Kekemelik Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Kekemelik sözel ifadedeki bozukluk olarak görülse de anksiyete gibi ( doğru konuşamayacağım korkusu) güçlü emosyonel durumlarla ilişkilidir. Bu negatif durum kekeleyen kişiyi konuşmaktan kaçınmaya; diğer insanlarla iletişiminde kısıtlamaya gitmeye; sosyal ve emosyonel olarak problemlerin yanı sıra okul ve akademik çevresinde de sorunlar yaşamasına neden olumaktadır. Son zamanlarda yapılan araştırmalara göre kekeleyen bireylerin mesleki yaşantıda sorunlar yaşadığı; kariyer fırsatlarını negatif etkilediği gösterilmiştir.
Bakış açısındaki değişiklikler
Yaklaşık 80 yıldır kekemelik hakkında bilimsel gelişmeler olmuştur. Son 30 yıldaki gelişmeleri özetleyecek olursak.
- etyoloji öğrenilmiş davranış teorisinden giderek artan bir şekilde genetik temelli çoklu etkileşim modellerine yönelmiştir.
- Epidemiyolojideki başlangıç;sınıflandırma ve gelişimdeki tek düzelik anlayışı giderek çeşitlilik kazanmıştır.
- Altta yatan nörofizyolojik olaylar düşünüldüğünde anlayış konuşmanın periferik yapılarından daha merkezi yapılarına(dil formülasyonu; konuşmanın algılanması;planlanması ve üretimi) doğru kaymıştır.
- Klinik alanda yetişkin kekemelik terapileri kekemelik modifikasyonundan akıcılığı arttırma yöntemlerine doğru kaymıştır. Çocuklarda ise indirekt modellerden direkt yöntemlere doğru kaymıştır.
- Araştırmalarda da araştırılan grup yetişkinlerden çocuklara yönelmiştir.
Kekemelik nedir?
Kekemelik konuşmadaki akıcılık bozukluğudur. Bu akıcısızlıklar tekrarlar(ses-hece-kelime); uzatmalar; anormal duraklar(bloklar)dır. Anormal yüz ve vücut hareketleri bu akıcısızlık anlarına eşlik edebilir.
Kekemeliğin nedeni nedir ?
Kekemeliğin oluşmasına neden olduğu düşünülen dört faktör şöyledir: genetik( kekemelerin yaklaşık %60’ında aile bireylerinden birilerininde kekemelik hikayesi olduğu bilinmektedir.); çocuğun gelişimi ( diğer dil konuşma bozukluğu veya gelişimsel gerilik olan çocuklarda kekemelik gelişme riski daha fazladır.); nörofizyoloji (son yapılan araştırmalarda kekeleyen bireylerin dil konuşma işlemlenmesinin beyinde akıcı konuşanlara göre daha farklı bölgelerde olduğu bulunmuştur); ve aile dinamikleri ( yüksek beklentiler ve hızlı değişen yaşam koşulları kekemeliğe etki eder.)
Kekemelik bu faktörlerin bir yada birkaçının birlikte oluşmasıyla oluşabilir ve kekemeliğin farklı bireylerde farklı etkileri olabilir. Kekemeliği başlatan sebepler ile bunun devam ettiren ve ilerleten sebeplerin farklı olması olasıdır.
Kekemeliğin görülme sıklığı nedir ?
Toplumun %1’i; her 100 kişide 1 kişi konuşmasında akılcık sorunu yaşamaktadır.
Kekemelikteki kadın/erkek oranı nedir ?
Kekemelik erkeklerde kadınlara göre 4 kat fazla görülmektedir.
Çocukların ne kadarı kekelemektedir ?
Çocukların %20’si gelişim aşamasında konuşmada yaşadığı akıcısızlıklardan dolayı ailelerini endişelendirmiştir. Ortalama çocukların %5’i kekemelik benzeri akıcısızlıkları 6 ay veya daha fazla devam ettirmişlerdir.3/5’i geç çocukluk dönemine kadar düzelir; yaklaşık %1’inde kekemelik uzun dönemli bir problem haline gelir. En iyi önleme erken girişimdir.
Kekemeliğin sebebi duygusal veya psikolojik sorunlar mıdır?
Kekeleyen yetişkin ve çocukların psikolojik veya duygusal problem yaşama olasılığı kekelemeyenlere göre daha fazla değildir. Elimizde duygusal travmanın kekemeliğe neden olduğunu gösterecek hiçbir veri bulunmamaktadır.
Çocuğum kekelemeye başladı. Beklemeli miyim yoksa yardım için bir uzmana başvurmalı mıyım?
Eğer kekemelik 6 aydan fazla süredir varsa veya şiddetliyse DİLKOM mezunu bir dil ve konuşma terapistinden yardım almalısınız.
Kekemelik tedavi edilebilin bir sorun mudur ?
Evet yetişkin ve çocuklar için birçok farklı programlar ile kekemelik tedavi edilmektedir. Genel olarak kekemelik terapisinde ne kadar erken o kadar iyi anlayışı vardır.
Kekemelikle ilgili yeni bir tedavi yöntemi duydum. Böyle bir yöntem var mı?
