Pek çok ebeveyn çocuklarına söz dinletmekte zorluk yaşadığını anlatır ve sorar; çocuklarıma nasıl söz dinletebilirim? Bunun pek çok cevabı olsa da temel bazı hususlara dikkat etmek gerekir. Öncelikle çocuklar; ebeveynlerin her isteğini yerine getirmekle sorumlu değildir. Onlar anne babalarının mülkü değil bağımsız insanlardır. Kendi istek; irade ve fikirleri vardır. Saygı bekleniyorsa; saygı duyulmalıdır. Bunun dışında bilinmesi gereken önemli bir konu da onların gelişim özellikleri; mizaçları ve ihtiyaçlarıdır. Çocuklardan beklentilerimizin gerçekçi olmalıdır. Örneğin 1-2 yaşlarındaki bir çocuğun çekmece karıştırması yaşına uygun bir davranıştır ve ihtiyaçtır. Bunu engellemek çok zordur ve çocuğa zarar verir.

Bazen çocuklar yetişkinleri epey zorlar. Dürtüsel; saldırgan veya zarar verici davranır. Güzelce yaptığınız konuşmalar işe yaramaz ve çocuk o "kötü"; "yanlış"; "zararlı" davranışı tekrar ve tekrar yapar. "Bana inat yapıyor" dersiniz. Ciddi ciddi inatlaşma başlar. Güç savaşına girilir. Bakalım kim kazanacak?

O esnada yetişkin çocuğa sert bir bakış yöneltir (bu eskilerde işe yarardı); sert bir söz söyler; bağırır; kollarından tutup sarsar ya da bir tokat atar. Çocuk anında susar. Şiddet işe yaramıştır. Sertlik kişiye göre değişse de sert disiplin genelde işe yarar. Bu bazen bir bakış; bazen vurmak ya da hırpalamak olabilir. Çocuğa hissettirdiği şey büyük bir dehşettir. Çocuk her ne yapıyorsa durur; donar; susar. Yetişkin savaşı kazanmıştır. Mutlu değildir ama yine de dönüp telefonuyla oynayabilir mesela.

Yetişkinler; çocuğa göre bir tür devdir. Boy ve kilo bakımından oranlarımızı karşılaştıralım; çocuğun bakışında bir yetişkin; yetişkinin bakışına göre bir devdir. Bir devin dönüp size bağırdığını veya iki tokat attığını hayal edin. Sonra gitse bile o dehşet sürmeye devam eder. Tokatın acısı geçse bile yetişkinin oluşturduğu korku ortamı gümbür gümbür devam etmektedir. Ve çocuğa öğrettiği en önemli şey; dışarıdan gelen gücün işe yaradığıdır. Belki o an şiddet yerine iletişim kurulabilse idi çocuğun oradan öğreneceği bir şeyler var iken şu anda öğrendiği tek şey itaat etmektir; kendinden büyük/güçlü olana itaat. Çocuk yaptığı şeyle ilgili düşünme fırsatını kaçırmıştır. Sorumluluk; empati; doğru karar verebilme becerisinden gittikçe mahrum kalır.

Bu da trafik polisi varsa emniyet kemeri takan; şayet mahkemeye verilecekse borcunu ödeyen; öğretmeni görecekse arkadaşına vurmayan insan davranışlarını oluşturur.

Şiddet işe yarar. Kişileri ve sonuçta toplumu dönüştürür. Baskı ve zorbalıkla sindirilebilen bir toplum oluşturur. "Benim fikrim/benim itirazım neyi değiştirir ki?" diyerek her türlü kötülüğe müsaade eden/ses çıkarmayan bir toplum meydana getirir. Güçlü olana oy veren; kazanacak olana yatırım yapan ama asla hesaplaşamayan hatta eline fırsat geçtiğinde başına gelenleri başkalarına yapan bir zihniyet oluşturur.

Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır; tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.