Sağlıklı ve Kilo Kontrollü Bir Kış İçin Etkili Adımlar
SAĞLIKLI VE KİLO KONTROLLÜ BİR KIŞ İÇİN ETKİLİ ADIMLAR
Eylül; ekim derken kasım ayını da ortaladığımız şu günlerde kendini göstermeye başlayacak olan kış aylarına adım atıyoruz iyice. Yazdan kalma güneşli; sıcak havasıyla; yine de tüm görkemiyle sararmış dökülen yapraklarıyla geride bırakmak üzere olduğumuz sonbaharın yerini alacak kısa; soğuk kış günlerini bekliyoruz. Bu beklenti soğuk kış günlerine üst solunum yolu enfeksiyonları ve tabi kilo alımı da eklenince çoğu zaman can sıkıcı ya da korkutucu olabiliyor. Neden kilo alıyoruz kış aylarında sorusunu sormaya başlıyoruz aslında cevabı çok basit olsa da.
- Öncelikle azalmaya başlayan hareketimiz etkendir kilo alımında. Vaktimizi daha çok oturarak evimizde geçirmeye başladığımız kış aylarında azalan aktivitemiz nedeniyle bazal metabolizma hızımız da azalmaktadır. Buna bir de harcadığımızdan daha fazla enerji alımı eklenince kilo alımı kaçınılmaz olur.
- Kış aylarında kilo almanın ikinci bir nedeni de gündüzlerin kısa ve gecelerin uzun olması nedeniyle atıştırma alışkanlığımızın oldukça geç saatlere kadar sürmesidir. İş koşuşturmacası; ev telaşı ve de gündüzlerin kısa olması derken gün boyu acıktığımızı hissetmeyiz; fakat gece olunca gün boyu yaşanan uzun süreli açlık nedeniyle yemek yememizi kontrol edemez hale geliriz. Yemekler yenir; çayın yanında tatlılar tüketilir. Hele de 3 orta boyunun 1 ince dilim ekmekle eş değer olduğunu bilmediğimiz için oturup bir tabak dolusu yediğimiz kestane sefaları hesap bile edilmez. Tüm bunların sonucunda da zaten akşamları yavaşlayan metabolizmamız iyiden iyiye iş göremez hale gelir ve depo için bu kadar muntazam bir hazırlığa hayır demez yağlar ve depolanmaya başlar.
- Soğuklarla birlikte vücut ısımızın azalmasıyla vücudumuzun kendisini korumak için gerekli bir ısıya ulaşması gerekmektedir. Bu durum metabolizmayı hızlandırmakta ancak gerekli olan ek enerji ihtiyacı yüksek enerjili karbonhidratlar ve yağlardan karşılandığında kilo alımı da beklenen sonuç olarak ortaya çıkmaktadır.
Tüm bu olumsuz koşullarla başa çıkmanın yolu ise yeterli ve dengeli beslenmeyi bilerek üst solunum yolu enfeksiyonları ve kilo almaya karşı mücadele etmektir. Bunun için yapılması gerekenler;
* Öğün düzenine önem göstererek; su tüketimini artırarak; yeterli posa tüketimini sağlayarak; azalan fiziksel aktiviteye paralel olarak yağ ve şeker tüketimini kısıtlayarak; fiziksel aktivitenizi artırarak kilo alımının önüne geçebilir ve kilo kontrolü sağlayabilirsiniz.
* Gerek metabolizmamızı kuvvetlendirici; gerek bağışıklık sistemimizi güçlendirici etkileriyle hastalıklara karşı direncimizi artıran A ve Cvitaminlerinden yeterli miktarda yararlanmak gerekmektedir. Bunun için de portakal; mandalina; greyfurt; nar gibi meyveleri; havuç; brokoli; kabak; bürüksel lahanası; yeşilbiber; karnabahar; maydanoz; roka; tere gibi sebzelerin tüketimine önem vermek gerekmektedir.
* İçinizi ısıtacak keyifli molalar için ıhlamur; kuşburnu; yeşil çay; papatya; nane gibi bitki çaylarını tercih edebilirsiniz. Özellikle yeşil çay güçlü bir antioksidan olması nedeniyle kış aylarına yaklaştığımız şu günlerde hem içinizi ısıtacak hem de bağışıklık sisteminizi güçlendirmeye yardımcı olacaktır.
* Kalp damar sağlığı açısından önemi son yıllarda çok daha fazla gündeme getirilen omega-3 yağ asidinin diğer bir önemli etkisi de bağışıklık sisteminin güçlenmesine olan katkısıdır. Bu sebeple omega-3 yağ asidinden zengin olan balık tüketimi çok daha fazla önem kazanmaktadır ve haftada 2 kez balık tüketimi sağlanmalıdır.
* Özellikle bayanlarda daha fazla üşümeye neden olan demir yetersizliği anemisi de bağışıklık sistemini güçsüz düşürerek hastalıklara yakalanma riskini arttırır. Yeterli demir alımı için demir mineralinin en zengin kaynakları olan kırmızı et; tavuk ve balık sofralardan eksik edilmemelidir. Yumurta; koyu yeşil yapraklı sebzeler; kuru baklagiller; kuru meyveler ve kuru yemişlerde yer alan vücutta kullanımı daha zor olan demir türünden daha fazla yararlanmak için C vitamininden zengin salatalar veya taze sıkılmış meyve suları sofralarda yer almalıdır.
* Kış aylarıyla birlikten güneş ışığından daha az yararlanmamız en iyi kaynağı güneş ışığı olan D vitamini alımımızı da etkilemektedir. Kemik ve diş sağlığı açısından son derece önemli olan D vitamini ihtiyacını karşılamak için güneşli günlerde yürüyüşlere çıkmalı ve haftada iki kez balık tüketimi sağlanmalıdır.
Sağlıklı bir kış mevsimi geçirmek; aynı zamanda kilo kontrolü sağlamak. Ne dersiniz? Çok da zor görünmüyor; üstelik kulağa çok hoş geliyor değil mi?
Sağlıklı ve formda günler…
Dyt. Burcu ÖZEN