Öfke; engellenme; saldırıya uğrama; tehdit edilme gibi durumlarda hissedilen ve genellikle neden olan kişiye ya da şeye yönelik saldırgan davranışlarla sonuçlanabilen yoğun duygusal tepkidir.
Öfke bir işarettir. Öfkemiz; incindiğimizi; haklarımızın veya sınırlarımızın ihlal edildiğini; gereksinimlerimizin ya da isteklerimizin doğru şekilde karşılanmadığını ya da sadece; bir şeylerin yolunda gitmediğini gösteren bir ileti olabilir. Öfke; sağlıklı ifade edildiğinde yapıcı ve kişiler arası ilişkileri düzenleyici bir duygudur. Orantılı dozu; istemediğimiz davranışları engellemede bir araç işlevi görür. Öfke; diğer duygular gibi oldukça normal ve evrensel bir duygudur. Önemli olan öfkeyi doğru şekilde; doğru kişiye; doğru miktarda ve kontrollü bir şekilde ulaştırabilmektir. Öfkenin yaşanma biçimi; onu iyi ya da kötü kılmaktadır.
Öfke duygusu kendisini düşünce; davranış ve fizyolojik belirtilerde çeşitli değişiklikler ile gösterir. Öfke durumunda kişi; reddedildiğini; aşağılandığını; tehdit altında olduğunu düşünebilir. Bununla birlikte ortamdan uzaklaşma; saldırıya veya savunmaya geçme; şiddete başvurma gibi davranışlar sergileyebilir. Ayrıca kalp atışının hızlanması; solunum düzensizliği; terleme; titreme; ses tonunda değişiklik gibi çeşitli fizyolojik değişiklikler ortaya çıkar.
Bizi nelerin öfkelendirdiğini bilmek önemlidir. Çünkü bu konuda bir şeyler yapacağımız zaman; bu iyi bir başlangıç noktası olur. Mümkünse bu şeylerden kaçabiliriz ya da böyle şeyler olduğunda nasıl bir tepki verirsek daha iyi olur; bunun üzerine çalışabiliriz.
Öfkeyi bu kadar tehlikeli ya da kaçınmak istediğimiz bir duygu yapan; doğru düşünebilmemizi ciddi anlamda engellemesi; karar mekanizmamızı bozmasıdır. Belki ‘o anda; ö öfkeyle’ sonuna kadar haklı olduğumuzdan eminizdir ama sonradan aklımız başımıza geldiğinde; haksız olduğumuz yanları ya da tepkimizin aşırılığını fark ederiz. Öfke yönetimiyle ilgili sorun yaşayan bireyler; genellikle öfke patlamalarından sonra yoğun suçluluk duygusu yaşar ve utanç hissederler. Kalp hastalıkları; hipertansiyon; çeşitli psikolojik rahatsızlıklar; uykusuzluk; konsantrasyon problemleri gibi pek çok yan sorun da öfke ile baş edememenin sonucunda ortaya çıkabilir.
Öfke ile baş etmede önemli konular şu şekilde sıralanabilir:
1- Öfkeyi kabul etmek
2- Öfkenin kaynağını bulmak ve neden öfkeli olduğunu anlamak
3- Kendini ve değerlerini tanımak
4- Gevşeme ve sakinleşme tekniklerinden yararlanmak
5- Öfkenin ifade edilmesi
6- Problemi çözme ve daha iyi bir iletişim
Öfke; çoğu zaman alakasız gibi görünebilen günlük olaylar tarafından tetikleniyorsa veya konuyla; durumla orantılı olmayacak derecede yoğun bir duygu yaşıyorsak; öfkemiz çocukluk çağı travmalarımızın bir işareti olabilir. Ve böylesi bir durumda tek başına öfkeyi kontrol etmeye çalışmak zor olabilir. Mutlaka bir terapi desteği almanızı öneririm.
Sağlıkla kalın.