Destek Sitesi platformunda Uzman olmak ister misiniz?

Uzman olmak için Şimdi başvurun.

İdrar Kaçırma; İdrar Tutamama; İkontinans

Oluşturulma tarihi: 18.02.2025 20:16    Güncellendi: 18.02.2025 20:16

İdrar Kaçırma Nedir?

İdrar kaçırma - yani mesane kontrolünün kaybı - istenmeyen; devamlı veya düzenli aralıklarla idrar tutamama durumudur. İdrar kaçırmanın şiddeti; öksürdüğünüzde veya hapşırdığınızda ara sıra idrar kaçırmaktan; tuvalete yetişemeyeceğiniz ani ve güçlü bir idrara çıkma dürtüsüne; ve neredeyse hiç tutamama ölçüsüne kadar değişen bir yelpazeyi kapsar. Ped testine göre objektif olarak hafif orta ve şiddetli idrar kaçırma şeklinde derecelendirilebilir.

İnsanlar  daha sık ortaya çıksa da; idrar kaçırma yaşlanmanın kaçınılmaz bir sonucu değildir; aynı durum genç insanlarda da görülebilmektedir. Kadınlar; erkeklere göre idrar kaçırma sorunu  daha fazla görülmektedir (Kadınlarda: %6-40; Erkeklerde ise: %17-40). 


İdrar Kaçırma Tipleri


1-Stres inkontinans(idrar kaçırma): Stres tipi idrar kaçırma; öksürme; hapşırma; gülme; egzersiz yapma veya ağır bişey kaldırma gibi stres ve efor durumların oluşan idrar kaçırmayı ifade eder. Bu zorlamalar sırasında mesane içindeki basınç artar; idrar tutmayı sağlayan kaslar ve mekanizmalar bu basınca karşı koyamaz ve idrar kaçırma oluşur.


2-Sıkışma tipi idrar kaçırma: Sıkışma tipi idrar kaçırma ani-acil idrara çıkma ihtiyacı ile birlikte tuvalete yetişememe veya idrarı geciktirememe durumudur ve idrar bu esnada kaçar. İdrar kaçağı bir damla ila idrarın tamamını kaçırma derecesinde olabilir. gece idrara kalkma ihtiyacı belirgindir. Bu tip  idrar kaçırma; enfeksiyon gibi basit problemden; nörolojik bozukluk veya diyabet gibi daha ciddi durumlardan kaynaklanabilir.


3- Taşma inkontinansı: Tamamen boşalmayan bir mesaneden kapasite dolduktan sonra damla damla sürekli idrar kaçırmayı ifade eder. 


4- Fonksiyonel inkontinans: Fiziksel veya zihinsel bir bozukluk nedeniyle; tuvalete zamanında gitmeyi engelleyen durumlar söz konusudur. Eklem hastalıkları; felç; sinir sistemi hastalıkları gibi kişinin lavaboya zamanında yetişmesini engelleyen fiziksel veya ruhsal kısıtlılıklar nedeniyle ortaya çıkan idrar kaçırma tipidir. Örneğin; şiddetli artrit durumunda pantolonunuzun düğmelerini yeterince hızlı açamamak gibi fonksiyonel problemler vardır.


5-Karışık tipte idrar kaçırma: Birden fazla idrar kaçırma tipi birlikte ise karma veya karışık tipte idrar kaçırma terimi kullanılmaktadır. Tipik olarak hem sıkışma hem de stres idrar kaçırmanın birlikte olduğu bir durum; karışık tipte bir idrar kaçırmaya örnek olabilir.


6. Devamlı idrar kaçırma: İdrar yolları ile vajina arasında oluşan normal dışı bir açıklık gibi (fistül) nedeniyle oluşan sürekli idrar kaçırma durumudur. Bu fistül idrar kanalı ile rektum arasında da olabilir.


7. Geçici idrar kaçırma: İdrar yolu enfeksiyonu; bazı ilaçların kullanımı gibi geçici bir durum nedeniyle ara sıra idrar kaçırmayı ifade eder.






 

Doktora Ne Zaman Görünmeli ve Nasıl Hazırlanmalı?


