İster çocuk ister yetişkin olsun ölüm herkes için konuşması en zor konulardan biridir. Hele ki konu çocuklara ölümü anlatmak olduğunda işler daha da karmaşıklaşır . Her çocuk bir şekilde ya ölümün ne olduğunu merak eder soru sorar; kaygı duyar ya da bir gün bir yakının ölmesi ile durumu yaşar; ne olduğunu öğrenmek ister.

Ölüm Çocuklara en sağlıklı şekilde nasıl açıklanır?

*Her konuda olduğu gibi bu konuda da çocuğun gelişim dönemini esas alarak açıklamalar yapmak çok önemlidir. İçerisinde bulunduğu dönemin özellikleri; soyut düşünme becerilerini kazanmış olup olmadığını önemsemelisiniz.

*Ölümün soyut bir kavram olması nedeniyle; çocuklara bu açıklamaları yaparken; somutlaştırmanız gerekebilir.

*Öncelikli olarak ‘ölüm’ kelimesini kullanmak gereklidir. Vefat etti; hayatını kaybetti; melek oldu; Allah’ın evine gitti gibi açıklamalar yalnızca çocukta kafa karışıklığına sebep olacaktır. Bundan dolayı ölen kişiler için yalnızca ‘öldü’ kelimesini kullanmak önemlidir.

*Çocuğa ölümün evrensel bir gerçek olduğu; herkesin bunu yaşayacağını ve geri dönülmez bir süreç olduğunu anlatmak gerekir.

*Eğer çocuğa birinin ölümünü açıklamanız gerekiyorsa; çocuğun kendini güvende hissetmesi için.bunu açıklayacak kişiler çocuğun ebeveynleri ya da çocuğun duygusal bağ kurduğu kişilerden birinin olması gereklidir.

*Bu açıklamayı yaptığınız yer çocuğun güzel anılarının olmadığı ve ileride çok fazla gitmeyeceği sessiz ve sakin bir yer olabilir.

* Bütün canlılar; bir gün doğar ve bir gün ölür.  İnsanlar; hayvanlar; bitkiler bütün canlılar doğarlar; büyürler; yaşarlar; değişirler ve ölürler. Herkes ve herşey değişir; gece olur; gündüz olur; doğum olur; ölüm olur; hava güneşli olur; hava yağmurlu olur gibi örnekler ile çocuğun soyut olan kavramı somutlaştırmasını sağlayabilirsiniz. 

* Birisi öldüğünde; artık o kişinin bedeni çalışmaz; nefes alamaz; yemek yiyemez; konuşamaz; göremez; düşünemez. 

*Her kişi farklı nedenlerden dolayı ölebilir; kimisi çok hastalandığı için; kimisi çok yaşlandığı için; kimisi de beklenmedik olaylardan dolayı ölebilirler.

*Çocuğa ölüm haberlerini çok vakit geçmeden vermek önemlidir. Sorduğu sorular için doğruyu söylemek; onun güveninin zedelenmemesi için dürüst olmak gereklidir.

* Çocukları cenaze törenlerine götürmek yine çocuğun gelişim düzeyiyle ; duygu durumuyla ve kendi isteğiyle alakalı bir durumdur. 

*Yas evresi içerisinde çocuğunuzla kurduğunuz tensel temas ve duygu paylaşımı  her zamanki gibi çok değerli ve önemlidir. Sarılmak; öpmek; dokunmak. Konuşmak.

*Bu süreçte çocuğu ailenin yanından  uzaklaştırmak doğru değildir. Çocuklarda acılarını paylaşarak iyileşmektedirler.

*Her kültürün kendine özgü yas şekilleri vardır. Eğer ki cenaze törenlerinizde ağıtlar yakılıyorsa bu sürede çocuğun bunlara uzun süreli maruz kalmasını engellemeniz gerekmektedir. Mümkün olduğunca rutinlerinize; günlük yaşantınıza dönmeniz çocuğa güven verecektir.

*Duygularınızı çocuğunuzdan saklamak yerine duygularınızı çocuğunuzla paylaşarak onunda duygularını; endişelerini paylaşmasına model olabilirsiniz. Aşırıya kaçılmadığı takdirde ağlamak ve ölen kişiyi özlediğini söylemek sağlıklı bir duygu paylaşımıdır.

* Çocuğunuz kaygıları; korkuları ve üzüntüsü günlük hayatın işlevselliğini bozuyorsa; öfke problemleri; alt ıslatmalar; gece korkuları; parmak emme; tırnak yeme; yeme ve uyku problemleri vb.. gözlemliyorsanız vakit kaybetmeden  destek almanız gerekmektedir.

Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır; tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.