Morbid Obezitede Cerrahi Tedavinin Yeri
BİR SAĞLIK PROBLEMİ OLARAK MORBİD OBEZİTE
Morbid obezite kavramı; yaşamı tehdit edebilecek başka hastalıklara yol açacak düzeyde aşırı kilolu olma durumunu ifade eder.
Eğer ideal kilonuzun iki katı iseniz; ya da 45 kilo fazlanız varsa morbid obez olarak değerlendirilebilirsiniz.
Morbid obezitenin belirlenmesinde sıkça kullanılan bir diğer tanımlama da BMI (VKİ) ya da Vücut Kitle İndeksi olarak bilinen değerdir. Bu değer kilonuzun; boyunuzun karesine bölünmesi ile hesaplanır. Ana menümüzdeki “Acaba Şişman mıyım?” linkine tıklayarak vücut kitle indeksinizi kolayca hesaplayabilirsiniz.
Vücut kitle indeksi vücut yağının yalnızca indirekt bir ölçümüdür. Bilimsel araştırmalarda vücut kompozisyonunun belirlenmesinde hidrodansitometri (sualtında ölçüm) ve dual-enerji x-ray absorbtiometri gibi daha doğru metodlar kullanılmaktadır. Bel ve kalça çevresi ölçümü ve dirsek arkasında cilt kalınlığının ölçülmesi de kullanılan fiziksel ölçüm metodlarıdır.
Vücut kitle indeksi epidemiyolojik çalışmalarda ve günlük hekimlik pratiğinde orta yaşlarda kadın ve erkekler için en sık kullanılan ölçümdür. Yağ kitlesi dansitometrisi ile % 90’ın üzerinde uyumludur. Oransal olarak daha az kas kitlesi bulunan yaşlı erişkinlerde kesin bir ölçüm metodu olarak kesinliği azalmaktadır. Vücut kitle indeksi bazen Quetelet İndex olarak da adlandırılır. Kas ve yağ dokularının ayrımını yapmamasına karşın; şahsın boyuna göre kilosunun ne olması gerektiğinin tahminlenmesinde çok yararlıdır.
Herhangi bir yandaş hastalığınız olmaması durumunda 40’ın üzerindeki değerler morbid obez olduğunuz anlamına gelirken; diabet; eklem rahatsızlıkları; hiperkolesterolemi veya hipertansiyon gibi ciddi yandaş hastalıkların varlığında; 35 ile 40 arasındaki değerler morbid obezite kabul edilmektedir.
Aşırı kilolu olma ya da obezitenin tanımı:
Artmış vücut yağını tahminlemede vücut kitle indeksi mükemmel bir ölçüm olmamakla birlikte; vücut kompozisyonu ölçümleri ile büyük uyumluluk gösteren ve en kolay hesaplanabilen metod olduğu için çok sık kullanılmaktadır. Normal sınırların üst limitlerinde de artmış sağlık riskleri olmakla beraber; Dünya Sağlık Örgütü; Amerikan Beslenme Dairesi ve Uluslararası Obezite toplulukları temelde aşağıdaki sınırlarda uzlaşmıştır:
Kilo Grubu Tanımlaması
Vücut Kitle İndeksi
Düşük Kilolu
18.5 ve altı
Normal
18.5 - 24.9
Fazla Kilolu
25.0 - 29.9
Obez
30.0 - 39.9
Morbid Obez
40.0 ve üstü
Eğer morbid obez iseniz; diabet (şeker hastalığı); hipertansiyon ve dejeneratif artrit (eklem romatizması) gibi çok sayıda ciddi hastalığa da adaysınız demektir. Daha da kötüsü; morbid obezite; kalp hastalığından ölme riskinizi çok ciddi biçimde arttırmaktadır. 23-34 yaşları arasında morbid obez erkeklerin ölüm oranı; normal populasyondan 12 kat daha fazladır.
Obezitenin etkileri sadece tıbbi de değildir. Aşırı yağ dokusu sizin sosyal ve özel ilişkilerinizi de engeller ve böylece duygusal anlamda strese yol açar. İş bulmada; hatta özel kıyafet alımında bile ciddi zorluk ve bedellere katlanmak zorunda kalırsınız. Bütün bu nedenlerden ötürü; morbid obezite istediğiniz bir hayata kavuşmanızı güçleştirir.
Ne yazık ki diyet yapmak genellikle işe yaramaz. Çok yoğun eforla bile ancak çok az sayıda morbid obez başarılı şekilde kilo verebilmiş ve kilolarını korumayı başarabilmiştir. Diyetlerde başarısız olmak sadece yetersizlik ve başarısızlık hissinin eklenmesini sağlar.
İlaçlar ancak alındıkları sürece kilo vermenize yardım edebilir; bu nedenle kalıcı bir çözüm olarak görülmemelidir. Tüm bu ilaçların ciddi yan etkileri vardır ve ilaçlar bırakıldığında kaybedilen kilolar fazlasıyla geri alınmaktadır. Ne günümüzde; ne de yakın gelecekte ilaçlarla morbid obezitede gerekli olan büyük miktarlarda kilo kaybı mümkün değildir.
OBEZİTE CERRAHİSİ
Obezite cerrahisi günümüzde yöntemleri artık oturmuş ve yalnızca bu tip operasyonlarda eğitimli ve deneyimli cerrahlar tarafından gerçekleştirilmesi gereken operasyonlardan oluşur. Ayrıca; psikyatrist; diyetisyen ve diğer medikal dallarla da yakın ilişki içinde yürütülmesi gereken multidisipliner bir yaklaşımdır. Nihayetinde; günümüzde operasyonla ilgili riskler son derece azalmıştır ve cerrahiyi takiben büyük oranda başarılı ve kalıcı kilo kaybı sağlanmaktadır.