Hastaların çoğu idrar kaçırma durumunu belirtmekten rahatsızlık hissettikleri; utanç duydukları  için tedavisiz kalmaktadır; uygulanabilir basit yaşam tarzı ve diyet değişiklikleri yaparak kendi kendine idrar kaçırma şikayetini önlemeye ve tedavi etme yoluna gitmektedir. İdrar kaçırma sıklıkla meydana geliyor veya günlük yaşam kalitesini etkileyecek boyutta ise  çekinmeden  doktora görünmek ve tıbbi yardım almak önemlidir.  




 

İdrar Kaçırma durumunda tıbbi yardım almak önemlidir. Çünkü:



 

  • Sosyal yaşantınızı ve etkileşimlerinizi kısıtlanmasına  neden olabilir

  • Yaşam kalitenizi olumsuz etkiler

  • Özellikle yaşlı hastalarda tuvalete yetişirken kazalar olabilir; düşme riski vardır

  • İdrar kaçırmanın nedeni olabilecek; altta yatan çok daha ciddi bir problemin belirtisi olabilir.


 

Doktora gittiğinizde idrar kaçırma ile ilgili sormanız gereken sorular şunlar olmalıdır: 



 

  • İdrar kaçırmanın nedeni ne olabilir?

  • Bu problemin kalıcı bir tedavisi var mı?

  • Hangi testleri yaptırmak gerekir?

  • Tedavi seçenekleri nelerdir; hangisini  öneriyorsunuz ve bana nasıl faydalı olacak?

  • Tedavi alırsam veya almazsam sonuç ne olur; aylarda ve yıllarda sonra neler olabilir?

  • İlaç tedavisi idrar kaçırmamı önleyebilir mi?

  • İlaç tedavisinin yan etkileri nelerdir?

  • Ameliyat ihtiyacım varmı ve mutlak gerekli mi?

  • Hangi ameliyat seçenekleri var?

  • Tedaviden ne zaman sonra fayda görebilirim? 


İdrar Kaçırmanın Sebepleri ve Risk Faktörleri Nelerdir?


İdrar kaçırma; günlük alışkanlıklardan; altta yatan tıbbi koşullardan veya fiziksel sorunlardan kaynaklanabilir. Buna göre idrar kaçırmalarını geçici ve  kalıcı yani sebat eden idrar kaçırma olarak iki gruba ayırabiliriz. 


 

1- Geçici idrar kaçırma

Bazı içecekler; yiyecekler ve ilaçlar bağlı olarak gelişen idrar kaçırmaları geçicidir; buna neden olan ilaç; gıda veya ilaçlar değiştirildiğinde ortadan kalkabilir:


Geçici idrar kaçırmaya neden olan yiyecek; içecek ve ilaçlar şunlardır:



 

  • Alkol

  • Kafein

  • Gazlı içecekler ve maden suyu

  • Yapay tatlandırıcılar

  • Çikolata

  • Şili biberi

  • Baharat; şeker veya asit içeriği yüksek gıdalar; özellikle turunçgiller

  • Kalp ve tansiyon ilaçları; sakinleştiriciler ve kas gevşeticiler

  • Yüksek dozlarda C vitamini alımı



 

İdrar yolu enfeksiyonu:  Enfeksiyonlar mesaneyi tahriş ederek güçlü idrara çıkma dürtüsüne ve bazen de idrar kaçırmaya neden olabilir.


Kabızlık: Rektum mesanenin komşuluğundadır ve hemen hemen aynı sinirleri paylaşır. Rektumdaki sert-katı dışkı; bu sinirlerin aşırı aktif olmasına ve idrar sıklığının artmasına neden olarak geçici idrar kaçırmalarına neden olabilir.





 

2- Kalıcı ve Sebat Eden İdrar Kaçırmalar


Altta yatan fiziksel problemlerin veya değişikliklerin neden olduğu kalıcı bir durumlara bağlı sebat eden ve kalıcı idrar kaçırma nedenleri şunlar olabilir:


Gebelik: Hormonal değişiklikler ve bebeğin(fetüsün) artan ağırlığı stres tipi idrar kaçırmaya yol açabilir.


