ÇOCUKLARDA VE BEBEKLERDE İNVAJİNASYON (BARSAK DÜĞÜMLENMESİ VE TIKANIKLIK)

İNVAJİNASYON NEDİR ?

5ay-1 yaş arasındaki bebeklerin en sık görülen barsak tıkanıklığın sebebidir.İnvajinasyon; bir barsak segmentinin;başka bir barsak segmentine teleskop gibi iç içe geçmesidir.Buna bağlı;tıkanıklık gelişir ve barsak da kaka (sindirilmiş besin)geçişi ve ilerlemesi durur.Bu iç içe geçmiş teleskopik barsak duvarlarında kısa zamanda ödem gelişir;şişer ve kan dolaşımı yavaşlar;bu da barsak duvarlarına zarar verir.Bir süre sonra barsak da delinmeler olur.

İNVAJİNASYON’UN SEBEBLERİ NEDİR ?

İnvajinasyon’un sebebi henüz tam saptanmamıştır.Bu hastalık daha önce den invajinasyon geçirmiş;kişilerin akrabalarında sıklıkla görülebilir.Ayrıca bu hastalık insidansı aşağıdaki listede artmaktadır:
1-Sıvı kaybetmiş ve kistik fibroz’lu hastalar.
2-Barsak ve batın içi tümör veya kitlesi olanlarda.
3-İshalli çocuklarda
4-Üst solunum yolu enfeksiyon geçiren çocuklarda.
5-Kemoterapi’yi henüz bitirmiş çocuklarda.

1998 Yılın da ishal’e sebep olan rotavirüs’e karşı bir aşı bulunup;çocuk doktorlarına önerildi.
Rotavirüs ve ona bağlı ishaller öldürücü olabilir.ABD ve ileri ülkeler de bu aşı ile ölümcül
İshallerin önüne geçebilme ümidi vardı.
Ancak 1999 yılın da araştırmacılar;rotavirüs aşısı ve invajinasyon arasında bir bağ olabileceğini düşünüp;araştırmalar yapmışlardır ve sonuç da az da olsa olgu’ya rastlamışlar.Bu çocuklar da aşıdan 1- 2 hafta sonra invajinasyon geliştiği görülmüştür.
Bunun üzerine bu aşı piyasadan çekilmiştir.Şu an konu üzerinde çalışmalar devam etmektedir.

İNVAJİNASYON’UN GÖRÜLME SIKLIĞI

-Her 1000 çocuktan 1’inde görülür.
-Yeni doğan da çok nadirdir.
- %60’ı 2 aylık –1 yaş arasında görülür.
- %80’i 2 yaş altın da olur.
-Az da olsa daha büyük çocuklarda görülebilir.
-Erkek bebeklerde 3 kat daha sık görülür.
-Daha sık ilkbahar ve sonbahar’da görülebilir.

İNVAJİNASYON ‘UN BELİRTİLERİ



-İyi ve sağlıklı bir bebek de;aniden başlayan gelip geçici ağrılar ile başlar.
-Ağrı dönemin de çok ağlarlar;dizlerini karnına doğru çekerler;çok hırçınlaşırlar.
-Ağrı periodlar arasında çok rahat olabilir;bazen de ağlamaktan yorgun düşüp uyuyabilir.
-Bu hastalar da kusma görülür;özellikle ağrılar başladıktan hemen sonra.
-Genellikle ilk kaka normal olur;ancak sonraki kakaları kanlı olur;(müküslü;jölemsi kırmızı kaka görüntüsü olur.)
Bu gibi durum da hemen bir çocuk cerrahisi uzmanı ile görüşülmesini öneririz.

İNVAJİNASYON TEŞHİSİ NASIL KONUR ?
Genellikle fizik muayenesi ve aile tarafından verilen bilgiler yol gösterir.Ayrıca normal karın röntgeni;ultrasonografi ve renkli barsak filmi ile teşhis konulur.

TEDAVİ


Çocuğun hastalığının başlama süresi ve genel durumu iyi ise:
1-Bariumlu lavman opak ile iç içe geçmiş segmentlerin açılmasını sağlamak;bunun için belli basınç ile makattan uygulanan lavmanla tıkanıklığın açılmasıdır.


CERRAHİ MÜDAHALE


2-Bunun için anestezi altın da batına girilip;teleskopik olarak iç içe giren barsak segmentleri çıkarılır;ve barsak devamlılığı sağlanır.Ayrıca batın içinde başka problem olup olmadığı araştırılır;eğer kan dolaşımı kötü olan barsak segmenti varsa çıkartılır; veya uygun ise iki uç ucuca dikilir.

Ama eğer beslenmesi; kötü barsak segmenti uzun ise batın içine çok cerahat veya barsak mühtevası (kaka) birikmişse;bu sefer iki barsak ucu karın duvarına pencereleştirilir.Yani kolostomi açılır;bu pencereler 3 ay sonra tekrar ucuca dikilir.iyileşme süresi alınan barsak segmenti ve çocuğun genel durumuna bağlıdır.