Muayene Stresini Yenmek
Doktorlar için muayene; hastayı ve hastalığını anlamak için bir rehber; en önemli yardımcı ve yol göstericidir. Hastalar açısından bakınca hemen tüm muayene yöntemleri kolaylıkla katlanılabilirdir. Bir akciğer muayenesi; bir kalp muayenesi hemen hemen hiçkimsede bir “stres” yaratmaz.
İşte bu noktada jinekolojik muayene diğer tüm muayenelerden ayrılmaktadır.
Biz jinekologlar için kadının hastamız olarak muayenesi; onun hastalığını; sorunlarını anlamada ve tedavi yöntemlerini kafamızda şekillendirmede hayati önem taşımakta.
Oysa birçok kadın için jinekolojik muayene çok büyük bir stres oluşturuyor.
Bunun için kadınları suçlamak tabii ki mümkün değil.
Masaya uzanıp; bacaklarını yanlara yerleştirirken kadınların ne kadar stres yaşadıklarını tabii ki görüyor ve anlıyoruz.
Jinekolojik muayene pozisyonunda uzanmışken “kalçanı yere koy; sakin ol” uyarılarının streslerini azaltmadığını da anlıyor ve bunun için kadınları suçlamanın haksızlık olduğunu da biliyoruz.
Muayene stresi nasıl hafifletilir?
Bütün bu streslerin hafifletilmesinin çözümü beyninizde yer almakta. Herşeyden önce tüm kadınlar bilmeli ki; jinekolojik muayene kadın hastalıklarını anlamamızda biz hekimler için ne kadar önemliyse; hastalıklarından kurtulabilmelerinde kadınlar için de o kadar yaşamsaldır.Muayene olmamak bir avantaj değil; bir baştan savmadır. Muayeneyi bir kabus olarak gören ve reddeden kadın; en ucuz ve en çok bilgi veren bir hastalık teşhis yönteminden mahrum kalmış olmaktadır.Herşeyden önce muayene öncesi sakin olmalı; kendi sağlığı için muayenenin şart olduğunu hatırlamalı; kendi kendisine bu konuda telkinde bulunmalıdır.
Muayene olmadan önce bilinmesi gerekenler
Birinci kural ; eğer acil değilse muayeneye adetin bittiğinin hemen ertesinde gidilmelidir. Bu dönem; eğer varsa tüm kadın hastalıklarının en rahat teşhis edildiği ; ihtiyaç duyulursa ek muayene ve laboratuar incelemelerinin yapılabildiği dönemdir.
Kendi deneyimlerimizde görüyoruz ki birçok kadın muayene öncesi hazneyi duşla yıkamakta. Bu; hem kadın sağlığı açısından zararlı; hem de hazneye ait akıntıları görmemizi engelleyen yanlış bir uygulamadır. Muayeneye gidileceği zaman ve diğer tüm zamanlarda haznenin içini yıkamaktan tüm kadınlar kaçınmalıdır.
İster hastalığı olsun ; ister kontrol için gelmiş olsun her kadın muayeneye geldiği gün rahat giyinip soyunabileceği giysileri tercih etmeli; yanında yedek ped bulundurmalıdır.
Evli yada partneri ile beraber yaşayan hanımlara muayene günü eşleri / partnerleri eşlik etmelidirler. Unutulmamalıdır ki neredeyse tüm kadın hastalıklarında tedavinin bir basamağını partnere yönelik tavsiyeler hatta tedaviler oluşturur. Sizi muayene edecek hekim eşinizle/partnerinizle bu nedenle konuşmak ve belki onu tedavi etmek isteyebilir.
Muayene sonrası olası kan ve idrar tahlilleri yapılabileceğinden muayeneye aç olarak gidilmelidir. Gece yatarken yemek yenir ve sabah mümkünse hiçbirşey yiyip içmeden muayeneye gidilir.
Sosyal güvencesi olan hanımlar; mutlaka sevk; sağlık karnesi ; özel sağlık sigortası muayene kağıdı gibi belgelerini yanlarında bulundurmalı; ücretli muayene olacak hanımlar daha ileri tetkiklere ihtiyaç olabileceğini düşünüp hazırlıklı olmalıdırlar.
Muayene aşamaları
İlk aşamada hekime şikayetlerinizi anlatmalısınız. Bundan sonra hekimin hastalığınızla ilgili olan ve diğer sağlık sorularına eksiksiz ve doğru cevaplar verilmelidir. Şikayetleriniz dışında doktorunuzun size yönelteceği üreme sisteminizle ve genel sağlıkla ilgili sorular şikyetlerinizin nedenini doğru tespit etmeye yöneliktir. Size hastalığınız ile ilgisi yokmuş gibi gelen bu sorular; biz hekimler için bulmacanın parçaları gibidir.Bu nedenle sizi; şikayetleriniz ile ilgisizmiş gibi görünen sorular şaşırtmamalı ve özveriyle yanıtlanmaya çalışılmalı.
