Yoksa Ortoreksiya Adayı mıyım?
Günümüzde sağlıklı ve dengeli beslenme artık çoğumuzun önemini çok iyi bildiği ve dikkat etmeye çalıştığı bir konu haline gelmiş durumda. Ortoreksiya bazı kişilerde sağlıklı beslenme takıntısı dediğimiz; çağımızın hastalığını ifade ediyor ve ortoreksiyalı kişilerin gelecek 10 yılda sayılarının çok çok artacağından endişe ediliyor.
Ortoreksiya yunanca "Ortho" yani "Doğru" kelimesinden türemiş; aşırı ve abartılı bir sağlık endişesi ve tam bir titizlik obsesyonu olarak tanımlanıyor.
Ortoreksiya da kişi; her yiyeceği yemeği abartılı bir şekilde kontrol etmekte. Ürünlerin ambalajlarını saatlerce inceler; o ürünün içinde kanserojen madde; hormon; boya; katkı maddesi olup olmadığına abartılı şekilde kafa yorar. Yiyeceklerin aşırı saf ve katkısız olmasına takıntılı bir titizlik içerisinde önem verir. Yemek konusunda inanılmaz sabit fikirlidirler ve yedikleri besinde 1 mg katkı maddesi olması endişesi bile hayatlarını karartır. Bu yüzden pek çok besini çiğ olarak yerler. Sağlıklı yemek yeme takıntısı hayatlarına o kadar çok hükmeder ki; pek çok ürünü tüketmekten vazgeçerler ve anoreksiya nevroza da (yemek yememe bozukluğu) olduğu gibi kilo kaybetmeye başlarlar.
Peki siz hangi grupta yer alıyorsunuz? Takıntı halini almış bir ortorektik mi; yoksa bilinçli ve dengeli beslenen sağlıklı birey mi?
KENDİNİZİ TEST EDİN !
1) İdeal kilonuzda olduğunuz halde tüm hayatınız diyet yaparak mı geçirirsiniz?
EVET? HAYIR?
2) Diyetiniz dışında bir şey yediğinizde suçluluk; pişmanlık gibi duygulara kapılır mısınız?
EVET? HAYIR?
3) Yarının menüsünü bugünden planlar mısınız?
EVET? HAYIR?
4) Gün içinde yediğiniz besinleri farkında olmadan sınırlandırır mısınız?
EVET? HAYIR?
5) Günde 3 saatten fazla sağlıklı besinler ve beslenme ile düşünür müsünüz?
EVET? HAYIR?
6) Daha önceleri severek yediğiniz besinleri şimdi sağlıksız olduğunu düşünerek yemiyor musunuz?
EVET? HAYIR?
7) Sürekli başkalarının yeme alışkanlıklarını takip edip sağlıksız beslendiklerini ileri sürerek onları eleştirir misiniz?
EVET? HAYIR?
8) Dışarıdaki yemekleri sağlıksız bularak evde yemeğe yönelip; sosyal çevrenizden kendinizi soyutlar mısınız?
EVET? HAYIR?
9) Marketten her aldığınız gıdanın içeriğini okuyup katkı maddesi içerenleri tamamen yaşamınızdan elimine eder misiniz?
EVET? HAYIR?
10) Sağlıklı beslenme konusunda takıntınızın olduğunu ve bir yardım almayı hiç düşündünüz mü?
EVET? HAYIR?
İşte size kendinizi sınamak için küçük bir test.
Eğer bu testte 8 veya daha fazla soruya evet yanıtını verdiyseniz; ortoreksiya olma yolunda hızla ilerliyorsunuz demektir. Böyle bir durumda psikolojik destek şart. Kişinin tedavi için öncelikle kendisinin böyle bir sorunu olduğuna inanması ve harekete geçmesi gerekiyor. Bu tip problemlerde diyetisyen; psikolog ve psikiyatristler birlikte çalışarak faydalı bir tedavi sağlayabiliyorlar.
Yeterli ve dengeli beslenmek bu noktada oldukça önemli.
· Diyet yapabilirsiniz ama dozunu kaçırmayın.
· Tadınızı kaçıracak zorlamalarla kendinizi bunalıma sokmayın.
