Kalbi besleyen damarların kan pıhtısı tarafından ani tıkanması ve kalp adelesinin yeterli oksijeni alamaması sonucunda oluşan klinik tablodur.Kalp krizlerinin %95 ‘i aterosklerotik plağın çatlaması ve bunun üzerinde pıhtı oluşması sonucunda oluşur.Geri kalan %5 kalp krizinden ise koroner emboli;diseksiyon;spazm vs sorumludur.

Semtomlar:

Sık görülen semptomlar:

-Göğüs ağrısı;göğüste basınç hissi;ağrı boyun ;çene;sırt ve kollara yayılabilir

-Bulantı;hazımsızlık;göğüste yanma;karın ağrısı

-Nefes darlığı

-Soğuk terleme

-Baş dönmesi

Nadir görülen semptomlar:

-Kalp krizi geçiren tüm hastalar aynı semptomlara sahip değildir.Bazı hastalarda çok şiddetli ağrı olurken;bazı hastalarda ağrı hafif olabilir.Bazı hastalarda semptom olmazken bazı hastalarda ani ölüm ile kendi belli edebilir.Genellikle yaşlı hastalarda semptomlar çok siliktir.Bu semtomlardan birkaçınına sahipseniz kalp krizi geçiriyor olma olasılığınız vardır.

-Bazı hastalarda kalp krizi aniden başlarken;çoğu hastada saatler; günler;haftalar öncesinden eforla oluşan;ıstırahatte kaybolan göğüs ağrısı yakınması vardır.

Risk Faktörleri:Belli faktörler damarlarınızda yağ birikmesi(ateroskerozis) ve daralmaya sebeb olur.Siz bazı risk fatörlerini tamamen elimine ederek veya azaltarak ilk kalp krizi veya ikincil kalp krizi riskini azaltabilirisiniz.

-Yaş:45 yaşından büyük erkekler ve 55 yaşından büyük kadınlarda kalp krizi riski gençlere göre yüksektir.

-Sigara kullanımı veya uzun süre pasif içici durumunda kalmak kalp krizi riskini artırmaktadır.

Hipertansiyon:Uzun süre damarlar yüksek kan basıncına maruz kalınca aterosklerozis ve kalp krizi riski artmaktadır.Hipertansiyon;obezite;diabetes mellitüs ve hiperlipidemi ile birlikte olduğunda risk daha da artmaktadır.

-Hiperlipidemi:Yüksek LDL kolesterol(kötü kolesterol) kalp krizi riski artırmaktadır.Daha çok diet ile ilişkili olan yüksek trigliserit düzeyleri de aterosklerozu hızlandırmaktadır.Yüksek HDL(iyi kolesterol) kalp krizine karşı koruyucudur.

-Diabet:İnsülin pankreastan salgılanan vücudun glukoz kullanmasını sağlayan hormondur.Yetersiz salgılanması veya insüline direnç olması sonucunda kanan şekeri yükselir.Diabet ;özellikle kontrolsüz diabet;uzun süre şekerin yüksek olması aterosklerozu hızlandırır.

-Aile hikayesi:Birinci derecede erkek akrabalarında 55 yaşından;bayan akrabalarında 65 yaşından önce kalp krizi hikayesi var ise risk artmaktadır.

-Fiziksel aktivite yokluğu:Fiziksel aktivite obezite;kan lipid düzeyi;kan basıncı ve şeker kontrolünde olumlu etki yapmaktadır.Aerobik egzersiz kalp krizi riskini azaltmaktadır.

-Obezite:Obezite genel olarak yüksek kan basıncı;diabet;hiperlipidemi ile birliktedir.Vücut ağırlığının %10 kaybı kalp krizi riskini azaltmaktadır.

-Stres

-İllegal drug:Kokain;amfatamin kalp damarlarında spazm yaparak kalp krizine yol açmaktadır.

-Otoimmüm hastalıklar:Sistemik lupus eritamatozis;romatoid artrit gibi otoimmüm hastalıklar kalp krizi riskini artırmaktadır.