Doğum: Vajinal yani normal doğum; mesane kontrolü için gerekli olan kasları zayıflatabilir ve mesane sinirlerine ve destekleyici dokulara zarar vererek; pelvis tabanının sarkmasına-gevşemesine (prolaps) yol açabilir. Sarkma ile mesane; rahim; rektum veya ince bağırsak normal olması gereken  konumundan daha aşağı doğru itilebilir ve vajinaya doğru çıkıntı yapabilir. Bu durum idrar kaçırmaya neden olabilir.


Yaşlanma: Mesane kasının yaşlanması; mesanenin idrar depolama kapasitesini azaltabilir. Ayrıca; yaşlandıkça istemsiz mesane kasılmaları daha sık hale gelir ve sıkışma tipi idrar kaçırmaya neden olabilir.


Menopoz: Menopozdan sonra kadınlar; mesane ve üretranın iç-astarını sağlıklı tutmaya yardımcı  olan kadınlık hormonu-östrojeni daha az üretirler. Bu dokuların hormon çekilmesine bağlı vasfını kısmen kaybetmesi; kuruması idrar kaçırmaları tetikleyebilir ve şiddetlendirmeye neden olabilir.


Prostat büyümesi:  Özellikle yaşlı erkeklerde; idrar kaçırma genellikle iyi huylu prostat büyümesi olarak ortaya çıkmaktadır.


Prostat kanseri: Tedavi edilmemiş prostat kanseri ile ilişkili olarak erkeklerde stres veya sıkışma tipi idrar kaçırma  ortaya çıkabilirken; daha sık olarakta prostat kanserinde yapılan cerrahi; fokal tedavi; radyoterapi sonrası ve tıbbi tedavilere bağlı temel komplikasyon olarak idrar kaçırma görülmektedir. 


İdrar yolu tıkanıklığı ve darlığı: İdrar yolunun herhangi bir yerindeki bir tümör; darlık gibi normal idrar akışını engelleyen durumlar taşma tipi idrar kaçırmaya yol açabilir. Yine idrar yolları taşları - mesanede oluşan sert; taşa benzer kitleler - bazen idrar sızıntısına; idrar kaçırmalarına  neden olabilir.


Nörolojik bozukluklar:  Multipl skleroz; Parkinson hastalığı; felç; beyin tümörü veya omurilik yaralanması; mesane kontrolünde görev alan sinir sinyallerini engelleyerek idrar kaçırmaya neden olabilir.


İdrar Kaçırmanın Risk Faktörleri Nelerdir?


İdrar kaçırma riskini artıran faktörler şunlardır:



 

  • Cinsiyet: Kadınların stres tipi idrar kaçırma olma olasılığı daha yüksektir. Hamilelik; doğum; menopoz ve normal kadın anatomisi bu farktan sorumlu tutulmaktadır. Bununla birlikte; prostat sorunları olan erkeklerde; sıkışma ve taşma tipi idrar kaçırmaları açısından   riski altındadır.

  • Yaş: Mesane kasının yaşlanması; mesanenin idrar depolama kapasitesini azaltabilir. Ayrıca; yaşlandıkça istemsiz mesane kasılmaları daha sık hale gelir ve sıkışma tipi idrar kaçırmaya neden olabilir.

  • Aşırı kilo-obezite: Ekstra ağırlık; mesane ve çevresindeki kaslar üzerindeki baskıyı artırır ve direnci  zayıflatır; sonuçta öksürürken veya hapşırırken idrarın sızmasına ve kaçmasına neden olabilir.

  • Sigara içmek: Tütün kullanımı idrar kaçırma riskini artırabileceği gösterilmiştir.

  • Aile öyküsü: Yakın bir aile üyesinde idrar kaçırma ; özellikle de sıkışma tipi idrar kaçırma varsa; bu duruma idrar kaçırma gelişme riski diğer insanlara göre daha yüksektir.

  • Bazı hastalıklar: Nörolojik hastalıklar ve diyabet gibi kronik hastalıklarda; idrar kaçırma riski daha yüksektir.

  • Prostat Ameliyatları: Prostat ve pelvik ameliyatlar idrar kaçırma açısından risk faktörü sayılmaktadır.








 

İdrar Kaçırmanın Yan Etkileri-Komplikasyonları


Kronik idrar kaçırma durumunda şu yan etkiler beklenir:



 

  • Cilt problemleri: İdrar kaçağına bağlı sürekli ıslaklık ciltte döküntülere; cilt enfeksiyonlara ve yaralara  neden olabilir.