Kekemelik için anında çözüm yaratan mucizevi bir yöntem maalesef yok. Terapi; elektronik cihazlar veya ilaçlar tek gecede düzelme yapamaz. Fakat bu konuda uzman DİLKOM mezunu bir dil konuşma terapisti heri yaştaki bireyin akıcılığında zamanla belirgin değişiklikler yaratabilir.
Kemal Colay
Bakış açısındaki değişiklikler
Yaklaşık 80 yıldır kekemelik hakkında bilimsel gelişmeler olmuştur. Son 30 yıldaki gelişmeleri özetleyecek olursak.
- etyoloji öğrenilmiş davranış teorisinden giderek artan bir şekilde genetik temelli çoklu etkileşim modellerine yönelmiştir.
- Epidemiyolojideki başlangıç;sınıflandırma ve gelişimdeki tek düzelik anlayışı giderek çeşitlilik kazanmıştır.
- Altta yatan nörofizyolojik olaylar düşünüldüğünde anlayış konuşmanın periferik yapılarından daha merkezi yapılarına(dil formülasyonu; konuşmanın algılanması;planlanması ve üretimi) doğru kaymıştır.
- Klinik alanda yetişkin kekemelik terapileri kekemelik modifikasyonundan akıcılığı arttırma yöntemlerine doğru kaymıştır. Çocuklarda ise indirekt modellerden direkt yöntemlere doğru kaymıştır.
- Araştırmalarda da araştırılan grup yetişkinlerden çocuklara yönelmiştir.
Kekemelik nedir?
Kekemelik konuşmadaki akıcılık bozukluğudur. Bu akıcısızlıklar tekrarlar(ses-hece-kelime); uzatmalar; anormal duraklar(bloklar)dır. Anormal yüz ve vücut hareketleri bu akıcısızlık anlarına eşlik edebilir.
Kekemeliğin nedeni nedir ?
Kekemeliğin oluşmasına neden olduğu düşünülen dört faktör şöyledir: genetik( kekemelerin yaklaşık %60’ında aile bireylerinden birilerininde kekemelik hikayesi olduğu bilinmektedir.); çocuğun gelişimi ( diğer dil konuşma bozukluğu veya gelişimsel gerilik olan çocuklarda kekemelik gelişme riski daha fazladır.); nörofizyoloji (son yapılan araştırmalarda kekeleyen bireylerin dil konuşma işlemlenmesinin beyinde akıcı konuşanlara göre daha farklı bölgelerde olduğu bulunmuştur); ve aile dinamikleri ( yüksek beklentiler ve hızlı değişen yaşam koşulları kekemeliğe etki eder.)
Kekemelik bu faktörlerin bir yada birkaçının birlikte oluşmasıyla oluşabilir ve kekemeliğin farklı bireylerde farklı etkileri olabilir. Kekemeliği başlatan sebepler ile bunun devam ettiren ve ilerleten sebeplerin farklı olması olasıdır.
Kekemeliğin görülme sıklığı nedir ?
Toplumun %1’i; her 100 kişide 1 kişi konuşmasında akılcık sorunu yaşamaktadır.
Kekemelikteki kadın/erkek oranı nedir ?
Kekemelik erkeklerde kadınlara göre 4 kat fazla görülmektedir.
Çocukların ne kadarı kekelemektedir ?
Çocukların %20’si gelişim aşamasında konuşmada yaşadığı akıcısızlıklardan dolayı ailelerini endişelendirmiştir. Ortalama çocukların %5’i kekemelik benzeri akıcısızlıkları 6 ay veya daha fazla devam ettirmişlerdir.3/5’i geç çocukluk dönemine kadar düzelir; yaklaşık %1’inde kekemelik uzun dönemli bir problem haline gelir. En iyi önleme erken girişimdir.
Kekemeliğin sebebi duygusal veya psikolojik sorunlar mıdır?
Kekeleyen yetişkin ve çocukların psikolojik veya duygusal problem yaşama olasılığı kekelemeyenlere göre daha fazla değildir. Elimizde duygusal travmanın kekemeliğe neden olduğunu gösterecek hiçbir veri bulunmamaktadır.
Çocuğum kekelemeye başladı. Beklemeli miyim yoksa yardım için bir uzmana başvurmalı mıyım?
Eğer kekemelik 6 aydan fazla süredir varsa veya şiddetliyse DİLKOM mezunu bir dil ve konuşma terapistinden yardım almalısınız.
Kekemelik tedavi edilebilin bir sorun mudur ?
Evet yetişkin ve çocuklar için birçok farklı programlar ile kekemelik tedavi edilmektedir. Genel olarak kekemelik terapisinde ne kadar erken o kadar iyi anlayışı vardır.
Kekemelikle ilgili yeni bir tedavi yöntemi duydum. Böyle bir yöntem var mı?
Kekemelik için anında çözüm yaratan mucizevi bir yöntem maalesef yok. Terapi; elektronik cihazlar veya ilaçlar tek gecede düzelme yapamaz. Fakat bu konuda uzman DİLKOM mezunu bir dil konuşma terapisti heri yaştaki bireyin akıcılığında zamanla belirgin değişiklikler yaratabilir.
Kemal Colay