Duyu Bütünleme Bozukluğu; beynin duyularla gelen bilgilere yanıt vermekte zorlandığı bir durumdur. A.Jean Ayres (1972) Duyu Bütünlemeyi; kişinin kendi vücudundan ve çevreden gelen duysal bilgileri organize eden ve vücudu çevreye uygun bir şekilde kullanmayı mümkün kılan bir nörolojik işlem olarak tanımlamıştır.
Sinir sisteminin %80 inden fazlası duyusal girdiyi işlemek veya organize etmekle ilgilidir.
Duyu bütünleme; duyusal girdileri düzenleme sürecidir; böylece beyin faydalı bir vücut tepkisi üretir ve aynı zamanda faydalı algılamalar; duygular ve düşünceler üretir.
Duyu Bütünleme teorisi üç bölümden oluşur. Birinci bölüm gelişimle ilgilidir ve normal duyu bütünleme fonksiyonunu tanımlar. İkinci bölüm Duyu Bütünleme Bozukluklarını tanımlar ve üçüncü bölüm tedavi/müdahale programına rehberlik eder.
1. Öğrenme; hareket ve çevreden gelen duyuları içeri (Merkezi Sinir Sistemi’ne) alıp işlemleme ve bu duyuları; davranışları planlamak ve organize etmek için kullanma yeteneğine bağlıdır.
2. Duysal işlemleme kabiliyeti az/zayıf olan bireyler; öğrenme ve davranışı etkileyen uygun/tam aksiyonlar üretmekte zorluk çekerler.
3. Adaptif cevapların çıktığı; duysal olarak verimli etkileşimler/aktiviteler; duyusal işlemleme yeteneğini arttırır ve dolayısıyla öğrenme ve davranışı geliştirir.
Öğrenme ve Davranış Duyu Bütünlemenin gözle görünür yönleridir.
Duyu Bütünleme Bozukluğu olan bazı insanlar; çevrelerindeki şeylere aşırı duyarlı davranırlar. Genel sesler acılı veya ezici olabilir.
Duyular
Dokunma
İşitme
Koku
Görme
Tat
Proprioseptif(Kas-eklem sistemi)
Vestibuler(Denge)
İnterosepsiyon
Vestibuler(Denge) Sistem:
Reseptörleri iç kulakta yerleşmiş olan ve hem hareket hem de yerçekimine karşı cevap oluşturan sistemdir.
Vestibuler(Denge) sistemin üç önemli fonksiyonu vardır:
Uzayda hareket ve vücut pozisyon hissinin subjektif farkındalığı
Postüral(Duruş) tonus ve denge
Uzayda hareket esnasında gözlerin fiksasyonu
Vestibuler(Denge) fonksiyonlar neden önemlidir?
Motor beceriler
Görsel-uzaysal; dil becerileri
El tercihi
Motor planlama
Proprioseptif Sistem(Kas – Eklem Sistemi)
Vücut pozisyonumuzdan bilinçsiz haberdar olmamızı sağlayan sistemdir. Vücut parçalarımızın insanlarla; objelerle olan ilişkilerini belirtir. Aynı zamanda kaslarımızla ilişki kurarak; bir beceriyi ya da aktiviteyi sürdürürken ne kadar kuvvet uygulaması gerektiğini uyarlar.