  • İdrar yolu enfeksiyonları: İdrar kaçırma; tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonu riskini artırmaktadır.

  • Günlük yaşam kalitesinde bozukluk: İdrar kaçırma günlük yaşam üzerinde olumsuz etkiler kaçınılmaz olabilmektedir.  İdrar kaçırma; sosyal; ibadet; iş ve kişisel ilişkilerinizi etkileyebilir.



 

İdrar kaçırma Önlenebilir mi?


İdrar kaçırma her zaman önlenebilir değildir. Ancak; kaçırma riskini azaltmaya yönelik bazı önlemler alınabilir. Bu önler arasında:



 

  • Sağlıklı bir kiloyu koruyun

  • Pelvik taban egzersizleri yapın-Kegel egzersizleri

  • Kafein; alkol ve asitli yiyecekler gibi mesane tahriş edici maddelerden kaçının

  • İdrar kaçırma nedeni olan kabızlığı önlemek için daha fazla lifli gıdalar tüketin

  • Sigara içmeyin veya sigara içiyorsanız bırakmak için yardım alın





 

İdrar Kaçırma Nasıl Teşhis Edilir?


İlk olarak hangi tip idrar kaçırma olduğunu belirlemek önemlidir; ve teşhisde ilk basamaktır. Bu bilgi tedavi kararlarına ve tedavi şekline rehberlik edecektir. 


Tıbbi Özgeçmiş-Hikaye: Hangi tip idrar kaçırma olduğunu anlamak için  kapsamlı bir öykü ve fizik muayene ile başlayacaktır.Tıbbı özgeçmişinizde idrar kaçırma ile ilgili olabilecek  başka hangi rahatsızlıklarınızın olduğunu veya hangi ilaçları aldığınızı öğrenmek isteyecektir. 


Genel olarak sorulabilecek sorular şunlardır:


 

  • Şikayetin başlangıcı ve gelişim süreci; günlük idrar kaçırma sayısı ve miktarı

  • İdrara sıkışma hissinin aniden oluşması; öksürme veya gülme ile idrar kaçırma; İdrar yaptıktan sonra mesaneyi tam boşalıp boşalmadığı hissi; idrarda yanma hissi; sık idrara gitme veya gece idrara çıkma ihtiyacı ve bunların sayısı gibi idrar kaçırma tipini belirlemeye yardımcı olabilecek sorular 

  • Şikayetin adet siklusu veya cinsellikle ile ilişkisi olup olmadığı

  • Şikayeti azaltan veya şiddetlendiren durumlar

  • Mevcut hastalıkları(şeker hastalığı; nörolojik hastalıklar; hipertansiyon vs) ve bunlara ilişkin kullanılan ilaçlar

  • Sigara içme durumu

  • Günlük tüketilen sıvı miktarı ve dağılımı

  • Günlük kahve ve alkol tüketimi

  • Geçirilen ameliyatlar 

  • kabızlık sorgulaması

  • Gebelik ve doğum sayısı ve şekli

  • Menopoz durumu







 

Fizik muayene: İdrar kaçırma yakınması olan hastalarda olmazsa olmaz olan detayı bir muayenedir. Ayrıntılı genel fizik muayene; genital; nörolojik; erkekte rektal;  kadın hasta ise  jinekolojik muayene yapılır. Jinekolojik muayenede dış genital organların muayenesi dışında; vajinal muayenede hasta ıkındırılarak pelvik bölgedeki kas ve bağ dokusu zayıflamaları mesane; rahim; rektum gibi organların vajina içine doğru fıtıklaşmasının olup olmadığı konrol edilir.


Ped Testi: Pet testi somut testlerden biridir. Kısa süreli ped testinde; ağırlığı belli olan bir ped  pet hastaya verilir ve ağızdan bol miktarda sıvı alması söylenir; 1 saat süresince hastadan öksürmesi; merdiven çıkması; oturup kalkması gibi karın içi basıncını arttıran hareketleri yapması istenilir. Süre bitiminde pet  çıkarılır ve ağırlığı tekrar ölçülür; fark kaçan idrar miktarını bize gösterir. Uzun süreli  Ped testinde ise hastaya verilen ped hastanın şikayetine göre 1 ila 24 saat tutulur ve yine bazı karın içi basıncını artıran hareketler yapması söylenir; bu süre sonunda ped veya pedler tekrar tartılır ve idrar kaçırma şiddeti  belirlenmiş olur. Buna göre; İdrar kaçağı  2 gr dan az ise normal; 2-10gr arasında ise hafif; 10-50 gr ise orta; 50 gr dan fazla ise şiddetli idrar kaçırma olarak değerlendirilir.


