Eğitim Başarısını Arttırmada Ailenin Rolü
EĞİTİM BAŞARISINI ARTTIRMADA AİLENİN ROLÜ
Anne babanın; gencin eğitim başarısı konusunda yapabilecekleri ;“katkı” ve “yardımla” sınırlıdır. Temel kural yardıma ihtiyacı olanın yardım istemesidir. Bu nedenle ona yapmak istediğiniz yardımlarda onunla işbirliği içinde olmanız ve onun; söyledikleriniz ve yapmak istedikleriniz konusunda ikna olması ve inanması esastır. Geçmişte başarı çok çalışmak iken; şimdi ise başarı etkili çalışmak olarak tanımlanmaktadır.
Etkili çalışmak; zamanı; belirlenmiş öncelikler doğrultusunda programlı olarak kullanmaktır. Etkili çalışmak için dinlenmeye; eğlenmeye; dostlarla vakit geçirmeye de gereksinim vardır. Eğitim başarısı ders başında ne kadar zaman geçirildiğine değil; çalışılan konudan öğrencide geriye ne kaldığına bağlıdır.
Çalışma ile ilgili önemli ilkeler vardır. Bunlar:
Öğrenci problem çözerken çözüme ulaşıncaya kadar ara vermemesi; (en fazla 40 dakika)
Çalışmadan sonra 10 dakika tekrar; 10 dakika mola vermesi
Gece yatmadan öğrendiklerini 10 dakika tekrar etmesi
Notların tekrar yazılması veya çalıştıktan sonra notların tekrarı ve hızla gözden geçirilmesi
Çalışma zamanının; çizelgeli çalışma programına göre planlanması
Çocuğunuza uygun çalışma ortamı hazırlamak için 18-20 derece oda ısısında derli toplu bir oda ya da köşe; sessiz ve ışığı yeterli düzeyde çalışma masası ve malzemelerin düzenli bir şekilde masanın üzerinde durmasıdır.
Çocuğunuzun Yanlış Çalışma Alışkanlıkları:
TV izleyerek ya da müzik dinleyerek çalışmak;
Yatarak; uzanarak çalışmak;
Çalışırken atıştırmak;
Posterle dolu bir oda;
Çalışmayı sürekli erteleme alışkanlığı;
Önemsiz işlere verimsiz saatleri harcamak;
Programsız çalışmak olarak sayılabilir.
Ebeveynlerin yaptıkları yanlışlara bakacak olursak;
Yüksek başarı beklentisi; çocuğun eleştirilmesi; ad takılması; dayak vs. gibi cezalarla eğitilmesi; çocuğu başkalarıyla kıyaslama; çocuğun sınırlarını zorlama; başarısızlığı ceza ile bağdaştırmak; hayatın “amacını” sorgulayıp sürekli çalışmasını hatırlatmak.
Çocuklarınızın başarıya ulaşmaları için düzenli aile hayatı; problemleri kabullenmek; sosyallik konusunda model olmak; ergeni iyi tanımak; yaratıcılığını desteklemek gerekir.
Olgun insanlar yetiştirebilmek için ebeveynlerin de olgun olması; olumlu benlik duygusuna sahip olması; yani yapıp yapmayacaklarının; sınırlarının farkında olması gereklidir.
Olgun biri diğerleriyle hem yakın hem de genel ilişkilerde sıcak bağlar kurma yeteneğine sahiptir. Dış gerçeklerle bağlantı içinde düşünür; hareket eder yani durağan değildir; değişikliklere uyum gösterir ve kendini yeniler. Değiştiremeyeceği durumu kabullenir ve soruna o noktadan yeni bir çözüm arar.
Unutmayın; “Hoşgörü; karşımızdakini istediğimiz gibi olmaya zorlamak değil; kendi istediği gibi mutlu olmasına imkan verme büyüklüğüdür.”
DERS ÇALIŞMA KONUSUNDA YAŞANAN SORUNLAR
Tüm imkanları olmasına rağmen bir öğrencinin ders çalışma konusunda isteksiz ve motivasyonsuz olması özellikle veliler ve öğretmenler kanalıyla önümüze gelen en büyük problemlerden birisidir. Öğrencilerin derslerine yönelik motivasyonlarını olumsuz etkileyen etmenlere bakacak olursak;
1) Öğrencinin yapamayacağına ve başarısız bir öğrenci olduğuna inanmış ya da inandırılmış olması.
2) Ailenin bu konudaki tüm sorumluluğu almış olmasından dolayı öğrencinin herhangi bir sorumluluk almak istememesi ya da almaması; yani; bir anlamda bu problemden kendisini yalıtmış olması.
3) Öğrencinin büyük bir başarı korkusu duyması.
Tüm bu problemlerin giderilmesi konusunda öğrenci; veli ve öğretmenler ile görüşmelerin yapılması ve buna göre çözümler aranması yararlı olacaktır.
