Sigara ; Guatr (Tiroid) ve Göz
SİGARA VE GUATR (TİROİD)
Sigaranın Tiroid Bezine Verdiği Zarar:
Sigara içen kişilerde guatrın daha sık görüldüğü yapılan çalışmalarla ortaya konmuştur. Sigara içilince kanda tiyosiyanat isimli bir madde artar ve bu madde iyodun tiroid bezine girmesini önleyerek yeteri kadar tiroid hormonu yapılmasını engeller ve sonunda da guatr ortaya çıkar. Yapılan bilimsel çalışmalarda sigara içenlerin % 30’unda guatr saptanırken; içmeyenlerde % 3 oranında guatr saptanmıştır.
Sigara tiroid bezinin az çalışmasına da neden olmakta ve kanda TSH hormonu artmaktadır. Sigara içen ve tiroid bezi az çalışan kişilerde ise hastalığa ait şikayetler daha şiddetli olmaktadır.
Sigara içimi arttıkça tiroid bezinde nodül sayısında artma oluştuğu ve bezin daha az çalıştığı ortaya konmuştur.
Hipertiroidi denilen tiroid bezinin çok çalıştığı hastalar eğer sigara içmeye devam ederlerse hastalık daha çabuk nüks etmekte veya alevlenmektedir.
Sigara içen hipertiroidili kişilerde gözlerde büyümenin daha fazla olduğu ve ilaç tedavisine cevap vermediği ortaya konmuştur. Sigara içenlerde kanda oksijenin az olması gözdeki büyümeyi hızlandırmaktadır.
Emziren kadınların sigara içmesi sütle çocuğa geçen iyot miktarını azaltır ve bebeğin beyin gelişimi iyi olmaz. Emziren kadınlar bu nedenle sigara içmemelidirler.
Tiroid hastalığına yakalanmak istemiyorsanız sigara içmeyi kesmelisiniz. Özellikle tiroid hastalığı ve göz büyümesi olanlar sigarayı mutlaka bırakmalıdır.
SİGARA VE TİROİD GÖZ HASTALIĞI
Gözlerde büyüme ve göz etrafında şişlik sadece Graves hastalarında (tiroid bezi fazla çalışan) olan bir durumdur. Hashimoto hastalarında olursa da çok nadirdir; diğer tiroid hastalıklarında görülmez. Gözlerinde büyüme olan ve kan T3 ve T4 hormonları yüksek bir kişide Graves hastalığı mutlaka vardır. Bununla beraber gözlerde büyüme Graves hastalarının hepsinde ortaya çıkmaz.
Graves hastalarının bazılarında görülen gözlerde büyüme veya gözlerin öne doğru fırlaması veya çıkması hastalığına tıp dilinde ‘’Graves oftalmopatisi’’’ adı verilir. Bu hastalığa ‘’tiroid göz hastalığı’’ da denir. Bu hastalıkta gözün arkasındaki yağ dokusunda artma; göz kaslarında şişme ve göz etrafındaki yumuşak dokularda şişlik olmaktadır. Hastalığın ortaya çıkışı kişiden kişiye değişik bir seyir göstermektedir. Bazı hastalarda kandaki T4 ve T3 hormonları yükseldikten kısa zaman sonra göz belirtileri ortaya çıkarken bazı hastalarda uzun yıllar çok ufak değişiklikler gözlenmektedir. Diğer bir deyimle oftalmopatinin yani göz belirtilerinin ne zaman ve nasıl ortaya çıkacağı tam olarak bilinmemektedir.
Göz belirtileri ile tiroid hastalığı ilişkisi nasıldır?
Graves oftalmopatisi % 40 hastada hipertiroidi hastalığı (tiroid hormonlarında yükseklik) başladığında birlikte veya aynı anda ortaya çıkarken; % 40 hastada hipertiroidi başladıktan bir süre sonra ortaya çıkar. Hastaların % 20’sinde ise önce gözlerde büyüme (oftalmopati) oluşur sonra hipertiroidi gelişir. Tiroid hormonları daha önce ve halen normal olduğu halde göz belirtileri olan kişiler olabilir. Bu hastalığa tıp dilinde ‘’ Ötiroid Graves Oftalmopatisi’’ denir. Bunun anlamı tiroid hormonlarının normal olmasına karşılık gizli tiroid hastalığı nedeniyle göz büyümesinin olması durumudur ve nadir görülür ( Bu tür hastalık oftalmopatili olguların % 3’nü oluşturur).
Göz belirtileri Nasıl Seyreder?
Göz belirtileri % 85-95 hastada her iki gözde; % 5-15 hastada ise tek gözde olur.
Göz belirtileri % 3-5 hastada ciddi olmakta ve hastalık şiddetli seyretmektedir; ancak çoğu hastada hastalığın seyri çok iyi olmakta ve tedaviden fayda görmektedirler.
Oftalmopati kadınlarda daha sık görülmekte (kadın/erkek oranı 1.8-2.8/1‘dır); yaşlılarda ve erkeklerde olduğunda ise daha şiddetli seyretmektedir.
