:
İyot yetmezliği olan gebelerde düşük sayısı; ölü doğum; doğan bebekte sakatlıklar olması; doğum sırasında bebek ölümü sıklığında artış vardır
Yeni doğan bebekte oluşan iyot yetmezliği guatra ve tiroid hormon azlığı nedeniyle beyin fonksiyonlarının iyi gelişmemesi ve buna bağlı zeka geriliğinin ortaya çıkmasına neden olabilir.
İyot yetmezliği çocukluk döneminde guatr; tiroid bezinde az çalışma (sadece TSH hormon
artışı); beyin faaliyetlerinde bozukluk ve zeka geriliği; beden gelişim geriliği ve boy kısalığı yapar.İyot yetmezliği olan çocukların zeka derecesi (IQ) 13 puan daha düşüktür.
Erişkin yaşlarda ise iyot yetmezliği guatr; beyin faaliyetlerinde bozukluk; yaşlılarda kendiliğinden oluşan aşırı tiroid bezi çalışması (hipertiroidi) ve iyot fazla alınınca hipertiroidi gelişmesi gibi hastalıklara neden olmaktadır.
İyot yetmezliği şu anda bile dünyada önemli sağlık problemlerinden biridir. Dünyada 1 milyar 572 milyon insanda iyot yetmezliği vardır ki bu dünya nüfusunun yaklaşık % 30’ unu oluşturur. 11.2 milyon insanda ise belirgin kretenizm vardır.
İdrar iyot atılımına göre iyot yetmezliğinin dereceleri:
Okul çağındaki çocuklarda idrardaki iyot atılımına göre iyot yetmezliği şu şekilde sınıflandırılır:
a)İdrar iyodu <20 mg/dl ise şiddetli iyot yetmezliği;
b)İdrar iyodu 20-49 arası orta derecede iyot yetmezliği;
c) İdrar iyodu 50-99 arası hafif iyot yetmezliği;
d)İdrar iyodu 100-199 arası ise normal;
e) İdrarda iyot >200 ‘den fazlaysa aşırı iyot alımı vardır; denir.
KAYNAKLAR
1. http://www.guatr.ws
2. http://www.guatrcenter.com
İyot tiroid hormon yapımında kullanılan bir mineral. Ülkemizde iyot eksikliği ise sıktır. Eğer anne iyotsuz beslenirse anne sütünde iyot azalır ve bebek yeteri kadar iyot alamadığı için gelişme geriliği; zeka geriliği gibi belirtiler olur. Bu nedenle har annenin günlük 250 mikrogram kadar iyot alması gerekir.
Gebelik döneminde guatr oluşum sıklığı arttığı gibi gebe kalmadan önce guatrı olan kadınlarda guatrın büyüdüğü gözlenir. İyot eksikliği olan kadınlarda bu durum daha sık oluşur. İyot kaybının gebelikte artması ve bebeğin iyot kullanması nedeniyle iyot ihtiyacı artar. Bu nedenle gebelik döneminde iyot alımı artırılmalı ve guatr varsa Levotiroksin ilacıyla tedavi yapılmalıdır.
Tiroid bezi gıda ve suyla alınan iyot minerali ile tiroid hormonları yapan bir organdır. Su ve gıdalarla alınan iyot bağırsaklardan kana geçtikten sonra boynumuzda bulunan tiroid bezine gelir ve tiroid hormonlarının üretilmesinde kullanılır. Tiroid bezine giren iyot burada tirozin isimli aminoasitle birleşerek T3 ve T4 adı verilen tiroid hormonlarının oluşumunu sağlar. T4 hormonun yapısında dört tane iyot molekülü olduğu için T4; T3 hormonun yapısında ise 3 tane iyot molekülü olduğu için T3 adı verilmektedir. Tirozin aminoasiti yediğimiz proteinli gıdalarla sağlanır. Görüldüğü gibi tiroid hormonlarının yeteri kadar yapımı için protein ve iyodun gıda ve suyla vücuda yetecek kadar alınması gerekmektedir.
İyod Eksikliği:
İyot; vücudumuzda çok az bulunan ve toplam miktarı 15-20 miligramı geçmeyen bir mineraldir. T4 hormonunun yapısında 4 tane iyot molekülü vardır ve ağırlığının % 60’nı oluşturur. T3 hormonunda ise 3 tane iyot molekülü vardır. İyot yeterli alınmadığında tiroid bezi tiroid hormonlarını (T3 ve T4) yeterince yapamaz. Bir toplumda iyot yetmezliğine bağlı olarak oluşan ve yeterli iyot alımıyla önlenebilen veya düzelen tüm hastalıklara ‘’iyot yetmezliği hastalıkları’’ denir. İyot yetmezliğine bağlı olarak hipotiroidi denilen tiroid bezi yetmezliği (hipotiroidi) ile birlikte boy kısalığı ve zeka geriliği varsa bu hastalığa kretenizm adı verilmektedir. Kretenizm; iyot yetmezliğinin çok fazla olduğu bölgelerde görülür. Eskiden ülkemizde sık iken iyotlu tuz yenmesinin artmasıyla azalmıştır.
İyot yetmezliği; bebeklikten ileri yaşa kadar çeşitli evrelerde farklı hastalıklar yapar. Bu hastalıklar şunlardır:
İyot yetmezliği olan gebelerde düşük sayısı; ölü doğum; doğan bebekte sakatlıklar olması; doğum sırasında bebek ölümü sıklığında artış vardır
Yeni doğan bebekte oluşan iyot yetmezliği guatra ve tiroid hormon azlığı nedeniyle beyin fonksiyonlarının iyi gelişmemesi ve buna bağlı zeka geriliğinin ortaya çıkmasına neden olabilir.
İyot yetmezliği çocukluk döneminde guatr; tiroid bezinde az çalışma (sadece TSH hormon
artışı); beyin faaliyetlerinde bozukluk ve zeka geriliği; beden gelişim geriliği ve boy kısalığı yapar.İyot yetmezliği olan çocukların zeka derecesi (IQ) 13 puan daha düşüktür.
Erişkin yaşlarda ise iyot yetmezliği guatr; beyin faaliyetlerinde bozukluk; yaşlılarda kendiliğinden oluşan aşırı tiroid bezi çalışması (hipertiroidi) ve iyot fazla alınınca hipertiroidi gelişmesi gibi hastalıklara neden olmaktadır.
İyot yetmezliği şu anda bile dünyada önemli sağlık problemlerinden biridir. Dünyada 1 milyar 572 milyon insanda iyot yetmezliği vardır ki bu dünya nüfusunun yaklaşık % 30’ unu oluşturur. 11.2 milyon insanda ise belirgin kretenizm vardır.
İdrar iyot atılımına göre iyot yetmezliğinin dereceleri:
Okul çağındaki çocuklarda idrardaki iyot atılımına göre iyot yetmezliği şu şekilde sınıflandırılır:
a)İdrar iyodu <20 mg/dl ise şiddetli iyot yetmezliği;
b)İdrar iyodu 20-49 arası orta derecede iyot yetmezliği;
c) İdrar iyodu 50-99 arası hafif iyot yetmezliği;
d)İdrar iyodu 100-199 arası ise normal;
e) İdrarda iyot >200 ‘den fazlaysa aşırı iyot alımı vardır; denir.
KAYNAKLAR
1. http://www.guatr.ws
2. http://www.guatrcenter.com