Morbid obezite kavramı; yaşamı tehdit edebilecek başka hastalıklara yol açacak düzeyde aşırı kilolu olma durumunu ifade eder.
Eğer ideal kilonuzun iki katı iseniz; ya da 45 kilo fazlanız varsa morbid obez olarak değerlendirilebilirsiniz.
Morbid obezitenin belirlenmesinde sıkça kullanılan bir diğer tanımlama da BMI (VKİ) ya da Vücut Kitle İndeksi olarak bilinen değerdir. Bu değer kilonuzun; boyunuzun karesine bölünmesi ile hesaplanır. Ana menümüzdeki “Acaba Şişman mıyım?” linkine tıklayarak vücut kitle indeksinizi kolayca hesaplayabilirsiniz.
Vücut kitle indeksi vücut yağının yalnızca indirekt bir ölçümüdür. Bilimsel araştırmalarda vücut kompozisyonunun belirlenmesinde hidrodansitometri (sualtında ölçüm) ve dual-enerji x-ray absorbtiometri gibi daha doğru metodlar kullanılmaktadır. Bel ve kalça çevresi ölçümü ve dirsek arkasında cilt kalınlığının ölçülmesi de kullanılan fiziksel ölçüm metodlarıdır.
Vücut kitle indeksi epidemiyolojik çalışmalarda ve günlük hekimlik pratiğinde orta yaşlarda kadın ve erkekler için en sık kullanılan ölçümdür. Yağ kitlesi dansitometrisi ile % 90’ın üzerinde uyumludur. Oransal olarak daha az kas kitlesi bulunan yaşlı erişkinlerde kesin bir ölçüm metodu olarak kesinliği azalmaktadır. Vücut kitle indeksi bazen Quetelet İndex olarak da adlandırılır. Kas ve yağ dokularının ayrımını yapmamasına karşın; şahsın boyuna göre kilosunun ne olması gerektiğinin tahminlenmesinde çok yararlıdır.
Herhangi bir yandaş hastalığınız olmaması durumunda 40’ın üzerindeki değerler morbid obez olduğunuz anlamına gelirken; diabet; eklem rahatsızlıkları; hiperkolesterolemi veya hipertansiyon gibi ciddi yandaş hastalıkların varlığında; 35 ile 40 arasındaki değerler morbid obezite kabul edilmektedir.
Aşırı kilolu olma ya da obezitenin tanımı:
Artmış vücut yağını tahminlemede vücut kitle indeksi mükemmel bir ölçüm olmamakla birlikte; vücut kompozisyonu ölçümleri ile büyük uyumluluk gösteren ve en kolay hesaplanabilen metod olduğu için çok sık kullanılmaktadır. Normal sınırların üst limitlerinde de artmış sağlık riskleri olmakla beraber; Dünya Sağlık Örgütü; Amerikan Beslenme Dairesi ve Uluslararası Obezite toplulukları temelde aşağıdaki sınırlarda uzlaşmıştır:
Kilo Grubu Tanımlaması
Vücut Kitle İndeksi
Düşük Kilolu
18.5 ve altı
Normal
18.5 - 24.9
Fazla Kilolu
25.0 - 29.9
Obez
30.0 - 39.9
Morbid Obez
40.0 ve üstü
Eğer morbid obez iseniz; diabet (şeker hastalığı); hipertansiyon ve dejeneratif artrit (eklem romatizması) gibi çok sayıda ciddi hastalığa da adaysınız demektir. Daha da kötüsü; morbid obezite; kalp hastalığından ölme riskinizi çok ciddi biçimde arttırmaktadır. 23-34 yaşları arasında morbid obez erkeklerin ölüm oranı; normal populasyondan 12 kat daha fazladır.
Obezitenin etkileri sadece tıbbi de değildir. Aşırı yağ dokusu sizin sosyal ve özel ilişkilerinizi de engeller ve böylece duygusal anlamda strese yol açar. İş bulmada; hatta özel kıyafet alımında bile ciddi zorluk ve bedellere katlanmak zorunda kalırsınız. Bütün bu nedenlerden ötürü; morbid obezite istediğiniz bir hayata kavuşmanızı güçleştirir.
Ne yazık ki diyet yapmak genellikle işe yaramaz. Çok yoğun eforla bile ancak çok az sayıda morbid obez başarılı şekilde kilo verebilmiş ve kilolarını korumayı başarabilmiştir. Diyetlerde başarısız olmak sadece yetersizlik ve başarısızlık hissinin eklenmesini sağlar.
İlaçlar ancak alındıkları sürece kilo vermenize yardım edebilir; bu nedenle kalıcı bir çözüm olarak görülmemelidir. Tüm bu ilaçların ciddi yan etkileri vardır ve ilaçlar bırakıldığında kaybedilen kilolar fazlasıyla geri alınmaktadır. Ne günümüzde; ne de yakın gelecekte ilaçlarla morbid obezitede gerekli olan büyük miktarlarda kilo kaybı mümkün değildir.
OBEZİTE CERRAHİSİ
Obezite cerrahisi günümüzde yöntemleri artık oturmuş ve yalnızca bu tip operasyonlarda eğitimli ve deneyimli cerrahlar tarafından gerçekleştirilmesi gereken operasyonlardan oluşur. Ayrıca; psikyatrist; diyetisyen ve diğer medikal dallarla da yakın ilişki içinde yürütülmesi gereken multidisipliner bir yaklaşımdır. Nihayetinde; günümüzde operasyonla ilgili riskler son derece azalmıştır ve cerrahiyi takiben büyük oranda başarılı ve kalıcı kilo kaybı sağlanmaktadır.