· Yemek kişinin kendini cezalandırması veya toplumdan soyutlamasına bir gerekçe olmamalı.
· Sağlıklı beslenme takıntı haline gelip; sizi yiyeceklerden soğutmamalı; psikolojinizde bozukluk yaratmamalıdır.
Ortoreksiya yunanca "Ortho" yani "Doğru" kelimesinden türemiş; aşırı ve abartılı bir sağlık endişesi ve tam bir titizlik obsesyonu olarak tanımlanıyor.
Ortoreksiya da kişi; her yiyeceği yemeği abartılı bir şekilde kontrol etmekte. Ürünlerin ambalajlarını saatlerce inceler; o ürünün içinde kanserojen madde; hormon; boya; katkı maddesi olup olmadığına abartılı şekilde kafa yorar. Yiyeceklerin aşırı saf ve katkısız olmasına takıntılı bir titizlik içerisinde önem verir. Yemek konusunda inanılmaz sabit fikirlidirler ve yedikleri besinde 1 mg katkı maddesi olması endişesi bile hayatlarını karartır. Bu yüzden pek çok besini çiğ olarak yerler. Sağlıklı yemek yeme takıntısı hayatlarına o kadar çok hükmeder ki; pek çok ürünü tüketmekten vazgeçerler ve anoreksiya nevroza da (yemek yememe bozukluğu) olduğu gibi kilo kaybetmeye başlarlar.
Peki siz hangi grupta yer alıyorsunuz? Takıntı halini almış bir ortorektik mi; yoksa bilinçli ve dengeli beslenen sağlıklı birey mi?
KENDİNİZİ TEST EDİN !
1) İdeal kilonuzda olduğunuz halde tüm hayatınız diyet yaparak mı geçirirsiniz?
EVET? HAYIR?
2) Diyetiniz dışında bir şey yediğinizde suçluluk; pişmanlık gibi duygulara kapılır mısınız?
EVET? HAYIR?
3) Yarının menüsünü bugünden planlar mısınız?
EVET? HAYIR?
4) Gün içinde yediğiniz besinleri farkında olmadan sınırlandırır mısınız?
EVET? HAYIR?
5) Günde 3 saatten fazla sağlıklı besinler ve beslenme ile düşünür müsünüz?
EVET? HAYIR?
6) Daha önceleri severek yediğiniz besinleri şimdi sağlıksız olduğunu düşünerek yemiyor musunuz?
EVET? HAYIR?
7) Sürekli başkalarının yeme alışkanlıklarını takip edip sağlıksız beslendiklerini ileri sürerek onları eleştirir misiniz?
EVET? HAYIR?
8) Dışarıdaki yemekleri sağlıksız bularak evde yemeğe yönelip; sosyal çevrenizden kendinizi soyutlar mısınız?
EVET? HAYIR?
9) Marketten her aldığınız gıdanın içeriğini okuyup katkı maddesi içerenleri tamamen yaşamınızdan elimine eder misiniz?
EVET? HAYIR?
10) Sağlıklı beslenme konusunda takıntınızın olduğunu ve bir yardım almayı hiç düşündünüz mü?
EVET? HAYIR?
İşte size kendinizi sınamak için küçük bir test.
Eğer bu testte 8 veya daha fazla soruya evet yanıtını verdiyseniz; ortoreksiya olma yolunda hızla ilerliyorsunuz demektir. Böyle bir durumda psikolojik destek şart. Kişinin tedavi için öncelikle kendisinin böyle bir sorunu olduğuna inanması ve harekete geçmesi gerekiyor. Bu tip problemlerde diyetisyen; psikolog ve psikiyatristler birlikte çalışarak faydalı bir tedavi sağlayabiliyorlar.
Yeterli ve dengeli beslenmek bu noktada oldukça önemli.
· Diyet yapabilirsiniz ama dozunu kaçırmayın.
· Tadınızı kaçıracak zorlamalarla kendinizi bunalıma sokmayın.
· Yemek kişinin kendini cezalandırması veya toplumdan soyutlamasına bir gerekçe olmamalı.
· Sağlıklı beslenme takıntı haline gelip; sizi yiyeceklerden soğutmamalı; psikolojinizde bozukluk yaratmamalıdır.