Piriformis Sendromu
Piriformis Sendromu
Piriformis kasının siyatik sinire basması sonucu siyatik nöropati oluşması ile ortaya çıkan patolojik bir durumdur. Piriformis kası ve siyatik sinir pelvisi büyük siyatik notchden birlikte terk ederler. Bu terk edişin çeşitli anatomik varyasyonlarla olabileceği gösterilmiştir. Siyatik sinirin piriformis kasının altından; üstünden; kasın içinden; sinirin iki parça halinde bir parçanın kasın içinden diğerinin üzerinden veya bir parçanın kasın içinden diğerinin altından geçebildiği gösterilmiştir.
Bu hastalar bacağa yayılımı olan veya olmayan kalça ağrısından yakınırlar. Akut veya kronik olabilir. Genellikle kalça üzerine oturur şekilde düşmek olayı başlatabilir. Sert yüzeylere oturmak semptomları artırabilir. Kalça adduksiyon ve iç rotasyonunu gereksindiren aktiviteler ağrıyı artırabilir. Piriformis kasının yan pelvis duvarı ile komşuluğu nedeni ile hastalar barsak hareketleri sırasında ağrıdan ve kadınlar dispareniadan yakınabilirler.
Fizik muayenede nörolojik muayene normaldir. Sakrumda büyük trokantere doğru yapılan palpasyonda duyarlık saptanır. Bu bölge siyatik sinir çok yüzeyelleşeceği için kalça ve diz fleksiyonda iken palpe edilirse duyarlık daha belirginleşebilir. Kalçanın pasif olarak abdüksiyon ve iç rotasyona getirilmesi siyatik siniri baskı altına alacağı için ağrının artmasına neden olur ( Freiberg belirtisi ). Dirence karşı yapılınca aktif kalça dış rotasyonu ve abdüksiyon hareketi piriformis kasının kasılmasına neden olacağı için ağrı ve kuvvet kaybına neden olabilir (Pace belirtisi ). Düz bacak kaldırma testi bazen pozitif olabilir.
Uzun süreli oturmalar; tek bacak üstünde aktiviteler ve özellikle kadınlarda seksüel temas sırasında ağrı ortaya çıkması piriformis sendromu için belirleyici olabilir.
Yardımcı tanı yöntemleri tanıyı koymak için yararlı değildir. Ancak ayırıcı tanı amacı ile yapılabilir. Ayırıcı tanıda Sup. Ve İnf. Gluteal arter anevrizması; lomber faset sendromu; benign pelvik tümörler; L5/S1 radikülopati; endometriosis değerlendirilmelidir.
Semptomları ortaya çıkaran veya artıran aktivitelerden mümkün olduğunca kaçınmak ve otururken yastık kullanmak yararlı olabilir. Fizik tedavi yöntemlerinden ultrason ve fonoforez kullanılabilir. Ultrason uygulamasını piriformis kasının hafif germe egzersizlerinin takip etmesi önerilmektedir. Bu şekilde kasta esnekliğin ve kuvvetin artışı sağlanabilir. Egzersizlerin ve masajın ağrıya neden olmamasına çalışmak gerekir. Egzersizler bel ve kalçanın esnekliği ve kuvvetine yoğunlaşmalıdır. Piriformis kası kalçanın 90 derecenin üstünde fleksiyon pozisyonundayken iç rotasyona ve kalçanın 90 derecenin altında fleksiyon pozisyonundayken dış rotasyona getrilmesi ile gerilebilir. Kalça abdüktörleri özellikle gluteus medius kasının kuvvetlendirilmesine çalışılmalıdır.
Eğer var ise bacak uzunluk farkları; ayakta belirgin pronasyon deformitesi ve hamstringlerde gerginlik düzeltilmelidir.
EGZERSİZLER:
1) Sırtüstü yatış pozisyonunda iken bacak bacak üstüne atıp her iki el ile alttaki bacağın diz bölgesinden tutup karna doğru çekme
2) Ayakta dik duruş pozisyonunda iken bir topuğu yüksekçe bir sehpanın üstüne koyarak hafif hafif gövdeyi öne doğru esnetme
3) Ayakta dik duruş pozisyonunda iken ayakbileğine takılan therabandla kalçayı yana doğru açıp kapatma
4) Sırtüstü yatar pozisyonda iken hafif öne doğru kalkma (yarım mekik)
5) Yüzüstü karnın altında küçük bir yastık varken ve diz 90 derece bükülü iken bacağı kalçadan yukarı doğru kaldırıp indirme
6) Emekleme pozisyonunda iken aynı taraf kol ve bacağı kolu omuzdan öne doğru bacağı kalçadan arkaya doğru uzatmak
UZMAN HEKİM tarafından önerilecek olan SOAİİ ve COX-inhibitörleri ağrıyı ve inflamasyonu kontrol edebilir; nöropatik semptomlarda eklenmişse gabapentin tedaviye eklenebilir. Dirençli olgularda siyatik sinir çevresine steroid enjeksiyonları yapılabilir.