Gözlerdeki büyüme veya hastalık % 66 hastada; yani çoğu kişide; hipertiroidi tedavisi sırasında (Propiltiourasil veya Metimazol ilaçları kullanırken) düzelir ve gerileme olur; ancak % 8’inde düzelme olmaz ve göz belirtilerinde artma olabilir. Bu nedenle tiroid hormonlarının normal seviyeye getirilmesi göz hastalığı için çok önemlidir.
Tiroid bezine bağlı olarak göz hastalığı olan kişilerde şu şikayetler bulunur:
1.Yukarı; aşağı; yana bakışta gözde ağrı olması.
2.Gözde kuruma; kaşıntı; kuruluk ve kontak lens takmada zorluk.
3.Gözde ve etrafındaki dokularda iltihap ve şişme
4.Gözlerin kanlanması
5.Bazen çift görme
6.Görmede bozukluk
Teşhis Nasıl yapılır?
Oftalmopati her iki gözde olduğunda tanı yönünden problem pek olmaz. Ancak tek gözde olması durumunda diğer nedenler mutlaka ekarte edilmelidir. Bu kişilerde önce Graves hastalığı olup olmadığı tiroid hormon tetkikleri ile araştırılır. Daha sonra göze yönelik tomografi veya MR çekimi yapılır. Böylece bu belirtilere neden olabilecek tümörler; aksiyal myopi; iltihabi başka hastalıklar; kist; anevrizma denilen kan damarlarının balonlaşması ve lenfoma adı verilen bir kanser türü gibi hastalıkların olup olmadığı araştırılır. Tam kan tetkiki yapılarak kan hastalığı olup olmadığı araştırılır.
Graves oftalmopatisinin kötüleşmesine veya şiddetinin artmasına neden olan faktörler şunlardır:
1)Şiddetli ve uzun süre devam eden tiroid bezi fazla çalışması (hipertiroidizm);
2) Hastanın aşırı dozda Propiltiourasil veya Metimazol kullanması sonucunda tiroid bezi yetmezliğine (hipotiroidiye) girmesi (TSH’nın yükselmesi);
3) Sigara içmek;
4) TSH-reseptör antikorların çok yüksek olması
GRAVES YANİ ZEHİRLİ GUATR VARSA SİGARA İÇMEYİNİZ
KAYNAK:
1. Prof Dr Metin Özata; 99 Sayfada Tiroid Hastalıkları; 2008; İş bankası yayını
2. http://www.guatrcenter.com
3. http://www.guatrdr.com
4. http://www.endokrin.org
Sigaranın Tiroid Bezine Verdiği Zarar:
Sigara içen kişilerde guatrın daha sık görüldüğü yapılan çalışmalarla ortaya konmuştur. Sigara içilince kanda tiyosiyanat isimli bir madde artar ve bu madde iyodun tiroid bezine girmesini önleyerek yeteri kadar tiroid hormonu yapılmasını engeller ve sonunda da guatr ortaya çıkar. Yapılan bilimsel çalışmalarda sigara içenlerin % 30’unda guatr saptanırken; içmeyenlerde % 3 oranında guatr saptanmıştır.
Sigara tiroid bezinin az çalışmasına da neden olmakta ve kanda TSH hormonu artmaktadır. Sigara içen ve tiroid bezi az çalışan kişilerde ise hastalığa ait şikayetler daha şiddetli olmaktadır.
Sigara içimi arttıkça tiroid bezinde nodül sayısında artma oluştuğu ve bezin daha az çalıştığı ortaya konmuştur.
Hipertiroidi denilen tiroid bezinin çok çalıştığı hastalar eğer sigara içmeye devam ederlerse hastalık daha çabuk nüks etmekte veya alevlenmektedir.
Sigara içen hipertiroidili kişilerde gözlerde büyümenin daha fazla olduğu ve ilaç tedavisine cevap vermediği ortaya konmuştur. Sigara içenlerde kanda oksijenin az olması gözdeki büyümeyi hızlandırmaktadır.
Emziren kadınların sigara içmesi sütle çocuğa geçen iyot miktarını azaltır ve bebeğin beyin gelişimi iyi olmaz. Emziren kadınlar bu nedenle sigara içmemelidirler.
Tiroid hastalığına yakalanmak istemiyorsanız sigara içmeyi kesmelisiniz. Özellikle tiroid hastalığı ve göz büyümesi olanlar sigarayı mutlaka bırakmalıdır.
SİGARA VE TİROİD GÖZ HASTALIĞI
Gözlerde büyüme ve göz etrafında şişlik sadece Graves hastalarında (tiroid bezi fazla çalışan) olan bir durumdur. Hashimoto hastalarında olursa da çok nadirdir; diğer tiroid hastalıklarında görülmez. Gözlerinde büyüme olan ve kan T3 ve T4 hormonları yüksek bir kişide Graves hastalığı mutlaka vardır. Bununla beraber gözlerde büyüme Graves hastalarının hepsinde ortaya çıkmaz.