Ders Çalışma ile İlgili Anne - Babalar Kararlı Olmalıdır
Birçok anne - baba çocuklarının verimli ve etkin biçimde ders çalışmadığından yakınıyor. Anne-babalar doğal olarak çocuklarının başarılı olmasını istiyor. Bununla beraber her çocuk; eğitim için aynı şartlara sahip değildir. Çocukların içinde bulunduğu çevrenin şartları; öğretmenlerin ve ailelerin gösterdikleri ilgi birbirinden farklı. Bir öğrencinin derslerinde başarılı olması hayatın ilk yıllarından itibaren okul-aile-çocuk üçgeninde dengelerin sağlanması ile mümkündür. Öğrencinin derste aldığı notlar bilgi birikiminin göstergesi olarak her ne kadar gelişiminde ve geleceğinde uzun dönemde etkili olsa da en önemlisi kişiliğine yapacağı etkidir. `Ben hiç bir işe yaramaz biriyim; derslerimde bir türlü başarılı olamıyorum` şeklindeki düşünceler daha sonra sınav kaygısına; hayata olumsuz şekilde bakmaya; sosyal ilişkilerde çekingen ve güvensiz olmaya kadar gidebilir. Çocuk ailenin sevgisinin koşulsuz olduğunu; başarılı olsa da olmasa da ailesinin ve öğretmenlerinin onu olumlu özellikleriyle sevdiğini ve bu özelliklerini gördüklerini bilmelidir. Bazı öğrencilerin öğrenme sürecini olumsuz etkileyen birtakım sorunlar olabilir. Bu sorunlar tespit edilip küçükken çözülmezse ileride katlanarak büyüyeceğinden gereken tedbir alınmalıdır. Öğrenme güçlüğü; dikkat eksikliği; hiperaktivite bozukluğu; internet bağımlılığı; yanlış arkadaş seçme bu sorunlardan birkaçıdır. Uygun tedavi ile başarısız; zeki öğrenci isterse çok başarılı bir öğrenci haline gelebilir. Aile ve öğretmen öğrencinin kendine güven duymasında önemli rol oynar. Okula aşırıya varmayacak şekilde düzenli aralıklarla giden; öğrencinin öğretmenlerini tanıyan; dersler ve öğretmenleri hakkında çocuğuyla konuşan anne-babalar çocuğun sorunları hakkında geç kalmadan bilgi sahibi olur. Çocuklar bir dersin öğretmenini sevdiklerinde dersi de severler. İlgili bir anne-baba bu diyaloğun iyi hale gelmesinde de etkili olabilir. Öğretmenin öğrenci hakkında olumlu sözler sarf etmesi; öğrencinin derse ilgisini artırmaktadır. Her öğrencinin öğrenme dili farklıdır. Dersler öğrencinin ilgi duyacağı şekilde anlatıldığında öğrenci başarılı olmaya başlamaktadır. Öğrenciler anne-babalarının sürekli `çalış` demesinden son derece rahatsız olup buna karşı olumsuz tepki geliştirirler. Bununla beraber öğrenciler; anne-babalarının dersleriyle ilgilenmesinden de mutlu olurlar. Burada üslup çok önemlidir. Üslubun yargılayıcı olmaması; başarıların takdir edilmesi; öğrencinin `şu derste veya şu yazılıda bu başarıyı gösterdiysen şu derste veya sınavda da aynı şekilde başarı gösterebilirsin; bunu başarabilecek potansiyel sende var` şeklinde güven verilerek teşvik edilmesi gerekmektedir. Öğrenciye dersleri üzerine tek tek eğilmek defterlerini kalemlerini birlikte hazırlamak; okul çalışmalarını; öğrendiklerini ilgi ile inceleyip dinlemek `çalış` demekten daha olumlu sonuç vermektedir. Başarı için yıl boyunca dikkat edilmesi gerekenler Çocuğun; ders ve öğretmeni hakkındaki düşüncelerini yargılamadan dinleyip anlamaya çalışın. Öğretmenle görüşüp; çocuğa başarabildiklerini gördüğünüzü ve takdir ettiğinizi ifade edin. Hatalarını; başarılı olamadığı konularda başaramamasının sebeplerini ve çözüm yollarını kendisinin bulmasına yardımcı olun. Ona ne şekilde yardımcı olabileceğinizi izah edin. Yaşına göre yazılı; sözlü ve ödev tarihlerini öğrenip takip etmek; ödevlerine yardımcı olmak şeklinde izleyebileceğiniz yöntemler hakkında onunla arkadaşça bir ilişki içinde kararlar alın. Geçirdiği hastalık kaza vb. organik ve psikolojik sorunlarının ders başarısı üzerindeki olumsuz etkileri konusunda duyarlı olun. Bu problemlerin onun ders başarısını ve çalışma isteğini ne derecede etkileyebileceği hususunda bilgi sahibi olmaya çalışın. Öğretmenini de bilgilendirin. Dinlenmesine; spor; hobi gibi meşguliyetlerine de önem verin. Birlikte zaman geçirin.