Başarısızlık Korkusu
Modern dünyada insanoğlu sürekli başarıya odaklanarak yaşıyor ve hayat boyu girilen sınavlarda (KPSS; ÖSSS; SBS; İş Mülakatları v.b) başarılı olmanın önemini arttırıyor. Sayısal olarak sınav sonucunu gören kişi kendini başarısız ya da başarılı olarak sınıflandırıyor. Bu düzene göre makbul kişi başarılı olan olarak algılanabiliyor ve başarısızlık sonucunda derin bir üzüntü; hayal kırıklığı; özdeğer azalması sorunu ile karşı karşıya kalınıyor. Bunun sonucunda kişi başarısızlık korkusu ile tanışabiliyor. Mesela bir iş görüşmesine gidip mülakat sonucunda elenen aday sonraki iş başvurularında işe kabul edilmeme; başarısız iş görüşmesi yapma korkusu nedeniyle iş aramaktan vazgeçebiliyor ya da ilk ÖSS girişinde istediği bölümü kazanamayan bir öğrenci ailesine üniversiteye gitmekten vazgeçtiğini söyleyip iş hayatında şansını denemeye kalkıyor.
Başarısız olmaktan korkan insanlar istediklerini yapmaktan ve denemekten kaçınırlar zira onlara göre başarısızlık dünyanın sonudur; başarısızlık göstermek bir suçtur. Başarsızlık korkusunu tetikleyen akılcıl olmayan diğer düşüncelerin birkaçını şunlardır;
Başarısız olmaktan korkan insanlar istediklerini yapmaktan ve denemekten kaçınırlar zira onlara göre başarısızlık dünyanın sonudur; başarısızlık göstermek bir suçtur. Başarsızlık korkusunu tetikleyen akılcıl olmayan diğer düşüncelerin birkaçını şunlardır;
- Başarıya ve mükemmelliğe odaklanmak sizin hayal kırıklığına uğramanıza sebep olur zira mükemmelin sınırı yoktur ve doyumsuzluk yaratır. Her konuda yetkin ve usta olmak mümkün değildir.
- Başarılı olduğunuzda kendinizi daha “değerli” ya da “önemli” hissetmeniz geçici bir histir çünkü başarı sizin içsel değerinizi arttırmaz. Aynı şekilde başarısızlıkta sizi “ değersiz” ya da “önemsiz” kılmaz. Başarıda başarısızlıkta tüm benliğinize atfedilemez; bir konuda beceriniz az olabilir fakat başka bir konuda beceriniz daha iyidir; yeteneklerinizi küçümsemeyin.
- Başarı isteği doyumsuz bir canavar gibidir eğer ona aşırı önem verirseniz sürekli onun için çalışmaya başlarsınız. Fiziksel açıdan aşırı zorlanma yaşayabilirsiniz; başarı peşinde koştururken kendi kimliğinizi kaybederseniz ve mutsuz olursunuz.Sosyal yaşamınızı tamamen terk edebilirsiniz ve çevrenizdeki insanları farkında olmadan kendinizden uzaklaştırabilirsiniz.
- Başarı isteği yoğun olan kişiler sürekli başkalarının kendini nasıl değerlendirdikleri ile ilgilenirler. Diğerlerini kendilerinden daha başarılı gördükleri durumda ise kendilerine olan özgüvenlerini yitirip “değersizlik “ hissedebilirler.
- Başarıya aşırı odaklanınca başarısız olma ihtimali sizi aşırı kaygılandırır; kaygıda dikkatsizliği getirir. Hata yapan kişi kendini cezalandırır ve yeni denemelere kendini kapatır.
- Başarılı olma isteğinize devam ederseniz kendinizi her alanda isteksiz ve yetersiz hale getirebilirsiniz.Depresif; yorgun ve tükenmiş bir kişi haline gelebilirsiniz.
- Sadece başarmayı istemeyin aynı zamanda zevk almayı isteyin. Zevk alırsanız başarılı olabilirsiniz.Her ikisini aynı anda yaşamınıza sokarsanız keyifli zamanlar geçirirsiniz; zevk ve başarıyı birbirine yapışık kavramlar olarak düşünün; keyif almadığınız bir işte performansınızı yüksek tutmak zordur ve sonuç iyi de olsa sizi memnun etmeyebilir.
- Başarısız olduğunuzda dövünmek yerine başarısızlığın nedenlerini inceleyip bu durumu bir tecrübe gibi kabul edin ve bunu tüm benliğinize mal etmeyin.Yeni denemeler yapmak için azimli olun.
- Kendinizi koşulsuz sevin; en iyiyi değil daha iyiyi hedefleyin. Mükemmelliyetçilik zorlaycı olduğu gibi aynı zamanda imkansızı hedefler; hedefleriniz gerçekçi olsun.
- Başarmayı başkalarına tepeden bakmak için değil kendiniz bu başarıdan zevk almak için isteyin.
- Her alanda yetkin olmayı değil belli alanlarda yetkin olmayı hedefleyin. Yetkin olmadığınız alanlarda yardım almaktan çekinmeyin. İnsanoğlunun kusurlu bir varlık olduğunu kabullenin.