*Anne sütü ilk 6 ay bebeğinizin enerji ihtiyacının tamamını; 6-8. Aylar arasında %70’ini; 9-12. Aylarda %50’sini; 12-24. Aylarda ise %40’ını karşılar
*Tamamlayıcı beslenme; 6-24 aylık bebeklerin; gerçek besin gereksinimleri ile anne sütü veya formül sütlerden aldığı besinler arasındaki boşluğu doldurur. Tamamlayıcı beslenmeye geçerken amaç bebeğin farklı kıvamlarda farklı lezzetler ile tanışmasıdır.
*Tamamlayıcı beslenme; 6-9 ay arası günde 2 defa ve toplamda 200-250 ml; 9-12. ay arası günde 3 defa ve toplamda 300-400 ml’yi geçmemeli geri kalan beslenme anne sütü ile karşılanmalıdır.
*İlk başlanacak tamamlayıcı gıdalar; sebze; meyve olmalıdır. Yaşa göre verilecek besinlerin kıvamları farklılık gösterir; 6 aylık bebek hafif kaşıktan akacak kıvamda püre ile;7 aylık bebek pütürlü besinlerle; 8 aylık bebek parmak besinlerle (makarna; haşlanmış patates; köfte; ekmek; peynir) 9 aylık bebek küçük parçalar halinde kesilmiş besinler ile beslenebilir.1 yaşındaki bebek artık aile sofrasına oturabilir.
*Tamamlayıcı beslenmeye geçişte besinler tek tek 3 gün denenmelidir. Ek gıda az miktarda başlanıp; yavaş yavaş arttırılmalıdır.Tamamlayıcı beslenmede amaç çocuğun karnını doyurmak değil; farklı lezzetlere alıştırmak; çiğneme yutma fonksiyonu kazandırmaktır. Başlangıçta kabul görmeyen besinlerin tekrar tekrar denenmesi önerilir çünkü bebeklerin yeni bir lezzete alışması yaklaşık 8-10 denemede gerçekleşir.
Sebzeler:Havuç; patates ve kabakla başlanır. 3 günde bir sebzeler çeşitlendirilmelidir. Sebze püreleri iki günlük hazırlanabilir ancak yeşil yapraklı sebzeler varsa o besin tekrar ısıtılmaz.
Yoğurt: Bir litre süt kaynatılır; 40 dereceye kadar soğutulur.Bir yemek kaşığı yoğurt 1-2 yemek kaşığı süt ile iyice çırpılır; soğutulan süte karıştırılarak ilave edilir.hareket ettirmeden üzeri örtülerek 4-5 saat bekletilir.Yoğurt bebek beslenmesi için ideal bir besindir.Meyve püresi; pekmez ilavesi ile tatlandırılabilir.
Tahıllar:Bebek beslenmesine uygun nitelikte pirinç unu; çavdar; buğday; yulaf unu gibi tahıllar su ile pişirildikten sonra ılıkken üzerine devam sütü veya anne sütü eklenip muhallebi kıvamına getirilerek veya uygun tahıllı formülalar verilebilir.
Kırmızı et:Bebekler için demir deposu ve iyi bir protein kaynağıdır .Erken dönemde sebze pürelerine et eklenmelidir. Ceviz büyüklüğünde iyi çekilmiş önce kuzu eti; daha sonra da dana eti konulabilir Et veya kemik suları yemeğe lezzet katar ancak protein değeri etin kendisi kadar olmadığı için et/kemik suyu ya da yemeklerin suyu önerilmemektedir.
Meyve: Meyveler iyi yıkanmalı; kabukları soyulup; cam rende kullanılarak püre haline getirilmelidir. Günde bir çay bardağının ¼ i kadar meyve püresi verilmeli ve miktar yavaş yavaş artırılarak bir çay bardağı kadar verilebilir. Lif içeriği nedeniyle her zaman meyve suyu yerine meyvenin kendisi tercih edilmelidir.
Bakliyat: Mercimek çorbası değerli bir tamamlayıcı gıdadır.7. aydan sonra verilebilir. Nohut ve fasülye; içerdiği fitatlardan dolayı bir taşım kaynatılarak ilk suyu döküldükten sonra pişirilmelidir.
Balık: 8.aydan itibaren haftada iki defa kılçıksız buğulama ya da ızgara balık verilebilir.Metal yoğunluğu açısından dip balıkları (Barbun; mezgit; kefal; lüfer; levrek vb) önerilmemektedir. Hamsi; istavrit; uskumru ve palamut gibi yüzeye daha yakın olan balıklar tercih edilmelidir
Süt Çocuklarında sakınılması gereken besinler nelerdir?
*Boğulma riski olan sert; yuvarlak besinler ( kuruyemişler; fındık; fıstık; leblebi … vb )
*Şekerli içecekler ve çay
*Hazır çorba; meyve suları; konserveler
*Nitrit içeren sosis; salam; sucuk
*Patlıcan ve bakla
*Yumurta beyazı; bal; tuz 1 yaşından önce verilmemelidir.
Tamamlayıcı Beslenmeye Geçişte Sorun yaşamamak için öneriler:
*Tamamlayıcı beslenmeye başlandığında anne babanın 3N kuralına; bebeğin de 1N kuralına uyması gerekir.
3N KURALI: Öğünlerin Ne zaman olacağını; Nerede yeneceğini; ve yemekte Neyeneceğini aile belirler. 1N KURALI: Yemekte Ne kadar yiyeceğini çocuk belirler
*Yemek zamanlarının düzenli ve aynı saatte olmasına dikkat edilmeli
*Besinler farklı tat; kıvam ve çeşitlilikte sunulmalı
* Porsiyonlar çocuğun yaşına uygun hazırlanmalı. Doğumdan sonraki ilk günler mide kapasitesi yaklaşık 30cc ( 2 yemek kaşığı ) iken; 6.ayda 180 cc (1 çay fincanı); 1 yaşında 250 cc ( 1 su bardağı ) kadardır.
*Şekerli besinler asla ödül olarak verilmemeli.
*6.Aydan itibaren mama sandalyesi kullanımı ve sofrada yeme alışkanlığı kazandırılmalı
*9.aydan itibaren mutlaka aile sofrasına oturtulmalı; kendini beslemesine izin verilmeli ( denetimli serbestlik verilmeli )
*Yemek için yeterli zaman verilmeli ama bu süre yarım saatten fazla olmamalı
*Ana öğün öncesi en az 2 saatlik bir boşluk olmalı
*Çok fazla acıkıp sinirlenmesine fırsat verilmemeli; Uykuluyken beslemeye çalışılmamalı.
*Zorla ya da tablet- televizyon karşısında beslemeye çalışılmamalı. Yemek saatlerinin stresten uzak; rahat bir ortamda keyifle olması sağlanmalı.