Yaşamsal faaliyetlerde önemli yer alan boyun bölgesi; kafatasına güçlü bir destek sağlayarak damar ve sinir yapısını korur. Kemik yapı olarak 7 adet boyun omurundan oluşmaktadır. Bu omurlar arasında bulunan disk bütünlüğünün bozulmasına; fıtık adı verilir.
Peki disk nedir? Disk; kollajen ve su içeriği yüksek; jel kıvamında tıpkı elastik bir yastık gibi omurlar arasında bulunan yapıdır. Elastik yapısı sayesinde oldukça hareketli olan boynun omurları arasındaki yüzeyde; şekil değişikliğine uğrayarak hareketlere gereken uyumu sağlar. Böylelikle omurganın esnekliğine katkıda bulunarak kas;eklem;bağ doku ve sinir yapının fonksiyonu düzenlenmiş olur.
Boyun Fıtığı Nasıl Oluşur?
Fıtık yani disk bütünlüğünün bozulması nasıl oluşur? Boyun hareketleri esnasında omurlar arasında bulunan diske; binen yükü karşılayamama durumunda gerçekleşen bir sonuçtur.
Ağır yük taşıma;
Stres;
Geçirilen bir kaza(whiplash) sonrası değişen biyomekanik düzen;
Boyun bölgesine alınan travma sonucu gelişen kas; eklem; sinir fonksiyon bozukluğu;
Uzun süre masabaşı çalışmalarda artan kamburluk nedeniyle; boynun öne doğru gitmesi sonucu diske binen yükün artaması; sebepler arasında yer almaktadır.
Ayrıca tüm bu sebepler olmaksızın disk yapısında azalan su miktarı ve kollajen yapının bozulması sonucunda; yeterli esneklik sağlanamıyor ve değişen yük dağılımına uyum gösteremediği noktada; disk yırtılıyor ya da omurlar arasından dışarı doğru çıkarak çevre dokulara zarar veriyor. Diskin omurlar arasından dışarı çıkma seviyesine göre 4 çeşiti vardır;
Evre Bulging ( disk bombeleşmesi);
Evre Prolapsus ( disk liflerinin bir kısmı yırtılmış);
Evre Ekstrüzyon ( disk liflerinin tümü yırtılmış);
Evre Sekestre (yırtılan disk lifleri omurilik kanalında kontrolsüz durumda)
Semptomları Nelerdir?
Yukarıda belirttiğimiz fıtığın evrelerine göre semptomlar değişiklik göstermektedir. Örneğin diskte gerçekleşen bulging durumunda; herhangi bir sinire baskı yapmadığı ve çevre dokularda hasar oluşturmadığı sürece ağrı gibi hassasiyet durum değişikliği görmeyiz. Ya da 2 kg olan bir alışveriş çantasını eve taşımakta zorluk yaşadığınızda; bunun bir kas probleminden kaynaklı olduğunu düşünürken aslında ciddi seviyede boyun fıtığının sebep olduğu kuvvet kaybını yaşadığınızı öğrenebilirsiniz
Boyun fıtığı durumunda aşağıdaki semptomlar görülebilir.
-Boynun bazı hareketlerinde gelişen boyun bölgesinde ağrı;
-Sürekli veya bazı hareketler esnasında baş ağrısı;
-Omuz; kol ve ele yayılan ağrı; uyuşma; karıncalanma ;
-Çevre kaslarda kuvvetsizlik; his kaybı
Tedavi Yöntemleri
Tedavi yöntemlerimizi belirleyen faktör; doğru değerlendirme yaklaşımlarımız ile oluşmaktadır. Boyun fıtığı bizim için bir sonuçtur; buna sebep olan faktörleri belirleyip ona yönelik tedavi yöntemlerimizi uygulamaya başlarız.
Omur dizilimindeki değişiklikler; omur arasındaki yük dağılımındaki düzensizlik omurların biyomekaniğini bozarak boyun fıtığına sebep olmaktadır. Manuel terapi ile biyomekaniği; sinir;kas bağ doku fonksiyonunun yeniden kazanılmasını sağlar. Yani disk bütünlüğünü yeniden kazanabilmek ve diskin çevre dokularda oluşturdu baskıyı azaltmak için omurlara uygulanan doğru manipulasyon; mobilizasyonlar; yumuşak dokuya uygulanan miyofasyal gevşetme teknikleri sayesinde boyun fıtığına sebep olan faktörleri ve fıtık nedeniyle gelişen kas spazmı;sinire baskı sonucu kol;boyun hareketleri limitasyonu ve ağrıyı ortadan kaldırabilmekteyiz.
Kişiye yeniden sağladığımız sağlıklı boyun hareketleri; uyguladığımız çeşitli egzersiz yöntemleri sayesinde sağlık halini koruyabilmekte ve kazandırmış olduğumuz vücut farkındalığı sonrası gelişen doğru postür ile yaşam kalitesini arttırmaktadır. Egzersiz programı; kişinin boyun bölgesine etki etmekte olan çevre yapıları ele alarak; bütüncül yaklaşımlar sonucu oluşturulmaktadır.
Boyun fıtığı tedavisinin yalnızca cerrahi yöntemlerden oluştuğu algısı maalesef hala yaygın . Ancak tek seçenek cerrahi yöntemlerden oluşmamaktadır. Manuel terapi bunun bir örneğidir.