Kısırlık ve Aşılama- İnseminasyon (İui)
İNFERTİLİTE (KISIRLIK)
İnfertilite düzenli ve korunmasız olarak; haftada en az 2-3 kere olacak şekilde girilen cinsel ilişkiye rağmen 1 yıl sonunda gebelik olmamasıdır. Inferilite görülme sıklığı toplumda %15 civarındadır. Bu çiftlerin büyük bir kısmında gebe kalamamanın nedenini açıklayacak sebepler bulunabilirken; yaklaşık yüzde 10-12 sinde herhangi bir patoloji tespit edilemez. Bu çiftler açıklanamayan infertilite olarak adlandırılırlar. Eğer daha önceden hiç gebelik olmamışsa bu durum primer infertilite olarak adlandırılır. Önceden geçirilmiş dış gebelik; boş gebelik; ölü doğum; erken doğum ya da canlı doğum gibi herhangi bir şekilde sonlanmış en az bir tane gebelik mevcut ise bu kez sekonder infertiliteden söz edilir. Bazı durumlarda bireyin ya da çiftin çocuk sahibi olması mümkün değildir. Erkekte testislerin; kadında yumurtalıkların ya da rahmin olmaması bu durumlara örnektir. Bu tür durumlar sterilite olarak adlandırılır Tamamen normal ve gebe kalma potansiyeli olan bir çift korunmaksızın düzenli ve yeterli sayıda ilişkiye girseler bile kadının o ay hamile kalma olasılığı sadece %25 dir. Gebeligin olusabilmesi icin kadindan ovulasyon ile yumurta hucresinin batin bosluguna atilmasi ; bunun saglam tupler tarafindan yakalanmasi; tuplerde erkekten gelen sperm ile karsilasarak dollenmesi ve bu dollenen yumurtanin rahim icine gelerek endometrium dedigimiz rahim ic tabakasina yuvalanmasi gerekmektedir.Basitce buradaki olaylardan birinde aksaklik oluşursa gebelik oluşmaz ve kısırlıktan söz edilir.
Gebe kalmayı etkileyen faktörler:
Kadının yaşı: Biyolojik saat ilerledikçe kadının gebe kalma şansı giderek azalır. Bunun en önemli nedeni yaş ile birlikte yumurtalıklardaki yumurta sayısı ve kalitesinin azalmasıdır. 20 yaşında bir kadın ile 21 yaşındakinin gebe kalma olasılıkları arasındaki fark çok büyük değilken 30 lu yaşlarda bu fark daha fazla anlam kazanır .
Cinsel ilişki sıklığı: Cinsel ilişki sıklığı açısından normal ya da anormal diye bir sınıflama yapmak doğru değildir. Önemli olan ilişki sayısının az ya da çokluğu değil yeterliliğidir. Bunun için optimum sayı haftada 3 ilişkidir.
Zamanlama : Cinsel ilişki sıklığının yanısıra ilişkinin zamanlaması da önemlidir. Yumurtlamanın olduğu günlerde girilecek olan ilişki; gebelik olasılığını arttıracaktır.
Süre: Çiftin ne kadar zamandır çocuk istediği önemli bir noktadır. Gebe kalmaya uğraşan çiftlerde aradan geçen süre uzadıkça; tıbbi yardım almadan başarılı bir gebelik elde etme olasılığı da o ölçüde azalmaktadır.
Patoloji: İnfertiliteye neden olabilecek bir patolojinin varlığı da gebelik şansını azaltır. Bunlara en güzel örnek geçirilmiş ameliyatlar ya da endometriozisdir. Kısırlık tedavisi nedene yönelik olarak yapılmalıdır. Eğer tüplerde tıkanıklık varsa bu hastaya aşılama yapmanın bır anlamı yoktur. Erkekte sperm yokluğu (azospermi); kadında tüplerde tıkanıklık; over( yumurtalık) yetmezliği gibi durumlarda Tüp Bebek (IVF) yöntemine başvurulmaktadır.
AŞILAMA - İUİ - İNSEMİNASYON (İntra uterin inseminasyon)
Aşılama (İnseminasyon- İUİ) yumurta hücresi ile karşılaşacak sperm sayısını arttırmak amacıyla yapılan bir işlemdir. Bu işlemden önce genellikle klomifen gibi yumurta geliştirici ilaçlar veya bazı iğneler verilerek anne aşılama için hazırlanır. Sperm baba adayından alındıktan sonra labaratuvarda özel tekniklerle işlemlerden geçirilir. Bu hazırlanan sperm özel ufak bir katater yardımı ile rahmin içerisine verilir. İşlem genellikle ağrısızdır ancak bazen karında krampa neden olabilir.
Aşılama işlemi düşük sperm sayısı; spermlerin hareketliliğini azaldığı durumlarda (motilitede azalma) ve açıklanamayan kısırlık durumlarında başarılı sonuçlar vermektedir. Aşılama aynı zamanda bozuk post koital test ve servikal faktör nedenli kısırlıkta da başarı sağlamaktadır.Aşılama ile başarılı gebelik şansı %20-25 arasındadır.