Yorgunluk; kişinin hayat kalitesini bozan ve müdahale edilmesi gereken bir sağlık problemi.
Yorgunluğun hafife alınmaması gerektiğini belirten Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı; Dr. Evren Kul Panza; ’sabahları dayak yemiş gibi kalkıyorum’ tarzındaki yakınmaların fibromiyalji sendromuna yani yumuşak doku romatizmasına işaret ettiğini belirtti ve şu bilgileri verdi:
“Yorgunluk şikâyetiyle gelen bir hastada; olayın yeni mi; yoksa kronik mi olduğunu sorguladıktan sonra; bir takım kan tahlilleriyle; anemi; demir eksikliği; diabet; guatr; tiroid ve diğer hormon bozuklukları araştırılmalıdır. Tahliller normal olup; yorgunluğa uyku bozukluğu; yaygın; gezici tarzda kas ağrıları da eşlik ediyorsa akla ‘fibromiyalji sendromu’; diğer adıyla ‘yumuşak doku romatizması’ gelmelidir. Bu hastalar sabahları dinlenmemiş; yorgun kalkarlar. Sürekli bir halsizlik; yorgunluk içindedirler. Tipik olarak ’sabahları dayak yemiş gibi kalkıyorum’ derler. Uykuya dalmakta ve devam ettirmekte zorluk çekerler; diğer bir deyimle ‘kalitesiz’ bir uyku uyurlar. Gezici tarzda kas-eklem ağrılarından; bazen uyuşma-karıncalanmalardan yakınırlar. Örneğin hastanın birkaç gün kolunda ağrısı varken; ertesi gün bu ayağına; sonra sırtına; dizine ya da başka bölgesine geçebilir. Boyun; sırt ya da bel ağrıları çoğunlukla vardır.”
PSİKOLOJİK OLDUĞU DÜŞÜNÜLEBİLİR
Hastalığın teşhisinin zor olduğunu vurgulayan Uzm. Dr. Kul Panza; bu durumun özellikle psikolojik sorunlarla karıştırılarak yanlış tanıya yol açtığını anlattı:
“Yumuşak doku romatizmasının tanınıp; hastalığın belirlenmesi çok önemlidir; çünkü bu hastaların yapılan tetkiklerinde bir anormallik çıkmadığından; bu şikâyetler sanki psikolojikmiş; ya da hastanın kişilik özelliğiymiş gibi düşünülüp; kişi gerçek bir ‘hasta’ olarak değerlendirilmeyebilir. Bu kişiler sanki sürekli sebepsiz yere şikâyet eden ve ağrısı; yorgunluğu olan tipler olarak düşünülebilir. Bu nedenle hastalığın tanınıp; doktor tarafından; hastaya ve yakınlarına tam olarak açıklanması çok önemlidir. Hastalığın ortaya çıkmasında; beyinden normalde salgılanması gereken Serotonin; noradrenalin tipi bir takım maddelerin salgılanmasında bozukluk ve uykunun derin uyku fazındaki bozukluklar suçlanmıştır. Bu tip hastalar fizik tedavi rehabilitasyon uzmanlarınca görülüp; ilaç tedavisi; egzersiz ve fizyoterapiyi içeren kapsamlı bir tedavi sürecine ve takibe alınmalıdırlar. Yoksa olayın tamamen psikolojik olduğu yanlışına kapılarak psikiyatri polikliniklerinde bu kişiler depresyon; anksiyete bozukluğu; ya da hipokondriak (hastalık hastası) gibi yanlış tanılarla değerlendirilebilirler.
EGZERSİZ OLUMLU ETKİ YAPAR
Bu hastalar; yüzme; yürüyüş; bisiklet ve pilates tarzı germe egzersizlerinden son derece fayda görürler ve beraberinde ilaç tedavisi ve gerekirse fizyoterapinin de eklenmesiyle şikâyetlerinden ve kronik yorgunluktan kalıcı olarak kurtulabilirler.”