Muayene için masaya uzanınca bacaklarınızı yerleştirdikten sonra (ben kendi kliniğimde sedyede muayene yapıyorum) ellerinizi göğüs üzerinde birleştirmeli ve hekimin verdiği talimatlara uymalısınız.
Usulüne uygun yapılan bir muayene asla ağrı ve sancı yaratmaz ve kısa sürer. Ancak kendi deneyimlerimizde görüyoruz ki; hasta ne kadar kendini sıkar ve stres yaşarsa muayene de o kadar zor ve ağrılı olmakta; o kadar uzamaktadır.
Bu kısır döngüyü kırmanın tek yolu hastamızın rahatlaması; muayene sırasında sakin olmaya çalışmasıdır.
Muayenenin ikinci aşamasında hekim hazne içine daha rahat görebilmek için metal ya da plastik muayene aracını yani spekulumu yerleştirir. Bu esnada masadaki hanım; spekuluma ait soğukluğu hissedecektir. Bu esnada refleks olarak kasılsa da tekrar rahatlamalı ve kendisini serbest bırakmalı; hekimin direktiflerine kendi sağlığı için bilinçli bir şekilde uymaya çalışmalıdır.
Muayenenin üçüncü aşamasında hekim muayene aracını hazneden çıkarır.Sağ elinin ilk iki parmağını hazneye yerleştirecek; sol elini de karın üzerine yerleştirecektir. Bu yolla rahim; yumurtalıklar ; ve tüpleri ; eğer varsa bunlara ait varsa myom; kist gibi hastalıkları değerlendirecektir. Eğer kendinizi sıkar ; karnınızı şişirir ya da ıkınırsanız bu hastalıkları değerlendirmek imkansız olacaktır.
Bütün bu aşamalardan sonra muayene sona erer .Hekiminizle kurmuş olduğunuz sağlıklı bir dialog ve arkasından rahat bir muayeneden sonra kadın hastalıklarının %80’i diğer hiçbir muayene ve tetkike gerek kalmadan çözülebilmektedir.
Bu kolaylıktan yararlanabilmek için; zor da olsa her kadın kendini jinekolojik muayene konusunda hazırlamalı ; muayene konusunda önyargılardan ve kulaktan dolma yanlış bilgilerden kendini arındırmalıdır. Bilgili ellerde yapılmış muayenenin ; kendi sağlık sorunlarının aydınlatılması için bir fırsat olduğunu düşünmeli; kendini bu nimetten mahrum bırakmamalıdır.
Bütün bu çabaların kendi sağlığı için olduğunu her kadın bilmeli ve inanmalıdır.
Sağlık ve güzellikler sizinle olsun.
Dr.Yavuz Şimşek
İşte bu noktada jinekolojik muayene diğer tüm muayenelerden ayrılmaktadır.
Biz jinekologlar için kadının hastamız olarak muayenesi; onun hastalığını; sorunlarını anlamada ve tedavi yöntemlerini kafamızda şekillendirmede hayati önem taşımakta.
Oysa birçok kadın için jinekolojik muayene çok büyük bir stres oluşturuyor.
Bunun için kadınları suçlamak tabii ki mümkün değil.
Masaya uzanıp; bacaklarını yanlara yerleştirirken kadınların ne kadar stres yaşadıklarını tabii ki görüyor ve anlıyoruz.
Jinekolojik muayene pozisyonunda uzanmışken “kalçanı yere koy; sakin ol” uyarılarının streslerini azaltmadığını da anlıyor ve bunun için kadınları suçlamanın haksızlık olduğunu da biliyoruz.
Muayene stresi nasıl hafifletilir?
Bütün bu streslerin hafifletilmesinin çözümü beyninizde yer almakta. Herşeyden önce tüm kadınlar bilmeli ki; jinekolojik muayene kadın hastalıklarını anlamamızda biz hekimler için ne kadar önemliyse; hastalıklarından kurtulabilmelerinde kadınlar için de o kadar yaşamsaldır.Muayene olmamak bir avantaj değil; bir baştan savmadır. Muayeneyi bir kabus olarak gören ve reddeden kadın; en ucuz ve en çok bilgi veren bir hastalık teşhis yönteminden mahrum kalmış olmaktadır.Herşeyden önce muayene öncesi sakin olmalı; kendi sağlığı için muayenenin şart olduğunu hatırlamalı; kendi kendisine bu konuda telkinde bulunmalıdır.
Muayene olmadan önce bilinmesi gerekenler
Birinci kural ; eğer acil değilse muayeneye adetin bittiğinin hemen ertesinde gidilmelidir. Bu dönem; eğer varsa tüm kadın hastalıklarının en rahat teşhis edildiği ; ihtiyaç duyulursa ek muayene ve laboratuar incelemelerinin yapılabildiği dönemdir.