Stres testi: Mesane yaklaşık 300 cc dolu iken;  mesane ile tercihen hastanın idrar kaçırdığını ifade ettiği pozisyonda (oturarak veya yürürken); önce ıkınma manevrası eşliğinde; sonra hasta öksürtülür ve  idrar kaçağı olup olmadığına bakılır; idrar kaçağı izlenirse stres testi pozitiftir denilir. Bu test tek başına bir şey ifade etmeyebilir; ancak hastanın hastanın idrar kaçırdığının bir kanıtı olarak değerlendirilir. 


Hasta sorgulama Formları: İdrar kaçırmanın günlük yaşam kalitesini ne kadar etkilediğini ve yakınmaların objektif bir zemine oturtmak için hastaya bir form doldurması istenir. Bu formlar tedavi sürecinde ve tedavi kontrollerinde tekrar ettirilir; şikayetlerin ne ölçüde düzeldiliği konusunda yardımcı olacaktır.


İşeme günlüğü: Belirli bir zaman aralığında işeme zamanı; işeme hacmi; aldığı sıvı miktarı; idrar kaçırma sayısı ve miktarı;  ve fiziksel aktivitelerini kaydetmesi istenilir. Böylece hastanın işeme düzeni; tuvalet alışkanlıkları belirlenir. İşeme günlüğü 7 güne kadar tutulabilir ancak 3 günlük bir kayıt genellikle yeterli olur.


İdrar Analizi: Basit bir idrar tetkiki; idrar yolu enfeksiyonu; kanama ve diğer metabolik anormallikleri hakkında bize ipuçları verebilir. İdrar kaçırma şikayeti olan hastalarda istenmesi gereken temel tetkiktir.


Kalıntı İdrar Miktarı: İdrar yaptıktan sonra idrar torbasında kalan idrar; artık idrar miktarıdır. İşeme sonrası kalıntı idrar olarak da adlandırılır. Bir kateter yardımı ile veya ultrasonografi ile ölçülebilir. Kalıntı; idrar kaçırmayı kötüleştirebilir veya idrar yolu enfeksiyonu olmasını körükleyebilir. Mesanede çok miktarda artık idrar olması; idrar yolunda bir tıkanıklık veya mesane sinirleri ve kasları ile ilgili bir problem olduğu anlamına gelebilir.

Ürodinamik Değerlendirme: Ürodinamik inceleme idrar yapma döngünüz hakkında ve mesanenin nasıl kasıldığı hakkında daha fazla bilgi elde etmek için yapılan bir testtir. Özellikle nörolojik problemi olanlarda ve ameliyat düşünülen hastalarda yapılması tavsiye edilmektedir; idrar kaçıran hastalarda rutin yapılan bir işlem değildir. Bu işlem basit üroflowmetri denen işeme testi ve kompleks girişimsel  ürodinamik inceleme şeklinde olabilir.


 

  • 1-Üroflowmetri: Üroflowmetri elektronik olarak idrar akım hızını ölçen basit bir incelemedir. Hastane polikliniklerinde veya muayenehanelerde kolaylıkla uygulanabilen bir testtir. Dolu bir mesane ile hastaya elektronik cihaza işemesi istenir; azami idrar akış hızı; işenen miktar ve işeme konfigürasyonu hakkında bilgi verir.

  • 2-İnvaziv-girişimsel ürodinamik testler: Cerrahi tedavi düşünülen; nörolojik problem düşünülen veya diğer testlerle teşhis konulamıyorsa yapılması uygun görülür. İnvaziv-girişimsel ürodinamik inceleme sırasında doktor veya hemşire; idrar yoluna ve makata(rektuma); karın içi ve mesane basıncını ölçmek için birer kateter yerleştirirler. Yerleştirilen kateterden yavaşça sıvı gönderilerek idrar torbasının olarak dolmasına benzer bir durum oluşturulur ve tüm basınçlar dolum ve boşaltım sırasında ölçülür ve kaydedilir. 


