SAÇ DÖKÜLMESİ VE ALLERJİSİ OLANLARDA TIROID HASTALIĞI OLABİLİR
Saç dökülmesi; saç kıran; alopesi olanlar ile kaşıntı; ürtiker; allerjik rinit; gibi allerjik belirtileri olanlarda tiroid hastalığı olabilir. Bu sıkıntılar varsa mutlaka bir endokrin uzmanına başvurup guatr muayenesi olunuz.
1. ALERJİ VE TİROİD
Bazı allerjik hastalıklar tiroid hastalığı ile birlikte sık görülür. Ürtiker (kurdeşen) denilen ve ciltte kabarıklıklar ve kaşıntı ile kendini gösteren hastalık ve burun tıkanıklığı ve sık hapşırma ve burun akıntısı ile kendini gösteren allerjik rinit özellikle tiroid antikoru (anti-TPO) yüksek olan hastalarda daha fazla görülmektedir. Tiroid hastalarında allerjik hastalıkların neden fazla olduğu ise henüz bilinmemektedir.
Allerjik riniti olanlarda bazen Graves hipertiroidisi denen tiroid bezinin fazla çalışması hastalığı ortaya çıkabilmektedir. Bunun nedeni tam olarak bilinmemektedir. Bununla beraber her iki hastalığın da mevsimsel olması ilginçtir.
Özellikle ürtiker denen ciltte kırmızı renkte kabarıklık ve kaşıntılarla kendini gösteren hastalığı olan kişilerde tiroid hormonlarında değişiklik veya bunların % 5-35’inda kanda anti-TPO antikor yüksekliği sıklıkla birlikte olur. Antikor seviyesi yüksek olan hastalarda ise % 40-54 oranında tiroid bezi yetmezliği veya sadece TSH yüksekliği vardır.
Graves hipertiroidi (zehirli guatr) hastalığı olanların bir kısmında da ürtiker mevcuttur.
Bu nedenle ürtikeri olan hastalarda tiroid hormon tetkiklerini ve anti-TPO ve anti-tiroglobulin antikorlarını ölçmek ve belirli aralıklarla takip etmek gerekir.
Ürtikerli hastalarda tiroid hormonları normal olsa dahi levotiroksin içeren tiroid ilaçlarını kullanmak faydalı olabilmektedir. Bu ilaçları kullanan hastalarda ürtiker hastalığının daha çabuk düzeldiği saptanmıştır.
2.SAÇ DÖKÜLMESİ VE TİROİD
Vücuttaki kılların veya saç kıllarının ve hatta kaşların gelişimi için tiroid hormonlarının kanda yeterli miktarda olması gerekir. Tiroid bezi yetmezliğinde tiroid hormonları kanda azaldığından saçlarda dökülme başlar ve hatta kaşların dış kısımlarında da dökülme olur. Tiroid hormon azlığında vücudun bütün metabolizması yavaşladığından bağırsaklardan emilen vitamin ve minerallerin emilmesindeki bozukluk da saçların dökülmesine katkıda bulunmaktadır. Bu kişiler tedavi amacıyla içinde levotiroksin ilacı bulunan tiroid ilacı kullanmaya başladıktan sonra saç dökülmesi azalır; durur ve saçlar yeniden çıkmaya başlar. Bunun yanında vitamin desteği yapılmalı ve eksik mineraller varsa (demir; çinko gibi) alınmalıdır. Ayrıca omega 6 yağ asitleri desteği de faydalı olabilir. Hormonlar normale gelse bile saçların tam düzelmesi uzun zaman alır. Bu nedenle acele etmeyiniz. Hormonlar normale geldiği halde saç dökülmesi devam ediyorsa başka hormon bozuklarının araştırılması gerekir. Özellikle kadınlarda görülen erkek tipi bir saç dökülmesi kandaki erkeklik hormonunun (testosteron) artmasından kaynaklanabilir. Bu kişilerde yumurtalıkların ve böbreküstü bezi hormonlarının incelenmesi gerekir.
Alopesi areata denen saçın bir kısmındaki dökülme (halk arasındaki adıyla saçkıran) Hashimoto hastalığında sık görülür. Saçkıranı olan hastalarda tiroid hormonlarına ve anti-TPO antikoruna bakılması faydalıdır. Eğer hormon düşüklüğü veya antikor yüksekliği varsa tiroid hormon ilacı verilmelidir.
Tiroid bezi fazla çalışan yani kanında tiroid hormonları yüksek olan hastalarda saçlarda incelme ve dökülme olabilir. İlaçlarla bu hastalık tedavi edilince saç dökülmesi azalır ve kaybolur.
İçinde levotiroksin bulunan tiroid ilacı kullanan bazı hastalarda saç dökülmesinin arttığı şikayeti ile çok sık karşılaşırız. Bu ilaçlar aslında saç dökülmesini artırmaz. Ancak ilacın dozu fazla gelirse bazen saç dökülmesinde artış olabilmektedir. Bu kişilerde hormon ölçümü yapılmalı ve bu arada demir eksikliği; çinko eksikliği ve kansızlık olup olmadığı yapılacak tetkiklerle araştırılmalıdır. Özellikle kadınlarda demir eksikliğine bağlı kansızlık ve saç dökülmesi çok sık olduğundan öncelikle demir eksikliği yönünden araştırma yapmak gerekmektedir.
KAYNAK:
1. Prof. Dr. Metin Özata; 99 Sayfada Tiroid Hastalıkları; İş bankası yayını; 2008
2. http://www.tiroid.webs.com