Bazı tiroid hastalıklarında akciğer fonksiyonlarında değişiklikler olur. En fazla değişiklik yapan tiroid yetmezliğidir. Buna hipotiroidi adı verilir.
Hipotiroidi yani tiroid hormon azlığı eğer tedavi edilmez ise akciğer nefes alma kapasitesi azalır ve ileri aşamada akciğer zarında sıvı birikebilir. Buna plörezi denir.
Hipotiroidide Akciğer Bozuklukları:
Solunum yavaşlamıştır. Uykuda nefes durması (apne) sık görülür. Dilde büyüme ve kas hareketlerinin azalması uyku apnesine neden olur. Horlama başlar. Nadiren hipotiroidili hastalar uyku apnesi ile başvurabilirler.
HİPOTİROİDİ NEDİR?
Tiroid bezinin az çalışmasına ve bu nedenle tiroid hormonlarını az üretmesine ve sonuçta kanımızda tiroid hormonlarının (T3 ve T4) düşük olması durumuna tiroid yetmezliği veya tıp dilinde hipotiroidi denir. Tiroid hormon yetersizliği sonucu vücudumuzun tüm metabolik olaylarında yaygın yavaşlama vardır ve bu nedenle vücudun dengesi alt üst olur. Vücuttaki bu bozuklukların yanı sıra ruhsal çöküntü; unutkanlık; hareketlerde yavaşlama ve uykusuzluk görülür. Hamilelik döneminde tedavi edilmeyen tiroid yetmezliği bebeklerde zeka geriliğine neden olabilmektedir.
Hipotiroidizm; toplumda % 4.6 oranında bulunur. Bunun çoğunluğunu başlangıç halindeki veya hafif derecedeki tiroid bezi yetmezliği (sadece TSH yüksek fakat T3 ve T4 normal olması) oluşturur. Tiroid yetmezliği tiroid fazla çalışmasından daha çok görülür ve nodüllerden sonra en sık görülen tiroid hastalığıdır.
Tiroid yetmezliği kadınlarda daha sık görülür ve yaşın artmasıyla sıklığı çok artar.
Bebek ve çocuklarda büyüme ve gelişmede belirgin gecikmeye; erişkinlerde ise vücut metabolizmasında yavaşlamaya neden olan tiroid yetmezliği tedavi edilmediği durumda kalp ve damar hastalıklarına neden olabilmektedir. Tiroid Bezi Yetmezliğinin Nedenleri Nelerdir?
Tiroid bezi yetmezliği kalıtım; mikroplar; yaşlanma; iyot eksikliği veya fazlalığı ve kullanılan bazı ilaçların yan etkisi nedeniyle oluşabilmektedir.
Tiroid bezi yetmezliğinin en sık nedeni Hashimoto Hastalığı geçirmektir. Hashimoto hastalarının hemen tamamında hipotiroidi kalıcı olarak yerleşir. Bu hastalıkta tiroid bezi; nedeni bilinmeyen bir şekilde küçülür ve hormon yapacak hücreler azalır; sonuçta tiroid hormonu az yapıldığından tiroid yetmezliği ortaya çıkar.
Tiroid ameliyatı olanlarda :
tiroid bezinin ameliyatla bir kısmı veya tamamı çıkarıldığı için tiroid hormonu yapacak hücre azalır veya kalmaz ve sonunda hormon azlığı ve tiroid yetmezliği ortaya çıkar. Ameliyatla ne kadar çok doku alınırsa o kadar sık tiroid yetmezliği gelişir. Tiroid bezinin tamamı ameliyatla çıkarılırsa yetmezlik ilk hafta ortaya çıkmaya başlar. Bezin bir kısmı alınanlarda ilerideki aylarda veya yıllarda tiroid hormon azlığı ortaya çıkabilir
Tiroid bezi az çalışan ve tiroid hormonları kanda azalan bir kişide şu belirtiler olabilir:
Kolay yorulma; yorgunluk; bitkinlik; enerji azlığı (yaygın)
Hatırlamada zorluk; unutkanlık; yavaş düşünme; konsantre olamama
Hareketlerde yavaşlık
Sabahleyin uyanmada zorluk; daha çok uyku isteği; gün içinde uyuklama
Üşüme veya kendini soğuk hissetme
Terlemenin azalması
Kuru; soğuk; kalın ve kaşınan bir deri
Sarı veya portakal renginde bir deri
Kuru; kaba ve kolay kırılan tırnaklar
Saç dökülmesi; saçlarda azalma; kaşlarda dökülme
İştah kaybı
Kilo alma ve kiloyu verememe
Horlama başlaması
Kas krampları ve eklemlerde ağrı oluşması
Kaslarda iğne batması hissi veya karıncalanma
Kabızlık olmaya başlaması
Göz etrafının ve göz altının şişmesi
El; ayak ve eklemlerde şişlik
Karpal tünel sendromu denilen el bileğinde sinir sıkışması ve ağrı
Adet kanamalarının daha fazla miktarda olması; adetlerde kramp olması ve adet öncesi dönemin kötü geçmesi
Bazı kadınlarda adet sıklığının azalması veya adetlerin kesilmesi
Depresyon gelişmesi ve hiçbir şeyle ilgilenmeme
Sesin kalınlaşması ve ses kısıklığı
İşitmede azalma oluşması
Guatr oluşması (Hashimoto hastalarında olur)
Tiroid bezinin küçülmesi (tiroid bezi iltihaplarına veya Hashimotonun son evresine bağlı olarak)
Kalp hızının ve nabız sayısının azalması
Kan kolesterol düzeyinde artma
Gebe kalamama (kısırlık)
Libido (Cinsel istek) azlığı ve empotans
Reflekslerin yavaş olması
Kekemelik
TANI VE TEDAVİ
Teşhis için tiroid hormonları kanda ölçülür. Endokrin uzmanı tedavi yapar. İlaç kullanılır. Tedavi ömür boyu sürer.