“Benim çocuğum çok inat” gibi ifadeleri sık sık duyarız. Acaba inat olan sadece çocuk mu diye de bir bakmak gerekmez mi? İnat anı; çatışma durumudur. Çatışma dediğimiz şey ise; fikir ayrılığıdır. İstiyoruz ki çocuğumuzla; eşimizle; dostumuzla hiç çatışmayalım; bir yandan da farklı düşünsün; gelişsin ve geliştirsin. Öyleyse; bu ne perhiz bu ne lahana turşusu?
Çatışmalar hayatımızın her döneminde olacaktır; bundan keyif almasını öğrendiğimizde işler daha güzel olacak. Farklı düşünmenin ve çatışma yaşamanın normal olduğunu ve gelişim halinde olması gerektiğini kabul etmekle işe başlayabiliriz. Ben farklıyım; o farklı; biz her ikimiz de farklı düşünüyoruz; diyerek…
Çatışma çözümünde yeni bir metod deneyelim. Yarışın olmadığı bir dünya hayal ederken kaybedenin de olmadığını hayal edip kazan-kazan yöntemi ile çatışmaların üstesinden gelmeye çalışalım.
Bir çatışma ve inatlaşma durumu yaşıyoruz;
Önce bunu fark edelim. “Evet; burada bir çatışmamız var” diyerek bu farkındalığa çocuğu da davet edebiliriz.
“Sen … istiyorsun; ben de … sebeplerden dolayı … istiyorum ” gibi ifadelerle o an yaşanan durumu özetleyebiliriz.
“İkimizin de mutlu olacağı bir çözüm düşünebilir misin?” diyerek çocuğun dikkate almadığımız o sorun çözme becerisini gözlemleyebiliriz.
Kazan-kazan yönteminde ya çocuk bir fikir öne sürmezse nasıl ilerleriz ya da gerçekten bir fikri yoksa nasıl olur? Mümkün mü? Elbette. Uygun zamanı bulmak; uygun ortamı hazırlamak önemli. Çocuk problem çözmeye katılmayı pek istemiyorsa (çok farklı duygularla bu durum mümkün olabilir) daha uygun bir zamana erteleyebiliriz. Aklına çözüm gelmiyorsa; ona örnek olmak ve kendi alternatiflerimizi de iletmek adına biz öneri sunabiliriz. Bu hareket çocuğa bir ışık tutabilir; onun aklına başka çözümler gelmesini sağlayabilir. Tüm çözümleri listeleyerek en uygun çözüme karar verip; uygulama şeklini açıklayıp bir bakabiliriz işe yarayıp yaramadığına.
Toparlayacak olursak;
Çatışma tanımlanır.
Çeşitli çözümler üretilir.
Önerilen çözümler tartışılır.
Ne işe yarar?
Çocuk kendini değerli ve işe yarar hisseder; özgüveni gelişir; problem çözme becerisi gelişir…
Kazan-kazan yöntemi yalnızca ebeveyn-çocuk ilişkisinde değil; her ilişkide uygun ifadelerle kullanabileceğimiz bir yöntemdir. Deneyelim; kazançlarımız arttığını göreceğiz.