Skolyoz (Scoliosis); omurganın göğüs veya bel bölgelerinde görülebilen; yana doğru eğriliğidir. Normal ve sağlıklı omurgada omurlar arkadan bakıldığında yukardan aşağıya yani boyun; sırt ve bel bölgelerinde düz bir hat şeklinde uzanır.
Skolyoz ile vertebra sağa veya sola hareket eder ve ekseni etrafında döner. Bu nedenle; üç boyutlu deformasyon olarak tanımlanır.
Skolyoz çeşitli nedenlerden kaynaklanabilir; ancak çoğu durumda nedeni belirsizdir (idiyopatik skolyoz). İdiyopatik skolyoz; üç yaşın altındaki çocuklarda görülen çocuk skolyozunu; ergenlik skolyozu 4 ila 10 yaş arası ve genç skolyozu 10 yaş sonrası çıkar.
Buna ek olarak; kemik ve kaburga( konjenital skolyoz); sinir ve kas hastalıkları (nöromüsküler skolyoz) ve tümör veya metabolik hastalıklar gibi diğer etiyolojilerin neden olduğu skolyoz da vardır.
Skolyoz sıklığı %0;2 ila %6 arasında değişir. Kız çoçuklarında daha sık ve ilerleme daha fazladır.
SKOLYOZ BELİRTİLERİ NELERDİR?
Skolyoz erken evrede semptom göstermeyebilir. Skolyoz belirtileri ortaya çıksa bile; kişi fazla şikayet etmediğinden şikayetçi değildir. Bu sebeple; okulda tarama sonucu alınan röntgende veya bir sebepten yanlışlıkla tespit edilir.Aileyi doktora götüren ilk bulgu genellikle görüntünün ihlalidir. Skolyozun bilinmeyen nedenindeki ilk fark; bir omuzun diğerinden daha yüksek olmasıdır. Asimetri; kalça; göğüs seviyesindeki; belin ya da gövdesinin katlandığı ilk görsel rahatsızlıktır. Hastaların% 40’ında sırt ve bel ağrısı vardır.
SKOLYOZ DERECELERİ
I aşama II aşama III aşama IV aşama
1 ile 10 derece arası 11 ile 25 derece arası 26 ile 50 derece arası 50 derece üstü
(170o) (155o) (140o)
YERLEŞİME GÖRE SKOLYOZ SINIFLANDIRMA
Servikal-torakal skolyoz (seviye eğirlik düzeği III – IV omurlarda)
Göğüs skolyozu (seviye eğirlik düzeği VIII – IX omurlarda)
Toracolombel skolyoz (seviye eğirlik düzeği XI – XII bel omurlarda).
Lomber skolyoz (seviye eğirlik düzeği I – II bel omurlarda).
Lumbosakral skolyoz (seviye eğirlik düzeği V bel omuru ve I – II sakral omurlar).
SKOLYOZ NEDENLERİ NELERDİR?
Skolyoz hastalarının %80’inde eğirliğin nedeni belirlenemez. Bununla birlikte; skolyoza neden olan yapısal kusurlar altakilerden bazılarıdır:
Omurga kemik yapısında konjenital bozukluklardan kaynaklanan konjenital skolyoz.
Erken çocukluk döneminde İnfantil ve Juvenil skolyoz.
Nöromüsküler nedenler; kas distrofisi.
Skolyoz; Marfan sendromu; Ehler Danlos sendromu gibi bağ dokusu hastalıklarından kaynaklanmaktadır.
Çocuk felci; skolyoz nedeniyle inflamatuar hastalıklar ve yaralanmalar.
Bacaklarda eşitsizlik; kalça; diz eklemi sorunları nedeniyle skolyoz.
SKOLYOZ TANISI
Klinik muayene teşhis için son derece önemlidir. Hasta öne eğilirse; belirgin bir skolyotik deformasyon (Adams testi) ile görebilirsiniz. Kaburga kamburluk boyutu ve eğrilik derecesini Scoliometer kullanılarak ölçülür.Skolyoz tanısında ilk Röntgen çekilir. Amaç; omurganın eğriliğini teyit etmek; boyutunu ve yerini belirlemek ve eşlik eden kemik yapısının kalıtsal bir bozukluğunun olup olmadığını belirlemektir. Çok nadiren MR gerektirir.