Graves hastalarının bazılarında görülen gözlerde büyüme veya gözlerin öne doğru fırlaması veya çıkması hastalığına tıp dilinde ‘’Graves oftalmopatisi’’’ adı verilir. Bu hastalığa ‘’tiroid göz hastalığı’’ da denir. Bu hastalıkta gözün arkasındaki yağ dokusunda artma; göz kaslarında şişme ve göz etrafındaki yumuşak dokularda şişlik olmaktadır. Hastalığın ortaya çıkışı kişiden kişiye değişik bir seyir göstermektedir. Bazı hastalarda kandaki T4 ve T3 hormonları yükseldikten kısa zaman sonra göz belirtileri ortaya çıkarken bazı hastalarda uzun yıllar çok ufak değişiklikler gözlenmektedir. Diğer bir deyimle oftalmopatinin yani göz belirtilerinin ne zaman ve nasıl ortaya çıkacağı tam olarak bilinmemektedir.
Göz belirtileri ile tiroid hastalığı ilişkisi nasıldır?
Graves oftalmopatisi % 40 hastada hipertiroidi hastalığı (tiroid hormonlarında yükseklik) başladığında birlikte veya aynı anda ortaya çıkarken; % 40 hastada hipertiroidi başladıktan bir süre sonra ortaya çıkar. Hastaların % 20’sinde ise önce gözlerde büyüme (oftalmopati) oluşur sonra hipertiroidi gelişir. Tiroid hormonları daha önce ve halen normal olduğu halde göz belirtileri olan kişiler olabilir. Bu hastalığa tıp dilinde ‘’ Ötiroid Graves Oftalmopatisi’’ denir. Bunun anlamı tiroid hormonlarının normal olmasına karşılık gizli tiroid hastalığı nedeniyle göz büyümesinin olması durumudur ve nadir görülür ( Bu tür hastalık oftalmopatili olguların % 3’nü oluşturur).
Göz belirtileri Nasıl Seyreder?
Göz belirtileri % 85-95 hastada her iki gözde; % 5-15 hastada ise tek gözde olur.
Göz belirtileri % 3-5 hastada ciddi olmakta ve hastalık şiddetli seyretmektedir; ancak çoğu hastada hastalığın seyri çok iyi olmakta ve tedaviden fayda görmektedirler.
Oftalmopati kadınlarda daha sık görülmekte (kadın/erkek oranı 1.8-2.8/1‘dır); yaşlılarda ve erkeklerde olduğunda ise daha şiddetli seyretmektedir.
Gözlerdeki büyüme veya hastalık % 66 hastada; yani çoğu kişide; hipertiroidi tedavisi sırasında (Propiltiourasil veya Metimazol ilaçları kullanırken) düzelir ve gerileme olur; ancak % 8’inde düzelme olmaz ve göz belirtilerinde artma olabilir. Bu nedenle tiroid hormonlarının normal seviyeye getirilmesi göz hastalığı için çok önemlidir.
Tiroid bezine bağlı olarak göz hastalığı olan kişilerde şu şikayetler bulunur:
1.Yukarı; aşağı; yana bakışta gözde ağrı olması.
2.Gözde kuruma; kaşıntı; kuruluk ve kontak lens takmada zorluk.
3.Gözde ve etrafındaki dokularda iltihap ve şişme
4.Gözlerin kanlanması
5.Bazen çift görme
6.Görmede bozukluk
Teşhis Nasıl yapılır?
Oftalmopati her iki gözde olduğunda tanı yönünden problem pek olmaz. Ancak tek gözde olması durumunda diğer nedenler mutlaka ekarte edilmelidir. Bu kişilerde önce Graves hastalığı olup olmadığı tiroid hormon tetkikleri ile araştırılır. Daha sonra göze yönelik tomografi veya MR çekimi yapılır. Böylece bu belirtilere neden olabilecek tümörler; aksiyal myopi; iltihabi başka hastalıklar; kist; anevrizma denilen kan damarlarının balonlaşması ve lenfoma adı verilen bir kanser türü gibi hastalıkların olup olmadığı araştırılır. Tam kan tetkiki yapılarak kan hastalığı olup olmadığı araştırılır.
Graves oftalmopatisinin kötüleşmesine veya şiddetinin artmasına neden olan faktörler şunlardır:
1)Şiddetli ve uzun süre devam eden tiroid bezi fazla çalışması (hipertiroidizm);
2) Hastanın aşırı dozda Propiltiourasil veya Metimazol kullanması sonucunda tiroid bezi yetmezliğine (hipotiroidiye) girmesi (TSH’nın yükselmesi);
3) Sigara içmek;
4) TSH-reseptör antikorların çok yüksek olması
GRAVES YANİ ZEHİRLİ GUATR VARSA SİGARA İÇMEYİNİZ
KAYNAK:
1. Prof Dr Metin Özata; 99 Sayfada Tiroid Hastalıkları; 2008; İş bankası yayını
2. http://www.guatrcenter.com
3. http://www.guatrdr.com
4. http://www.endokrin.org