KIŞ AYLARINDA BESLENMEYE DİKKAT!


Eylül; Ekim; Kasım derken sonbaharı da bitirdik ve soğuk kış günleri başladı. Kış mevsiminin başlamasıyla birlikte hemen hemen herkesten eyvah kışla birlikte kilolar da geliyor cümlesi duyulur oldu. Hiç düşündük mü; acaba neden kış aylarında kilo alırız? Bunun cevabı çok açık. Öncelikle yazın olan hareketliliğimizi kışın kaybederiz. Çoğumuz kışın vaktimizi evlerde ya da ev gezmelerinde geçiririz. Dolaysıyla aktivitemiz ve bazal metabolizma hızımız azalır ve harcanandan daha fazla enerji tüketimi ile kilo almaya başlarız. Kilo almanın ikinci bir nedeni de gündüzlerin kısa ve gecelerin uzun olmasıdır. Gündüzler kısa olduğundan bizlerinde iş telaşlarından dolayı beslenmemize çok dikkat etmeyiz. Gün boyu acıktığımızı bile hissetmeyiz; fakat...Gece olunca gün boyu yaşanan uzun süreli açlıkla yemek yememizi kontrol edemez hale geliriz. Yemekler yenilir; üzerine meyveler; tatlılar...Zaten akşamları yavaş olan metabolizma iyiden iş göremez hale gelir ve yağlar depolanır. Kışın kilo almamızdaki diğer bir etken ise soğuklarla birlikte vücut ısımızın azalmasıdır. Vücudumuz soğuklardan kendisini korumak için gerekli bir ısıya ulaşmak zorundadır. Bu ısıya ulaşmak içinde ek olarak enerjiye ihtiyacı vardır. Bu enerji de besinlerden alır. Biz üşüdükçe enerjiye olan gereksinmemiz artar ve daha fazla besin tüketmeye ; özellikle de daha fazla enerji veren besinleri tüketmeye başlarız. Yüksek enerjili besinler genellikle karbonhidrattan ( şeker; un vb.) ve yağdan zengin gıdalardır. Bu tür gıdaların fazla miktarda tüketilmesiyle kilo alma kaçınılmaz olur. Kilo almamın yanı sıra kışın enfeksiyon hastalıkları; grip; nezle de boy göstermeye başlar. Ama beslenmeye dikkat ederek bu gibi hastalıklardan kurtulmak ve bunları önlemek de mümkün.
Tüm zamanlarda olduğu gibi yeterli ve dengeli beslenirsek kış mevsiminin bize getireceği tüm kötülüklerden ( kilo alma; grip nezle olma vb. ) korunmuş oluruz. Peki kış aylarında neler yapmalıyız; nasıl yeterli ve dengeli beslenmeliyiz? İşte size gerekli tüyolar...

• Öğün sayısı ve düzenine dikkat edilmelidir. Metabolizmanın hızlanması ve tokluk hissinin oluşması için 6 – 8 öğün beslenilmelidir. Mutlaka kahvaltı yapılmalı; diğer öğünler de atlanmamalıdır. Öğle ve akşam yemeklerinde dört yapraklı yoncanın ( her besin grubundan tüketilmesi) ilkelerine uyulmalı ve porsiyon miktarlarına dikkat edilmelidir. Ara öğünlerde ise vitamin; mineral ve posadan zengin meyveler veya tokluk hissi sağlayan süt ve süt ürünleri tercih edilebilir.
• Uzun süreli açlıklardan kaçınılmalıdır. Enerji ihtiyacının karşılanması için fast-food ya da yağdan; şekerden zengin gıdalara yönelilmemelidir. Kış mevsiminin soğuk günlerinde tatlı yersem ısınırım mantığından vazgeçilmeli; gün içerisinde yeterli ve dengeli beslenerek vücudun ısı dengesinin korunması sağlanmalıdır.
• Kış aylarında alınan kiloların önlenmesinin bir yolu da aslında her zaman dikkat etmemiz gereken su içimine dikkat etmekten geçer. Kış aylarında yaz mevsimindeki gibi susama hissimiz çok fazla olmadığından su içmeyi kimi zaman unuturuz. Ama önemli olan günlük 2-3 lt sıvıyı su olarak tüketmektir. Çay; kahve; gazlı içecekler gibi sıvılar su yerine geçmemektedir. Su olarak 10-12 bardak sıvı tüketilmelidir. Su sindirim sistemimizi düzenlerken bir yandan da açlık hissimizi bastırır. Metabolizmayı da hızlandırdığı için kilo vermeye yardımcı olur.
• Kış mevsiminde grip; nezle gibi enfeksiyon hastalıkları sıkça görülmektedir. Bu nedenle bağışıklık sistemimizin güçlenmesinde rol oynayan besin öğeleri; vitamin ve minerallere beslenme de yer verilmelidir. Vitamin ve minerallerden zengin olan sebze ve meyve tüketimi arttırılmalıdır. Vücut direncinin arttırılması; vücudun savunma sisteminde rol oynayan ve antioksidan olan C vitamini; A vitamini; E vitamini; Çinko içeren gıdaların bol miktarda tüketilmesine dikkat edilmelidir. Vitamin ve minerallerin tablet olarak tüketimlerinden çok doğal olarak tüketimine dikkat edilmelidir. Çünkü tablet olarak alınan vitamin ve mineraller yapay oldukları için vitaminin yalnızca bir formunu içerirler. Faydalı olacak başka bir formu ise yalnızca besinlerde bulunmaktadır. Bu nedenle yetersiz ve dengesiz beslenenler; Vitamin-mineral gereksinmesi artmış durumda olanlar dışındaki bireylerin bu gibi besin öğelerini doğal yollardan almaları gerekmektir. Sebze ve meyveler Lif içerikleri yüksek olduğundan tokluk hissinin oluşmasını da sağlayacaktır.
• Vitamin ve mineraller beslenmemizde bu kadar önemliyken hazırlama ve pişirme sırasındaki kayıplar da göz önünde bulundurulmalıdır. Kışın belki de en fazla gerek duyduğumuz ve hasta olunca hemen almaya başladığımız C vitamini hazırlama ve pişirme sırasında en fazla kayıba uğrayan vitaminler arasındadır. C vitamini içeren besinle tazikli suyun altında yıkanmamalı; bıçakla kesilmemeli elle doğranmalı ve haşlandıktan sonra besin değeri kayıplarını önlemek için suyu dökülmemelidir. Haşlanan sebzenin suyu başka bir yemekte örneğin çorba ya da yemeğin suyunda kullanılabilir.
• D vitaminin en iyi kaynağı güneştir. Kış mevsimi ile birlikte güneş yavaş yavaş kaybolurken D vitamini alımızda azalır. Bu nedenle kışın güneşli havalarda 20 dk güneş almak veya D vitaminin önemli bir kaynağı olan balık tüketiminin arttırılması gerekmektedir. Balık w-3 yağ asitlerini de içerdiğinden dolayı hastalıklardan korunmayı sağlayacak ve bağışıklık sistemimizi güçlendirecektir.
• B grubu vitaminlerini içerdiğinden; önemli bir enerji kaynağı ve posa içeriği yüksek olduğundan dolayı kuru baklagil tüketimi de kış aylarında arttırılmalıdır.

Hem sağlıklı bir kış mevsimi geçirmek hem de kış mevsiminde ideal ağırlımızı korumak çok da zor olmasa gerek.Siz yeter ki yazılan tavsiyelere uyun.
Sağlıklı ve kilo almadan güzel bir kış mevsimi geçirmeniz dileğiyle...