Sistoskopi: Sistoskopi; sistoskop adı verilen ışıklı-kameralı endoskop kullanılarak mesanenin ve idrar kanalının(üretra) incelenmesine imkan sağlayan temel tanı/teşhis yöntemidir. Sistoskopi idrar kaçırmanın başlangıç testleri arasında yer almamaktadır. Bu test idrarda kanama gibi başka şikayetler olduğu zaman gereklidir. Ürodinamik incelemeye benzer biçimde tanıdan şüphe edilmesi halinde yapılabilir.

Görüntüleme yöntemleri: Ultrasonografi teşhis amacıyla kullanılan en sık görüntüleme yöntemidir. Ayrıca gerektiğinde ürografi; tomografi ve MR gibi daha ileri görüntüleme teknikleri devreye girer. İdrar yollarının görüntülenmesi; sistoskopi ve ürodinamik inceleme yöntemleri gibi idrar kaçırmanın başlangıç testleri arasında yer almamaktadır.






 

İdrar Kaçırmanın Tedavisi Nasıl Yapılmaktadır?


İdrar kaçırmanın tedavisi; kaçırmanın tipine; şiddetine ve altta yatan nedene bağlı olarak değişkenlik göstermektedir ve birçok tedavi yöntemi vardır. Tedavilerin bir kombinasyonu gerekebilir. Hayat tarzı değişiklikleri; mesane ve pelvik taban kas egzersizleri gibi bazı tedbirler ilk başlarda işe yarayabilir. Ameliyat ve ilaç tedavileri gibi yöntemler; bu yöntemler işe yaramadığında uygulanabilir. İlaç tedavisi genellikle bazı hayat tarzı değişiklikleri; mesane ve pelvik taban egzersizleri gibi bazı kendi başına sorunun üstesinden gelme tedavileri ile birleştirilebilir. İdrar kaçırma rehabilitasyonu; pelvik taban kas egzersizlerinin öğretilmesi; biofeedback ve elektrik stimülasyonu uygulamalarını kapsar;  fizyoterapist ya da daha spesifik adıyla üro-terapistler tarafından uygulanır. Doğru kasları belirlemenize; kasılmayı ve gevşetmeyi öğrenmek için bir pelvik taban fizyoterapisti ile çalışmanızı veya biofeedback tekniklerini denemenizi önerilebilir.


1-İdrar Kaçırmanın Kişisel Yönetimi ve İlaçsız tedavisi


Hayat Tarzı Değişiklikleri: Günlük diyette  ne zaman; neyi; ne kadar içtiğinize veya yediğine bakarak idrar kaçırmayı etkileyen yiyecek ve içecekleri hastalar tahmin edebilir. Bunu anlamanın en iyi yolu; farklı yiyecek ve içecekleri denemek ve etkilerini görmektir. Diyetteki bazı değişiklikler idrar kaçırma sorununu bir parça düzeltebilir. Günlük alınması gereken sıvı miktarını hekime daşırak ayarlamak basit bir çözüm olabilir. Kafein; alkol ve diğer vasıflı içecekler içecekler idrar kaçırmaya neden olmayabilir; fakat bazı kişilerde sıkışma hissini ve sık idrara gitmeyi artırabilmektedir. Bu yüzden içeceklerden kaçınmak idrar kaçırmayı bir miktar düzeltebilir. Acı-baharatlı yiyecekler; limon ve ağır kokulu peynirler gibi mesanede tahriş yapan gıdalardan uzak durmak veya yararlı olabilir.  Kabızlık ve aşırı kilo alımının idrar kaçırma ile ilişkili bulunmuştur. Sağlıklı bir kiloya inmek ve bunu korumak; düzenli barsak alışkanlıklarına sahip olmak için; diyetle aldığınız yiyeceklerin dengeli olması; meyve; sebze ve lifli gıdalar içermesi oldukça önemlidir. Özellikle sağlıklı kiloya inmek şikayetlerde  düzelme olduğunu görebilirsiniz.