Kendi deneyimlerimizde görüyoruz ki birçok kadın muayene öncesi hazneyi duşla yıkamakta. Bu; hem kadın sağlığı açısından zararlı; hem de hazneye ait akıntıları görmemizi engelleyen yanlış bir uygulamadır. Muayeneye gidileceği zaman ve diğer tüm zamanlarda haznenin içini yıkamaktan tüm kadınlar kaçınmalıdır.
İster hastalığı olsun ; ister kontrol için gelmiş olsun her kadın muayeneye geldiği gün rahat giyinip soyunabileceği giysileri tercih etmeli; yanında yedek ped bulundurmalıdır.
Evli yada partneri ile beraber yaşayan hanımlara muayene günü eşleri / partnerleri eşlik etmelidirler. Unutulmamalıdır ki neredeyse tüm kadın hastalıklarında tedavinin bir basamağını partnere yönelik tavsiyeler hatta tedaviler oluşturur. Sizi muayene edecek hekim eşinizle/partnerinizle bu nedenle konuşmak ve belki onu tedavi etmek isteyebilir.
Muayene sonrası olası kan ve idrar tahlilleri yapılabileceğinden muayeneye aç olarak gidilmelidir. Gece yatarken yemek yenir ve sabah mümkünse hiçbirşey yiyip içmeden muayeneye gidilir.
Sosyal güvencesi olan hanımlar; mutlaka sevk; sağlık karnesi ; özel sağlık sigortası muayene kağıdı gibi belgelerini yanlarında bulundurmalı; ücretli muayene olacak hanımlar daha ileri tetkiklere ihtiyaç olabileceğini düşünüp hazırlıklı olmalıdırlar.
Muayene aşamaları
İlk aşamada hekime şikayetlerinizi anlatmalısınız. Bundan sonra hekimin hastalığınızla ilgili olan ve diğer sağlık sorularına eksiksiz ve doğru cevaplar verilmelidir. Şikayetleriniz dışında doktorunuzun size yönelteceği üreme sisteminizle ve genel sağlıkla ilgili sorular şikyetlerinizin nedenini doğru tespit etmeye yöneliktir. Size hastalığınız ile ilgisi yokmuş gibi gelen bu sorular; biz hekimler için bulmacanın parçaları gibidir.Bu nedenle sizi; şikayetleriniz ile ilgisizmiş gibi görünen sorular şaşırtmamalı ve özveriyle yanıtlanmaya çalışılmalı.
Muayene için masaya uzanınca bacaklarınızı yerleştirdikten sonra (ben kendi kliniğimde sedyede muayene yapıyorum) ellerinizi göğüs üzerinde birleştirmeli ve hekimin verdiği talimatlara uymalısınız.
Usulüne uygun yapılan bir muayene asla ağrı ve sancı yaratmaz ve kısa sürer. Ancak kendi deneyimlerimizde görüyoruz ki; hasta ne kadar kendini sıkar ve stres yaşarsa muayene de o kadar zor ve ağrılı olmakta; o kadar uzamaktadır.
Bu kısır döngüyü kırmanın tek yolu hastamızın rahatlaması; muayene sırasında sakin olmaya çalışmasıdır.
Muayenenin ikinci aşamasında hekim hazne içine daha rahat görebilmek için metal ya da plastik muayene aracını yani spekulumu yerleştirir. Bu esnada masadaki hanım; spekuluma ait soğukluğu hissedecektir. Bu esnada refleks olarak kasılsa da tekrar rahatlamalı ve kendisini serbest bırakmalı; hekimin direktiflerine kendi sağlığı için bilinçli bir şekilde uymaya çalışmalıdır.
Muayenenin üçüncü aşamasında hekim muayene aracını hazneden çıkarır.Sağ elinin ilk iki parmağını hazneye yerleştirecek; sol elini de karın üzerine yerleştirecektir. Bu yolla rahim; yumurtalıklar ; ve tüpleri ; eğer varsa bunlara ait varsa myom; kist gibi hastalıkları değerlendirecektir. Eğer kendinizi sıkar ; karnınızı şişirir ya da ıkınırsanız bu hastalıkları değerlendirmek imkansız olacaktır.
Bütün bu aşamalardan sonra muayene sona erer .Hekiminizle kurmuş olduğunuz sağlıklı bir dialog ve arkasından rahat bir muayeneden sonra kadın hastalıklarının %80’i diğer hiçbir muayene ve tetkike gerek kalmadan çözülebilmektedir.
Bu kolaylıktan yararlanabilmek için; zor da olsa her kadın kendini jinekolojik muayene konusunda hazırlamalı ; muayene konusunda önyargılardan ve kulaktan dolma yanlış bilgilerden kendini arındırmalıdır. Bilgili ellerde yapılmış muayenenin ; kendi sağlık sorunlarının aydınlatılması için bir fırsat olduğunu düşünmeli; kendini bu nimetten mahrum bırakmamalıdır.
Bütün bu çabaların kendi sağlığı için olduğunu her kadın bilmeli ve inanmalıdır.
Sağlık ve güzellikler sizinle olsun.
Dr.Yavuz Şimşek