Piriformis kasının siyatik sinire basması sonucu siyatik nöropati oluşması ile ortaya çıkan patolojik bir durumdur. Piriformis kası ve siyatik sinir pelvisi büyük siyatik notchden birlikte terk ederler. Bu terk edişin çeşitli anatomik varyasyonlarla olabileceği gösterilmiştir. Siyatik sinirin piriformis kasının altından; üstünden; kasın içinden; sinirin iki parça halinde bir parçanın kasın içinden diğerinin üzerinden veya bir parçanın kasın içinden diğerinin altından geçebildiği gösterilmiştir.
Bu hastalar bacağa yayılımı olan veya olmayan kalça ağrısından yakınırlar. Akut veya kronik olabilir. Genellikle kalça üzerine oturur şekilde düşmek olayı başlatabilir. Sert yüzeylere oturmak semptomları artırabilir. Kalça adduksiyon ve iç rotasyonunu gereksindiren aktiviteler ağrıyı artırabilir. Piriformis kasının yan pelvis duvarı ile komşuluğu nedeni ile hastalar barsak hareketleri sırasında ağrıdan ve kadınlar dispareniadan yakınabilirler.
Fizik muayenede nörolojik muayene normaldir. Sakrumda büyük trokantere doğru yapılan palpasyonda duyarlık saptanır. Bu bölge siyatik sinir çok yüzeyelleşeceği için kalça ve diz fleksiyonda iken palpe edilirse duyarlık daha belirginleşebilir. Kalçanın pasif olarak abdüksiyon ve iç rotasyona getirilmesi siyatik siniri baskı altına alacağı için ağrının artmasına neden olur ( Freiberg belirtisi ). Dirence karşı yapılınca aktif kalça dış rotasyonu ve abdüksiyon hareketi piriformis kasının kasılmasına neden olacağı için ağrı ve kuvvet kaybına neden olabilir (Pace belirtisi ). Düz bacak kaldırma testi bazen pozitif olabilir.
Uzun süreli oturmalar; tek bacak üstünde aktiviteler ve özellikle kadınlarda seksüel temas sırasında ağrı ortaya çıkması piriformis sendromu için belirleyici olabilir.
Yardımcı tanı yöntemleri tanıyı koymak için yararlı değildir. Ancak ayırıcı tanı amacı ile yapılabilir. Ayırıcı tanıda Sup. Ve İnf. Gluteal arter anevrizması; lomber faset sendromu; benign pelvik tümörler; L5/S1 radikülopati; endometriosis değerlendirilmelidir.
Semptomları ortaya çıkaran veya artıran aktivitelerden mümkün olduğunca kaçınmak ve otururken yastık kullanmak yararlı olabilir. Fizik tedavi yöntemlerinden ultrason ve fonoforez kullanılabilir. Ultrason uygulamasını piriformis kasının hafif germe egzersizlerinin takip etmesi önerilmektedir. Bu şekilde kasta esnekliğin ve kuvvetin artışı sağlanabilir. Egzersizlerin ve masajın ağrıya neden olmamasına çalışmak gerekir. Egzersizler bel ve kalçanın esnekliği ve kuvvetine yoğunlaşmalıdır. Piriformis kası kalçanın 90 derecenin üstünde fleksiyon pozisyonundayken iç rotasyona ve kalçanın 90 derecenin altında fleksiyon pozisyonundayken dış rotasyona getrilmesi ile gerilebilir. Kalça abdüktörleri özellikle gluteus medius kasının kuvvetlendirilmesine çalışılmalıdır.
Eğer var ise bacak uzunluk farkları; ayakta belirgin pronasyon deformitesi ve hamstringlerde gerginlik düzeltilmelidir.
EGZERSİZLER:
1) Sırtüstü yatış pozisyonunda iken bacak bacak üstüne atıp her iki el ile alttaki bacağın diz bölgesinden tutup karna doğru çekme
2) Ayakta dik duruş pozisyonunda iken bir topuğu yüksekçe bir sehpanın üstüne koyarak hafif hafif gövdeyi öne doğru esnetme
3) Ayakta dik duruş pozisyonunda iken ayakbileğine takılan therabandla kalçayı yana doğru açıp kapatma
4) Sırtüstü yatar pozisyonda iken hafif öne doğru kalkma (yarım mekik)
5) Yüzüstü karnın altında küçük bir yastık varken ve diz 90 derece bükülü iken bacağı kalçadan yukarı doğru kaldırıp indirme
6) Emekleme pozisyonunda iken aynı taraf kol ve bacağı kolu omuzdan öne doğru bacağı kalçadan arkaya doğru uzatmak
UZMAN HEKİM tarafından önerilecek olan SOAİİ ve COX-inhibitörleri ağrıyı ve inflamasyonu kontrol edebilir; nöropatik semptomlarda eklenmişse gabapentin tedaviye eklenebilir. Dirençli olgularda siyatik sinir çevresine steroid enjeksiyonları yapılabilir.