İdrar kaçağı ile ilgili sorunları; cilt tahrişini en aza indirgemek için yapılabilecek önlemler şunlardır:


 

  • Temizlik için bez kullanın

  • Cildinizi havayla kurumasına izin verin

  • Sık sık yıkama ve duştan kaçının çünkü bunlar vücudunuzun mesane enfeksiyonlarına karşı doğal savunmasını azaltabilir

  • Cildinizi idrarın yaptığı tahrişten  korumak için vazelin veya kakao yağı gibi bir bariyer krem ​​kullanabilirsiniz

  • Özel emici ped ve iç çamaşırı kullanabilirsiniz.


 

Özeklile fonksiyonel tip idrar kaçırma ve/veya gece idrar kaçırma şikayetiniz varsa; kullandığınız tuvaleti tuvalete giden yolu daha uygun hale getirebilirsiniz: 


 

  • Tuvalete giderken takılıp düşebileceğiniz veya çarpabileceğiniz tüm halıları veya mobilyaları taşıyın.

  • Yolunuzu aydınlatmak ve düşme riskini azaltmak için bir gece lambası kullanın.

  • Mevcut bir banyo kapısını genişletin

  • Yükseltilmiş bir klozet oturağı takın


Mesane Eğitimi: Mesane eğitiminin ilk aşaması 3-7 günlük  bir işeme günlüğü-kaydı tutulmasıdır. Bu günlükte ne kadar sıvı içtiğiniz; ne sıklıkta idrar yaptığınız ve ne kadar idrar miktarınız olduğu kaydedilir. Bu bilgiler ışığında hekim günlük  idrar yapma sıklığı konusunda önerilerde bulunacak ve sizden bunları yapmanızı isteyecektir. Eğer mesane eğitimi başarılı olmuşsa mesane kapasitesi artar ve  daha fazla idrarı depolayabilecektir: Mesane eğitiminde; idrara gitme dürtüsünü başladıktan sonra idrara çıkmayı geciktirmek ve ertelemek işin ilk adımı olabilir. Her idrara çıkma dürtüsü hissettiğinizde 10 dakika geciktirmeye çalışarak başlayabilirsiniz. Amaç; sadece her 3-4 saatte bir idrar yapana dek tuvalete gitme gitmeyi ertelemek geciktirmektir.

Mesane kapasitesini artırmak; taşma tipi idrar kaçırması olan hastalar için uygun değildir; tam tersi olumsuz etki yapabilir. Taşma tipi idrar kaçırmada diğerlerinin aksine; mesaneyi tamamen boşaltmak için gayret sarf etmek gereklidir. Çift işeme; ilk işemede idrar bittikten sonra; ardından birkaç dakika beklemek ve tekrar ikinci olarak işemek  anlamına gelir; yani tekrar tekrar idrar yaparak mesanenin tamamen boşalmasını temin etmek amaçlanır. Ayrıca idrar hissini beklemeden 3-4 saatte bir idrara gitmek önerilir.


Pelvik Taban Kas Egzersizler(Kegel): Pelvik taban kasları mesaneyi ve karın içi organları destekler ve sarkmasını önleyici görevleri vardır; aynı zamanda idrarı tutan kaslarıda(kapak-sfinkter) ihtiva eder- kapsar.  Bu kaslar yaşlanma; bazı hastalıklar veya menopoz gibi hormonal değişiklikler ile  birlikte tonusunu kaybeder ve zayıflar. Buda idrarı yeterine tutmaya muktedir olmayabilir; efor ve stres  durumlarında (hapşırma ve öksürme gibi) hasta idrar kaçırır. Yaşlanma dışında; kadınlarda; gebelik ve doğumlar pelvik taban kaslarını zayıflatmaktadır. Erkeklerde ise prostat ameliyatları özellikle prostat kanseri ameliyatları ve bilhassa radikal prostatektomi pelvik taban kaslarını zayıflatabilir. Pelvik taban kas egzersizleri ve bu egzersizler için dizayn edilmiş programlar; idrar kaçırmayı kısmen düzeltebilir. Pelvik taban kas egzersizleri ve bu egzersizler için dizayn edilmiş programlar Kegel egzersizleri olarak bilinir. Kegel egzersizleri olarak da bilinen bu teknikler özellikle stres inkontinansı için etkilidir ancak aynı zamanda sıkışma tipi idrar kaçırmada etkili olabilir. 