Komplikasyonlar:

-Ritim bozukluğu:Kalp krizi sırasında elektriksel kısa devreye bağlı ritim bozuklukları gelişebilir;hatta ölümcül olabilir.

-Kalp yetmezliği:Kalp krizinin büyüklüğüne bağlı olarak kalp adelesi zarar görür;kalan kalp dokusu yeterli kanı pompalayamaz ve bunun sonucunda kalp yetmezliği gelişir.

-Kalp rüptürü:Kalp krizine bağlı olarak kalp adelesi yırtılabilir;çoğunlukla ölümcüldür.

-Kapak yetmezliği:Kalp krizine bağlı olarak mitral kapakta fonksiyon bozukluğu ve/veya yırtılmaya bağlı olarak ciddi yetmezlik gelişebilir.

Tanı:Göğüs ağrısı yakınması ile acil servise gelen her hasta mutlaka moniterize edilmeli;bu şekilde ani gelişen ritim bozuklukları hemen saptanıp;tedavi imkanı verir.

-EKG(Elektrokardiyografi):Kalpte oluşan elektriksel aktiviteleri cilde yerleştirilen elektrodlar ile kayıtedilmesi sağlar.Kalp krizi sırasında elektriksek aktivasyon değişeceği için EKG de kalp krizi tanınır.

-Kan testi:Kalp krizi şüphesi olan her hastadan acil serviste bakılması gereken kan testleri troponin ve kriatin fosfokinazdır.Genellikle ağrı başladıktan 2-4 saat sonra yükselir.

-Akciğer filmi:Genellikle kalp krizi ile karışan pnomothraks;perikardit;plevral efüzyon gibi hastalıkları ekarte etmek için kullanılır.

-Ekokardiyografi:Bir nevi kalbin ultrasonografisidir. Hem kalp krizi tanısı koymada;hemde komplikasyon tespitinde faydalıdır.

Tedavi:

-Pıhtılaşmayı engelleyen ilaçlar:Bu ilaçlar damarda pıhtılaşmayı sağlayan trombositlerin pıhtı üzerine gelmesini engelleyerek pıhtı oluşumunu engeller.

-Pıhtı eritici ilaçlar:Bu ilaçlar kalp krizine sebeb olan pıhtıyı eritirler.Eğer hastada kanamaya sebeb olacak bir hastalık yok ise ve acil anjiyografiye alınamıyorsa bu ilaçlar verilmelidir.

-Ağrı kesiciler:Morfin gibi ağrı kesiciler hastayı rahatlamak için kullanılır.

-Nitrogliserin:Kalp damarlarını genişleterek hastanın ağrısını gideren ilaçlardır.

-Beta bloker:Kalp hızı ve kan basıncını düşürerek kalp krizi sırasında hasarı azaltır;daha sonra gelişebilecek kalp krizine karşı koruyucudur.

-ACE inhibitörleri:Kalp krizi sırasında kan basıncını ve kalp içi basıncı düşürerek kalpteki stresi azaltırlar.

Primer perkutan koroner anjiyoplasti:

Kalp krizinde amaç;krize sebeb olan damarın en kısa sürede açılması olmalıdır ki kalpte oluşan hasar minimumda kalmalıdır.Ağrı başladıktan ilk 4 saat ;mümkün ise ilk 2 saatte damar açılmalıdır.Acil servise girdikten sonra damar ilk 90 dakika içinde açılmalıdır.Anjiyografi işlemi kasık damarına kısa tüp koyulduktan sonra bunun içinden katater(kalp damarlarına kadar ulaşan uzun tüpler) vasıtası ile; kalp damarına boya verilerek yapılır.Krizden sorumlu damar saptandıktan sonra özel teller ile tıkalı olan bölge geçilir;balon dilatasyonundan(genişletme) sonra stent(metal tel örgü) yerleştirilir.Bazan kalp krizine damarda ateroskleroz olmadan sadece pıhtı sebeb olur.Bu hastalara balon dilatasyonu ve stent işlemi tehlikeli olabilir.Bu tür hastalara 1-2 gün özel pıhtı eritici ilaçlar verilmesi daha uygun olur.

Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır; tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.