Bu egzersizler idrar yaptıktan sonra; öncelikle idrar akışını durdurmaya çalıştığınızı hayal edin; rahat çömelmiş; oturur veya ayakta bir pozisyonda idrarınızı tutar gibi kendinizi sıkın ve gevşetin ve bunu egzersizi on defa tekrarlayın. Bir sonraki aşamada aynı egzersizi yapın fakat gevşetmeden önce 5 saniye kendinizi kasılı tutun. Bu şekilde 5 saniye tutmanıza uyum sağlamanız birkaç haftanızı alabilir. Ön pelvik taban kaslarınız bu şekilde daha da kuvvetlenecektir. Sonraki egzersiz arka pelvik kas tabanını hedef alır. Büyük tuvaletinizi tutar gibi kendinizi sıkın ve gevşetin. Bu egzersizi on defaya kadar tekrarlayın. Bir sonraki aşamada aynı egzersizi yapın fakat gevşetmeden önce 5 saniye kendinizi kasılı tutun. Bu egzersizi on defaya kadar tekrarlayın. Bu egzersizler size; her gün tekrarlandığında faydalı olacaktır. Bu egzersizler kasların güçlenmesi için en az üç ay yapılmalıdır. Unutmayalım ki bu egzersizleri çok fazla yapmak size zarar verebilir. Her egzersiz serisini bir defada 10 tekrardan fazla  ve hergün üç seriden fazla egzersiz yapmamak gerekiyor. 


Biofeedback(biyogeribildirim) Tedavi : Sıkışma tipi ve/veya stres tipi idrar kaçırma şikayeti olan kadınlarda pelvik kaslara yerleştirilen elektromiyogram elektrodlarıyla hastaya ilgili vücut bölgesini kontrol ederek elektronik sinyallerin nasıl değiştirilip; monitorize edileceğini öğretir. Bu yöntemde kas kontrolünün(motor kontrolün) takibi; bir ekran ve ses düzeni aracılığıyla görsel ve işitsel sinyaller halinde hastaya yansıtılır.


EMG biofeedback; çizgili kas kasılması sırasında ölçülen elektromiyografik aktiviteyi gösteren; en sık kullanılan biofeedback tipidir. Bu yöntemle hasta  sadece pelvik taban kaslarını kasmayı ya da gevşetmeyi; pelvik taban kaslarını ayırt edebilmeyi ve karın kaslarını kasmadan pelvik taban kaslarını seçici olarak kasmayı; gevşetmeyi ve kullanabilmeyi öğrenir. Böylece kas gücü ve kontrol kabiliyeti artar. Eğer hastada artmış bir pelvik taban kas aktivitesi varsa; bu yöntemle etkili ve seçici bir gevşeme de sağlanabilir. 

Biofeedback tedavisinin süresi ve sıklığı açısında bir standart olmamasına karşın genellikle; haftada 2-3 seans olmak üzere toplam 6-8 hafta arasında değişen sürelerde yapılmaktadır; hastanın durumuna göre bu süre 6 aya kadar uzatılabilir. 

EMG biofeedback uygulaması; bazı uygun hastalarda pelvik taban kaslarının yüzeyel ya da vajinal elektrotlarla uyarıldığı elektriksel uyarı tedavisi ile kombine edilebilir. Bu yöntemle; pelvik taban kas kasılma gücünde artış; idrarı tutan sfinkterin yani kapağın  güçlenmesi ve mesanenin istenmeyen aşırı ve zamansız kasılmalarının azaltılması amaçlanır. Biofeedback ile elektriksel uyarı tedavisi  birlikte kullanıldığı hastalarda; pelvik taban kas gücünde artış ve idrar kaçırma şiddetinde azalma olduğu kanıtlanmıştır. İdrar kaçırma tedavisinde kullanılan elektriksel uyarı tedavisi genellikle haftada 3 kez; 20-30 dk'lık seanslar şeklinde; 6-8 hafta süresince yapılmaktadır.


İdrar kaçırmada akupunktur tedavisi: Akupunktur; acus-iğne; puncture-batırma kelimelerinden türetilen; çok çeşitli hastalıkların tedavisinde kullanılan; vücut üzerinde bulunan belirli noktalara iğne batırmak suretiyle uygulanan; bilimsel bir ted